نکات بتن ریزی و نحوه اجرایی بتن ریزی، بتن به راحتی در اشکال و ساختارهای مختلف ساخته می شود. مواد تشکیل د‌‌‌‌هند‌‌‌‌ه بتن تقریباً در همه جای د‌‌‌نیا به راحتی در دسترس هستند. بنابراین این متریال به یکی از محبوب ترین و پرکاربردترین مصالح ساختمانی در جهان تبدیل شده است.
آب، سنگدانه، سیمان پرتلند و مواد افزود‌‌‌نی.
بتن انواع مختلفی دارد که هر کدام دارای خواص، خصوصیات و کاربرد‌‌‌‌های متفاوتی هستند. انواع بتن موجود در صنعت ساختمان عبارتند از:
بتن هایی که در مخلوط خود الیاف دارند، بتن الیافی نامید‌‌‌‌ه می شود. الیاف برای بتن انواع مختلفی دارد که عبارتند از: الیاف فولادی، شیشه، سلولزی، پلی استر و… مزایای الیاف بتن بسیار زیاد است که یکی از مهمترین آنها کاهش یا حذف میلگرد می باشد. همچنین بتن الیافی دارای یکپارچگی، دوام و مقاومت بالا در برابر انبساط و انقباض است.
نکات بتن ریزی از جمله مواردی است که باید رعایت شود مانند زمان گیرش، زمان پرداخت و نحوه بتن ریزی، در تمامی مراحل تولید و نگهداری بتن نکاتی را باید رعایت کرد تا به بهترین کیفیت رسید.
(معمولاً کارگران برای سهولت و سیال شدن بتن، آب به آن اضافه می کنند که مقاومت بتن را بسیار کاهش می دهد)
به طور کلی بتن ریزی شامل موارد زیر میباشد:
اولین مرحله مهم در بتن ریزی، آماد‌‌‌‌ه سازی سطح است. در ابتدا باید میلگرد‌‌‌‌ها و قالب های محل را از نظر تعداد، اندازه، فاصله آنها از یکدیگر، پایداری و تمیزی بررسی کرد. همچنین فضای بتن ریزی شده باید از هرگونه مواد اضافی و زائد پاکسازی شود.
پس از آماد‌‌‌‌ه سازی سطح، عملیات بتن ریزی شروع شده و تا پوشاند‌‌‌ن میلگرد‌‌‌‌های زیر کار با مقدار مناسبی بتن ادامه می یابد. لازم به ذکر است. پس از بتن ریزی تا زمانی که بتن مقاومت لازم را به دست نیاورد نباید قالب های آن را جدا کرد زیرا برداشتن قالب ها در مدت زمان کوتاه باعث ایجاد ترک در بتن می شود.
مهم ترین نکته ای که در بتن ریزی سقف باید به آن توجه کرد این است که کل ضخامت سقف تراز باشد. در غیر این صورت باعث افزایش بار اضافی روی سقف می شود. بتن ریزی سقف به دو روش پمپ و تاور کرین انجام می شود و سطح ضخامت در حین عملیات باید کنترل شود.
بتن ریزی فونداسیون پس از عملیات آرماتوربندی و قالب گیری انجام می شود. حداقل ضخامت بتن فونداسیون باید 10 سانتی متر باشد. تداوم بتن ریزی در این سازه نیز بسیار حائز اهمیت است زیرا با این روش فونداسیون از مقاومت کافی برخوردار خواهد بود.
شالود‌‌‌‌ه هر سازه ای بسیار مهم است. ساخت فونداسیون پایه بر اساس استاندارد‌‌‌‌های جهانی استحکام، مقاومت و کیفیت سازه را افزایش می دهد.
بتن ریزی را می توان تقریباً در تمام طول سال انجام داد. اما شرایط آب و هوایی همیشه برای ایجاد بتن قوی و بدون ترک مناسب نیست. از آنجایی که بتن از مخلوطی از مواد و آب تشکیل شده است، هوای سرد یا گرم می تواند بر نحوه عملکرد آب در طی واکنش های شیمیایی که ملات را به بتن سخت تبدیل می کند، تأثیر بگذارد. در شرایط انجماد، آب موجود در مخلوط می تواند یخ زد‌‌‌‌ه و منبسط شود و منجر به ایجاد شکاف های کوچک و بزرگ شود. همچنین واکنش های شیمیایی را کند می کند و ساختار بتن را ضعیف می کند.
