تحلیل تکنیکال با استفاده از نمودار ها و داده هایی مانند قیمت و حجم معاملات، به تحلیل سهام میپردازد و یکی از مهمترین ابزار های تحلیل تکنیکال، اندیکاتور ها هستند که در ادامه به طور کامل آنها را بررسی خواهیم کرد.
در این مقاله عناوین زیر را بررسی خواهیم کرد:
1. اندیکاتور چیست؟
2. مفهوم اندیکاتور
3. انواع اندیکاتور
4. کاربرد مهم اندیکاتور ها
5. اندیکاتور های معروف
6. همگرایی و واگرایی
اندیکاتور چیست؟
واژه اندیکاتور (indicator) به معنای شاخص و نشانگر است که به مجموعه ای از محاسبات و فرمول های ریاضی گفته می شود که اطلاعات اولیه خود را از قیمت، حجم و زمان معاملات سهام گوناگون میگیرد و این اطلاعات را به اشکال مختلفی( نمودار-میله-خط-فلش) بر روی چارت تحلیل به نمایش میگذارد.
مفهوم اندیکاتور (اندیکاتور SMA)
برای درک بهتر اندیکاتور و چیستی آن، یک مثال را بررسی میکنیم:
همه ما با مفهوم میانگین و میانگین گرفتن آشنا هستیم. اگر تعدادی عدد داشته باشیم و این اعداد را با هم جمع کنیم سپس مجموع اعداد را بر تعداد آن ها تقسیم کنیم، عدد به دست آمده میانگین اعداد خواهد بود. حال می آییم و از این فرمول ریاضی در تحلیل استفاده میکنیم.
برای مثال قیمت سهام یک شرکت را در مدت 9 روز با هم جمع کرده و بر 9 تقسیم میکنیم و میانگین قیمت سهام شرکت در مدت 9 روز را به دست می آوریم.
حال اگر ما این کار را به طور متوالی انجام دهیم و اعداد به دست آمده را به شکل نمودار در بیاوریم، یک اندیکاتور ساخته ایم. دقیقا کاری که اندیکاتور میانگین متحرک ساده(SMA) که فرمول آن در شکل بیان شده انجام می دهد.
انواع اندیکاتور
در تحلیل تکنیکال، به 2 شکل می شود از اندیکاتور ها استفاده کرد:
1. وقتی تحلیلگر سهمی را بررسی کرده و تصمیم ورود به معامله را گرفته است، برای اطمینان یافتن از درستی تحلیل خود و یافتن نقطه مناسب برای ورود به سهم، از اندیکاتور بهره میگیرد. به این نوع اندیکاتور ها،پیرو یا تاخیری (Lagging Or Trend) گفته میشود.
2. برخی اندیکاتور ها به تحلیلگران، در پیشبینی آینده سهم و قیمت آن کمک می کنند و افراد با تکیه بر این اندیکاتور ها و ترکیب آن با دیگر ابزار ها، تصمیم نهایی خود را اتخاذ میکنند. به این نوع از اندیکاتور ها پیشرو(Leading Or Oscillator) می گویند.
کاربرد مهم اندیکاتور ها
از دیگر کاربرد های مهم اندیکاتور ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. یافتن نقاط تغییر روند
2. یافتن سطوح حمایت و مقاومت
3. تشخیص قدرت روند
4. تشخیص قدرت خرید یا فروش
5. تعیین حد سود و ضرر
اندیکاتور های معروف
در ادامه به چند اندیکاتور پر کاربرد که تحلیلگران بسیاری استفاده می کنند اشاره می کنیم.
مکدی(MACD)
اندیکاتور مکدی توسط آقای جرالد اپل طراحی شده و شامل دو میانگین متحرک می باشد. کاربرد آن در تعقیب و شناسایی روند و همچنین قدرت آن است.
شاخص قدرت نسبی (RSI)
RSI از پرکاربرد ترین اندیکاتور ها است که برای تشخیص روند و همچنین بهترین نقاط خرید و فروش به کار می رود.
پارابولیک سار (Parabolic SAR)
این اندیکاتور توسط ولز وایلدر طراحی شده و از کاربرد های آن تشخیص تغییرات ناگهانی قیمت و نقاط بازگشتی روند است.
همگرایی و واگرایی
اگر به روند حرکت اندیکاتور ها و نمودار قیمت دقت کنیم، خواهیم دید که در بیشتر موارد زمانی که قیمت در حال بالا رفتن است، نمودار اندیکاتور نیز حرکت رو به بالا دارد و همچنین در حرکت رو به پایین قیمت، نمودار اندیکاتور نیز به سمت پایین حرکت میکند. به این هماهنگی در حرکت بین قیمت و اندیکاتور، همگرایی گفته می شود.
برای مثال در شکل زیر که نمودار شرکت Microsoft است میبینیم که قله اول پایین تر از قله دوم است و در اندیکاتور RSIهم به همین شکل قله اول پایین تر از قله دوم است.
اما در برخی موارد، حرکت سهم و اندیکاتور در یک سو نبوده و با هم تفاوت دارد. در این حالت که قیمت در یک جهت و اندیکاتور در خلاف جهت آن حرکت می کند، میگوییم یک واگرایی اتفاق افتاده است. در شکل زیر یک نمونه واگرایی که اندیکاتور RSI نشان داده را میبینید
از مفهوم واگرایی و همگرایی می توان در تحلیل تکنیکال استفاده کرد و آینده سهم را پیشبینی کرد.
نکته پایانی
در پایان باید این نکته را بیان کنیم که تنها استفاده از اندیکاتور ها برای تحلیل یک سهم به تنهایی مناسب نیست و ریسک معاملات را بالا می برد. پس باید در کنار اندیکاتور ها از ابزار ها و علوم دیگر تحلیل نیز استفاده برد تا کمترین ریسک را در معاملاتمان داشته باشیم.