به طور معمول بدن ما میزان پروتئین مورد نیاز خود را از طریق خوردن غذاهایی که در طول یک روز مصرف می کنیم بدست می اورد. اینکه چه مقدار از مواد غذایی که مصرف می کنیم دارای پروتئین می باشد باید روی مواد غذایی پروتئین دار بررسی کرد.
مواد غذایی که پروتئین بدن ما را تشکیل می دهند شامل دو دسته پروتئین گیاهی و حیوانی می باشد. از پروتئین های گیای می توان به لوبیا، سویا، عدس، ریزمغزها مثل آجیل و …اشاره کرد و پروتئین حیوانی می توان به گوشت سفید مثل مرغ و ماهی و گوشت قرمز مثل گوشت گوسفندی ….اشاره کرد.
هر کدام از این ها معایب و مزایای خود را دارند که به اختصار آنها را توضیح می دهیم :
حاوی تمامی آمینواسید های ضروری برای بدن
تامین ویتامین های گروه B و مواد معدنی
دارا بودن چربی بالا و فیبر کم
داشتن پروتئین بالا و زودجذب
کمی دیرهضم بودن
امکان فرآیند سرخ کردن غیر صحیح و سرطان زا بودن
داشتن چربی های اشباع نشده
ارزان تر بودن نسبت به پروتئین حیوانی
زودپز بودن و پخت سالم داشتن
داشتن فیبر بالا
داشتن پروتئین به مقدار متوسط
داشتن ویتامین و منابع مواد معدنی و آهن بالا
نداشتن آمینو اسید های ضروری به مقدار کافی
مکمل
۱. برطرف کردن گرسنگی و فراهم کردن انرژی مورد نیاز بدن
مصرف پروتئین به مراتب بیش از دیگر موارد موجب احساس سیری می‌گرددد. پروتئین کمک می‌کند تا با مقدار غذای کمتر حس سیری بیشتری داشته باشید.اگر تصمیم به کاهش وزر و برطرف کردن چربی های شکمی هستید می توانید چربی‌ها و کربوهیدرات‌های مصرفی خود را با پروتئین جایگزین کنید.
۲.افزایش توده‌ی عضلانی و قدرت بدنی
پروتئین ساختار عضلانی را شکل می‌دهد. بنابراین، اگر پروتئین بیشتری بخورید ساختار عضلانی قوی‌تری خواهید داشت.
۳.کاهش میل شدید به غذاهای متنوع
نتایج مطالعه‌ایی که بر روی مردانی که دچار اضافه وزن بودند، نشان داد چنانچه پروتئین ۲۵٪ از کالری روزانه را تشکیل دهد، هوس و میل شدید به غذا ۶۰٪ کاهش می‌یابد و تا ۵۰٪ میل به شیرینیجات را تقلیل می‌دهد. پروتئین میل شدید به غذا را کم می‌کند.
۴.تحکیم ساختار استخوانی
افرادی که پروتئین بیشتری مصرف می‌کنند در طی فرایند پیری توده‌ی استخوانی سالم‌تری دارند و احتمال خطر ابتلا به پوکی استخوان و شکستگی در آنها ضعیف‌تر است.
۵.کاهش فشار خون
در چندین مطالعه مشخص شد که جذب پروتئین فراوان منجر به کاهش فشار خون می‌گردد. پیروی از یک برنامه‌ی غذایی سرشار از پروتئین علاوه بر کاهش فشار خون، موجب کاهش کلسترول بد و تری‌گلیسیرید نیز می‌گردد.
۶. افزایش سوخت و ساز بدن و چربی‌سوزی
جذب حداکثری پروتئین به طرز قابل توجهی موجب بالا رفتن سوخت و سوز بدن شده و میزان چربی(کالری)سوزی را افزایش می‌دهد. این میزان بالغ بر ۸۰ تا ۱۰۰ کالری در روز است.
۷. سلامت کلیه ها
گرچه، جذب پروتئین فراوان برای افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی بسیار خطرناک است اما این امر ابدا در مورد افرادی که کلیه‌های سالم دارند، صدق نمی‌کند. در واقع، مطالعات فراوانی در این زمینه صورت پذیرفته و اثبات شده است که برنامه‌ی غذایی سرشار از پروتئین هیچ‌گونه تاثیر زیانباری بر کلیه‌های سالم ندارد.
۸. کاهش وزن و اجتناب از بازگشت به وزن سابق
کاهش وزن قدم اول است. برای برخی افراد حفظ وزن به مراتب چالش بزرگتری نسبت به کاهش وزن محسوب می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد افزایش اندکی پروتئین به برنامه‌ی غذایی کمک شایانی به حفظ وزن و عدم بازگشت چربی‌های از دست رفته می‌نماید.
۹.حفظ سلامت با افزایش سن
کاهش حجم عضلات از عوارض کهولت سن است و یکی از عمده دلایل ضعف، شکستگی استخوان و تنزل کیفیت زندگی در کهنسالان است. خوردن پروتئین فراوان در زمره بهترین روش‌های پیشگیری از کاهش حجم عضلات در پیری به شمار می‌رود.