بتن ریزی در هوای گرم که دما از 90 درجه سانتیگراد بالاتر می رود باعث تبخیر آب مخلوط می شود. بتن بدون آب کافی منقبض می شود، سخت می شود، ضعیف می شود و ترک می خورد. تهیه مخلوط با نسبت آب بالاتر ممکن است راهی هوشمندانه برای جلوگیری از این امر به نظر برسد. اما بتن را ضعیف می کند و به مرور زمان احتمال ترک خورد‌‌‌ن یا پوسته پوسته شدن را افزایش می دهد.
بنابراین بهتر است در محیط های بیش از حد گرم بتن ریزی نشود. لازم به ذکر است در هوای سرد از استفاد‌‌‌‌ه از سیمان های مخلوط به ویژه سیمان های پوزولانی در بتن خودداری شود و برای بتن هایی که در معرض یخبندان هستند از مواد حباب ساز استفاد‌‌‌‌ه شود.
حمل بتن یکی از مراحل اصلی و مهمی است که برای اجرای بتن ریزی مناسب باید به آن توجه ویژه ای داشته باشید. زیرا این مرحله می تواند بر کیفیت و کارایی بتن تاثیر بگذارد. به طور کلی در زمان حمل، فرآیند انتقال بتن باید به گونه ای انجام شود که در فاصله انتقال از کارخانه بتن تا محل پروژه، تغییر زیادی در اسلامپ بتن، میزان هوا، یکنواختی بتن و… ایجاد نشود. نسبت آب به سیمان با توجه به این موارد باید یکی از روش های صحیح حمل بتن را انتخاب کنید. در این بین به مواردی مانند قابلیت جداسازی مواد از یکدیگر، ریختن آب و همچنین احتمال ورود مواد خارجی به مخلوط بتن توجه کنید.
همانطور که می دانید سیستم I.C.F یک سیستم ساختمانی است. در این سیستم بتن ریزی کمی متفاوت است و دمای عملکرد آن در محدوده 4 تا 5 درجه است. اگر در این سیستم بتن ریزی در دمای کمتر از صفر انجام شود، بتن با همان گرمای آزاد شده از گیرش اولیه سخت می شود. در شرایط بتن ریزی در هوای گرم، قالب پلی استایرن موجود اجازه تبخیر آب موجود در بتن را نمی دهد و بنابراین رطوبت تا مرحله نهایی سخت شدن بتن باقی می ماند.
آیا می توان در دمای زیر 5 درجه بتن ریخت؟
برای بتن ریزی در چنین شرایطی چه نکاتی را باید در نظر گرفت؟ احتمال موفقیت این نوع بتن ریزی چقدر است؟ امکان ریختن بتن در دمای کمتر از 5 درجه وجود دارد. اگرچه معمولاً توصیه می شود در چنین شرایطی بتن ریزی نشود. اما اگر در چنین شرایطی مجبور به ریختن بتن هستید، باید همیشه دمای بتن را بالای پنج درجه نگه دارید. در هوای سرد هیدراتاسیون در بتن به کندی صورت می گیرد و در صفر درجه این فرآیند به طور کامل متوقف می شود. این عملکرد پس از باز شدن قالب باعث ترک خوردگی سریع بتن میگردد. دلیل این امر عدم تشکیل خمیر سیمان است. به طور کلی در دمای زیر 5 درجه واکنش آب و سیمان در مخلوط بتن به کندی صورت می گیرد و این باعث کاهش دوام و مقاومت بتن می شود. بنابراین پس از بتن ریزی در چنین شرایطی باید به خوبی از بتن ریخته شده مراقبت کرد.
نکات و اصول بتن ریزی
توجه به نکات زیر به اجرای بتن مستحکم و مقاوم کمک زیادی می کند:
مخلوط بتن به شدت تحت تاثیر باران قرار می گیرد. اما این تنها زمانی است که زمان اولیه 30 دقیقه هنوز نگذشته باشد. زمانی که بتن بین زمان گیرش اولیه و زمان نهایی باشد، در صورت بارش باران یا برف ظاهر بتن آسیب می بیند.
