بهتر است در ابتدا به تعریف کوتاهی از ترموکوپل بپردازیم تا به نحوۀ عملکرد آن در اجاق گازها بیشتر اِشراف داشته باشیم.
ترموکوپل در حقیقت، مولد جریان الکتریکی است و یک قطعۀ بسیاری ضروری در اجاق گاز محسوب می شود که تامین ایمنی اجاق گاز، به عهدۀ این قطعه می باشد. ساختمان داخلی یا بدنۀ اصلی ترموکوپل از یک نوع آلیاژ مقاوم در برابر دمای بالای 200 درجه سانتیگراد ساخته شده و ضمناً امکان تامین چند میلی ولت برق را نیز دارد. به کمک این روش برق به قطعه ای دیگر که کنار شیر موجود است یعنی بوبین انتقال یافته و بوبین فعال می گردد.
در صورت عدم استفاده از چنین قطعۀ مهم و کاربردی در وسایل گازسوز پرمصرف مانند اجاق گاز، مطمئناً شاهد روی دادن اتفاقات ناگوار و خسارت باری خواهیم شد.
این قطعه در اجاق گازهای امروزی که اغلب به صورت اجاق گاز صفحه ای هستند، به عنوان وسیلۀ هشدار دهنده عمل می کند. در مواقعی که یکی از قطعات، عملکرد درستی نداشته باشد، ترموکوپل جریان گاز را قطع کرده و در نتیجه مانع از روشن شدن شعله های اجاق گاز صفحه ای شما خواهد شد.
برای آنکه شعله های اجاق گاز روشن شوند، لازم است تا ولوم کنترل اجاق گاز رومیزی را به آرامی به پائین فشار دهید و با این کار قطعۀ دیگری به نام بوبین به صورت دستی فعال خواهد شد و هر زمان ترموکوپل داغ شود، ولتاژ لازم برای فعال ماندن بوبین را تامین می کند. به نحوی که با رها کردن ولوم کنترل، شعله ها خاموش نخواهند شد.
اما اگر شعله پس از طی مراحل بالا، خاموش شد! باید بدانید که، حرارت به ترموکوپل نمی رسد و متقابلاً ولتاژ نیز افت می کند و در نتیجه بوبین غیرفعال شده و مسیر گاز بسته خواهد شد.
چه دلایلی در عدم فعال شدن ترموکوپل تاثیرگذارند؟
باید بدانید که اگر ترموکوپل اجاق گاز شما با مشکل روبرو شده باشد، پایداری روشن ماندن شعله های اجاق گاز رومیزی یا صفحه ای بسیار کم می شود، در واقع، در صورت خرابی ترموکوپل، شعله روشن می شود، اما بلافاصله به دلیل عدم ایمنی قطعات، خاموش خواهد شد.
1- اگر محل اتصال دو فلز سوخته شده باشد و در حقیقت، اتصال آنها از هم جدا شده باشد، به احتمال زیاد ترموکوپل خراب است.
2- قسمتی از ترموکوپل که به شعله نزدیک می باشد، ممکن است به دلیل حرارت زیاد دچار سوختگی شود، در مواقعی ممکن است با وارد کردن ضربه با مشکل شکستگی یا خمیدگی مواجه شود. در این صورت، ترموکوپل اجاق گاز صفحه ای، به درستی عمل نخواهد کرد.
3- در انتهای دیگر ترموکوپل که به بوبین متصل می شود، دو فلز درونی و بیرونی وجود دارد که این دو فلز یا میله توسط یک واشر به هم متصل شده اند. در صورتی که این واشر کنده یا خراب شده باشد، ترموکوپل به درستی عمل نخواهد کرد.
چگونه ترموکوپل معیوب را در اجاق گاز تعویض نمائیم؟
مهمترین راه حل برای آنکه دوباره ایمنی اجاق گاز را توسط ترموکوپل تامین کنیم، تعویض ترموکوپل آسیب دیده با یک ترموکوپل سالم و استاندارد است. اگر با تست روش های مختلف، متوجه عملکرد نادرست ترموکوپل شدید، حتماً ترموکوپل را تعویض کنید.
مراحل تعویض ترموکوپل معیوب به شرح زیر است:
1- حتماً شیر یا انشعاب اصلی ورودی گاز را قطع کنید و ضمناً اجاق گاز را از برق بکشید.
2- صفحۀ اصلی را از بدنۀ اجاق گاز جدا کنید تا تمام قطعات اصلی برایتان قابل رویت باشد.
3- سپس با مشاهدۀ ترموکوپل آسیب دیده و با کمک ابزار کار مناسب، ترموکوپل سالم را جایگزین ترموکوپل معیوب کنید.
توصیه اکید ما به شما این است که حتماً برای انجام این کار از یک کارشناس متخصص در این حوزه، راهنمایی و کمک بگیرید تا تمام جوانب استانداردسازی قطعات اجاق گاز مجدداً رعایت شوند.
با چند راهکار ساده و مفید، از عملکرد صحیح ترموکوپل مطمئن خواهید شد!
اگر قصد دارید تا با روش های خانگی از سالم بودن ترموکوپل اجاق گاز، اطمینان حاصل کنید، پیشنهاد می کنیم حتماً مراحل زیر را تست کنید تا از ایمنی و استاندارد بودن ترموکوپل اجاق گاز رومیزی در مدت زمان استفاده از اجاق گاز، خیالتان آسوده و در امنیت باشید.
روش اول:
1- به میله ترموکوپل حرارت می دهید.
2- سپس هسته مرکزی بوبین را به داخل فشار داده و برای بیست ثانیه نگه می دارید.
3- در صورتی که پس از رها کردن،هسته بوبین بسته باقی بماند، نشان دهندۀ سلامت ترموکوپل می باشد.
روش دوم:
1- ابتدا شعله را روشن کنید.
2- سپس با ایجاد جریان باد توسط یک بادبزن یا شی منعطف، شعله را خاموش کنید.
3- اگر جریان گاز قطع شود، نشان از سالم بودن ترموکوپل دارد.