۱۰.ترمیم بافت و اندام‌ها پس از آسیب
مصرف پروتئین فراوان پس از آسیب‌ها و جراحات، بهبود بافت‌ها و اندام‌ها را تسریع می‌نماید
۱- چشم های ورم کرده
کاهش میزان پروتئین پلاسمای خون منجر به حالتی به نام Oedema می شود. این کاهش پروتئین ممکن است توسط ریه ای ایجاد شود که به قدر کافی آهن دریافت نمی کند. در واقع کم خونی حاصل از کمبود آهن برای ساختن هموگلوبین است که منجر به ایجاد ورم می شود.
۲- گونه های متورم
گونه های پف کرده می توانند ناشی از غدد بزاقی متورم باشند و عدم تعادل پروتئین – کربوهیدرات را به خوبی نشان دهند. این تورم ممکن است در هر مرحله ای از بیماری رخ بدهد و منجر به پژمردگی و افت این بافت گونه شود.
۳.درد مفاصل و ماهیچه‌ها
ضعف عضلانی، درد و شل بودن بدن ممکن است نشانه این باشد که عضلات بدن شما به جای استفاده از پروتئین از مایعات برای تامین انرژی خود استفاده می‌کند. برای ساخت عضلات قوی و محکم، بدن به پروتئین کافی نیاز دارد.
۴.تجمع مایع
ادم یا تجمع مایع: پروتئین نقش بسیار مهمی در جلوگیری از تجمع مایعات در بافت‌ها به خصوص در پا و مچ پا بازی می‌کند.
۵. دست های متورم
کمبود پروتئین عملکرد و ظاهر ماهیچه ها را تحت تاثیر قرار می دهد. علت این است که وقتی بدن از رژیم غذایی پروتئین کافی دریافت نمی کند، برای جبران به سراغ منابع دیگر در بدن می رود که یکی از اینها، لایه های ماهیچه ای است. بدون پروتئین ، حفظ تعادل آب بدن به هم خورده و بدن آب را به شیوه نادرستی ذخیره می کند و منجر بهEdema می شود.
۶.موهای ظریف
ظرافت موها علاوه بر علل ژنتیکی می تواند به خاطر کمبود پروتئین باشد. در این صورت بدن شروع به«حفظ منابع» می کند و جلوی رسیدن پروتئین ارزشمند به موها و ناخن ها را می گیرد. به همین خاطر علائم مربوط به مو و ناخن شاخص های مهمی در تشخیص کمبود پروتئین به حساب می آیند.
۷. ضعف سیستم ایمنی بدن
بیمار شدن مکرر نشانه این است که سیستم ایمنی بدن ضعیف شده است. از آنجایی که سلول‌های ایمنی از پروتئین ساخته شده‌اند کمبود این ماده می‌تواند باعث ایجاد بیماری‌های مکرر گردد.
۸.کدری مغز
مغز کدر نیز ممکن است به دلیل کاهش پروتئین در بدن باشد. این بیماری باعث سردرگمی، ضعیف شدن حافظه یا ناتوانی در تمرکز می‌شود.
۹.پوست خشک
کمبود پروتئین می تواند به خشک، شکسته و فَلسی شدن، تغییر رنگ و ایجاد لکه هایی شبیه به آفتاب سوختگی روی پوست منجر شود. آسیب دیدن پوست راه ابتلا به عفونت های قارچی مانند Candida را باز می کند.
۱۰.احساس سستی
احساس خستگی مفرط و سطح انرژی پایین علائم دیگر کاهش پروتئین است. وعده های غذایی غنی از پروتئین شامل سطوحی از آمینواسیدی به نام تیروسین هستند که انتقال دهنده های عصبی را که فعالیت، هوشیاری و انرژی را تقویت می کنند، ارتقا می دهند. وقتی بدن با کمبود پروتئین مواجه می شود، ماهیچه ها توانایی لازم را برای ترمیم و بازیابی توان خود بعد از انجام فعالیت ندارند.
ورزشکاران و بدسازان و کودکان و کسانی که نیاز به رشد بیشتر دارند میبایست حتما در برنامه های غذایی خود مصرف پروتئین رو لحاظ کنند، از آنجا که مصرف پروتئین های حیوانی و گیاهی شرایط خاص پخت و مصرف خود را دارد و تهیه آن زمانبر و هزینه بر می باشد، مکمل های پروتئین به وجود آمده تا بتواند این مشکل را حل کند،، در مکمل های پروتئینی درصد زیادی از پروتئین های مورد نیاز بدن قرار داده شده و با مصرف آن نیاز بدن به پروتئین تامین می شود. از مهمترین منابع مکمل پروتئین میتوان به پروتئین پودر شیر، پروتئین وی ، پروتئین پودر گیاهی اشاره کرد که هرکدام مزیت های خود را دارند
