سرطان لوزالمعده ( پانکراس ) یک سرطان نسبتا نادر می باشد . در کشور انگلستان از هر 70000 هزار نفر یک نفر در سال به این بیماری گرفتار می شود. با این حال این بیماری در افراد بالای 50 سال رخ میدهد در سالهای اخیر شایع تر شده است زیرا سن افراد ( امید به زندگی ) بیشتر از گذشته شده است. سرطان لوزالمعده در مردان دو برابر شایعتر از زنان و در سیاهپوستان نیز کمی شایع تر از بقیه افراد می باشد. سرطان لوزالمعده تقریباً همیشه مرگبار است و یکی از ده علت شایع مرگ بر اثر سرطان در کشور انگلیس می باشد.
علائم و نشانه های سرطان پانکراس
علائم سرطان پانکراسافراد مبتلا به سرطان لوزالمعده معمولاً تا هنگامی که سرطان به مراحل پیشرفته خود میرسد و حتی به جاهای دیگر بدن گسترش می یابد، هیچ گونه علائمی ندارند و یا علائم و مشکلات اندکی دارند. هنوز پزشکان از علل ایجاد سرطان لوزالمعده چیز زیادی نمی دانند اما مشخص شده است که رژیم غذایی و به خصوص خوردن غذاهای چرب و مصرف زیاد مشروبات الکلی در ایجاد سرطان پانکراس نقش زیادی دارد. شیوع بیشتر این سرطان در بعضی از گروه های نژادی نشان دهنده این است که عوامل ژنتیکی و ارثی نیز در ایجاد سرطان پانکراس نقش دارند. خطر ابتلاء به سرطان لوزالمعده در افراد سیگاری و کسانی که به بیماری التهاب مزمن لوزالمعده ( پانکراتیت ) دچار هستند بیشتر می باشد.
علائم سرطان لوزالمعده به تدریج و در چند ماه ایجاد می شوند که ممکن است شامل موارد زیر باشید:
درد در قسمت بالای شکم که به پشت هم تیر می کشد.
کاهش وزن
کاهش اشتها
بسیاری از تومور های لوزالمعده باعث انسداد مجاری صفراوی که صفرا را از کبد به اثنی عشر منتقل می کنند می شوند که در این صورت باعث یرقان شده و سفیدی چشم ها و نیز پوست بدن زرد می شود. در چنین مواردی ممکن است خارش پوست، پر رنگ شدن ادرار و کم رنگ شدن مدفوع دیده شود.
افراد مبتلا به سرطان لوزالمعده معمولاً تا هنگامی که سرطان به مراحل پیشرفته خود میرسد و حتی به جاهای دیگر بدن گسترش می یابد، هیچ گونه علائمی ندارند و یا علائم و مشکلات اندکی دارند.
نحوه تشخیص سرطان لوزالمعده
روش های مختلف عکس برداری مثل سی تی اسکن، ام آر آی و سونوگرافی معمولاً برای تشخیص سرطان پانکراس مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین از روشی به نام ایی آر سی پی ( ERCP ) نیز ممکن است استفاده شود. با استفاده از این روش و از طریق آندوسکوپ، ناهنجاری های مجاری صفراوی و لوزالمعده مشاهده و بررسی می گردند. برای اینکه تشخیص سرطان لوزالمعده تایید شود، یک نمونه از بافت لوزالمعده برداشته شده و به آزمایشگاه پاتولوژی فرستاده می شود.
درمان سرطان پانکراس
درمان سرطان پانکراستنها راه معالجه سرطان لوزالمعده ، انجام عمل جراحی و برداشتن قسمتی یا تمام لوزالمعده می باشد. با این حال معمولاً تا هنگامی که سرطان پانکراس در فرد بیمار کشف و تشخیص داده شود، سرطان به سایر قسمت های بدن گسترش یافته است. در چنین مواردی عمل جراحی فقط انجام می شود که مقداری از علائم و مشکلات بیمار تسکین باید. برای مثال، اگر مجرای صفراوی توسط تومور ( غده ) سرطانی مسدود شده است، می توان با قرار دادن یک لوله سفت به نام استنت در داخل مجرا، آن را باز نمود. این کار معمولاً با روش ایی آر سی پی ( ERCP ) و اندوسکوپی انجام می شود و از این طریق به کاهش زردی و یرقان بیمار کمک می شود. درمان هایی مثل شیمی درمانی و رادیوتراپی ممکن است برای کند شدن سیر پیشرفت بیماری مورد استفاده قرار گیرد.
درد بیمار را اغلب می توان با استفاده از داروهای مسکن تسکین داد. اگر درد خیلی شدید باشد ممکن است نیاز به بلوک عصبی باشد که در این صورت با استفاده از تزریق یک ماده شیمیایی باعث غیر فعال شدن عصب تغذیه کننده لوزالمعده می شوند.
از آنجایی که معمولاً در هنگام تشخیص سرطان لوزالمعده ، این سرطان به سایر قسمت های بدن نیز گسترش یافته است.عاقبت این بیماران نیز زیاد خوب نمی باشد. از هر 50 نفری که به این سرطان دچار می شوند فقط یک نفر می تواند تا بیش از 5 سال زنده بماند. حتی با انجام عمل جراحی نیز از هر ده نفر یک نفر بیشتر از 5 سال زنده می ماند.
