منبع: مرکز تحقیقات بین المللی بلاک چین
بیت کوین در چند سال گذشته نوسانات قیمتی زیادی داشته و نام خود را بر سر زبان ها انداخته است. برای خیلی از افراد سوال حیاتی این است که اساسا بیت کوین از کجا آمده است؟ به زبات ساده می توانیم بگوییم که بیت کوین یک نوع پول محسوب می شود، مثل طلا که در سالیان گذشته برای تجارت مورد استفاده قرار می گرفت. بعدها انسان ها روش جدیدی را برای مبادلات خود پیدا کردند و که در آن از اسکناس برای تجارت استفاده می شد. این روند ادامه پیدا کرد تا به امروز که بانک ها ظهور کردند و تراکنش های بانکی جایگزین روش های مبادلاتی قدیمی شدند. در طی این روند پیشرفته تکنولوژی و گسترش راه کارهای مالی، بیت کوین به وجود آمد که از آن به عنوان نیز یک نوع واحد پولی بر بستر اینترنت یاد می شود. نحوه عملکرد بیت کوین شبیه حواله ها و تراکنش های بانکی است. با ما در ادامه همراه باشید...
بیت کوین (Bitcoin) یک پول دیجیتالی به حساب می آید که به صورت دیجیتالی توزیع شده است. شبکه بیت کوین بصورت غیر متمرکز و کاربر به کاربر عمل می کند. تعداد بیت کوین ها محدود است و فقط 21 میلیون نسخه از آن می تواند تولید شود. این ارز دیجیتال به گونه ای ساخته شده که هیچ شخص یا نهادی نمی تواند آن را کنترل کند. شبکه بیت کوین طوری طراحی شده که تراکنش های آن در یک دیتا بیس عمومی به نام بلاک چین (blockchain) ذخیره خواهد شد.
در مطالبی که در وب سایت بیت کوین منتشر شده، بیت کوین را آینده پول های دیجیتال شناسایی کرده است. در حقیقت بیت کوین و تکنولوژی بلاک چین شرایطی را مهیا ساخته است که ما را با نقاط ضعف سیستم های امروزی مالی و پولی دنیا آشنا می کند. بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقد اند که پول آینده، بیت کوین یا چیزی شبیه به آن است.
بیت کوین در ابتدا به عنوان یک نرم افزار و پلتفرم متن باز، توسط یک برنامه نویس ناشناس به نام مستعار ساتوشی ناکاموتو در سال 2009 ارائه گردید. تا به امروز هیچ کس از هویت واقعا ساتوشی ناکاموتو پرده بر نداشته است، ناکاموتو خود را یک مرد 37 ساله ژاپنی معرفی کرده است. با این وجود از آنجا که وی به زبان انگلیسی تسلط خوبی دارد و هیچ نشانه ای از نرم افزار وی در ژاپن نیست، به این ادعا که او در ژاپن زندگی کند نمی توان اعتماد کرد. در اوایل سال 2010 ناکاموتو پروژه بیت کوین را در اختیار چند عضوی که در پروژه بیت کوین حظور داشتند قرار داد. در این حین ساتوشی، آقای گاوین اندرسون را به عنوان برنامه نویس ارشد پروژه بیت کوین معرفی کرد. پیش بینی می شود که ناکاموتو مقدار یک میلیون بیت کوین را داشته باشد، ارزش این تعداد بیت کوین با قیمت فعلی، در حدود 12.5 میلیارد دلار می باشد.
گاوین آندرسن که از برنامه نویسان ارشد پروژه بیت کوین است، در این خصوص می گوید، تمرکز زدایی شبکه بیت کوین یکی از ویژگی های کلیدی این ارز دیجیتال است. از دید عموم مردم، ویژگی اصلی بیت کوین، استقلال آن از دولت ها، شرکت ها و بانک هاست. هیچ مقام یا نهادی نمی تواند در تراکنش های بیت کوین دخالت و بر آنها مالیات وضع کند. همچنین، تراکنش های بیت کوین کاملا شفاف است و هر تراکنشی که در شبکه اتفاق می افتد در یک دفتر حساب و کتاب عمومی به اسم بلاک چین ذخیره می گردد. بیت کوین چون یک شبکه تحت کنترل نیست، کاربرانش را قادر می سازد تا کنترل کاملی بر دارایی های خود داشته باشند.
شبکه بیت کوین بر پایه یک دفتر حساب و کتاب عمومی به نام بلاک چین پیاده سازی شده است. این دفتر حساب و کتاب تمامی تراکنش هایی را که تا به حال اتفاق افتاده است ثبت و نگهداری می کند. سوابق اطلاعات دیجیتال در تراکنش ها، در بلاک ها وجود دارند. هر تراکنشی که اتفاق می افتد، در کیف پول های کاربران رمزگذاری شده و به شبکه ارسال می گردد. به همین علت بیت کوین را به عنوان یک ارز رمزپایه یا ارز رمزنگاری شده یا رمز ارز (cryptocurrency) می شناسند. بعد از اینکه تراکنش ها رمز نگاری شد در بلاک ها قرار می گیرند.
اگر فردی بخواهد یک حرف یا عدد را در بلاک تغییر دهد، این کار بر تمامی بلاک ها تاثیر می گذارد و از آنجایی که بلاک چین یک دفتر حسابرسی عمومی است، هرکسی می تواند این اقدام مخرب را رویت کند. علاوه بر این، هر کاربر قادر است تا از طریق کیف پول خود، اعتبار و صحت هر تراکنش را بررسی کند. صحت هر تراکنش توسط امضاهای دیجیتالی که متعلق به آدرس های ارسالی است محافظت خواهد شد.
به دلیل وجود داشتن عملیات تایید در فرایند تراکنش های شبکه بیت کوین، ممکن است نقل و انتقال بیت کوین کمی زمان بر باشد. چراکه پروتکل شبکه بیت کوین طوری طراحی شده تا استخراج هر بلوک در حدود 10 دقیقه زمان ببرد.
غیرمتمرکز بودن:
ایده اصلی ساتوشی ناکاموتو در زمان ایجاد بیت کوین، جداسازی شبکه آن از هر گونه قدرت کنترل کننده می باشد. این ارز دیجیتال که بر اساس رمزنگاری پیاده سازی شده، به گونه ای است که هر فرد و هر دستگاهه استخراجی، می تواند بخشی از شبکه آن محسوب شود. همچنین اگر بخشی از شبکه از دچار مشکل شده و از دسترس خارج شود، تراکنش ها همچنان انجام می شوند.
ناشناس بودن:
امروزه تقریبا همه اطلاعات مشتریان در اختیار بانک ها قرار دارد. اما در بیت کوین داستان متفاوت است چراکه دیگر نیازی نیست که کیف پول به اطلاعات شناسایی و شخصی شما دسترسی داشته باشد، در حالی که برخی از مردم تمایل ندارند که اموالشان توسط هیچ نهادی کنترل شود، گروهی دیگر استدلال می کنند که چون تراکنش های بیت کوین غیر قابل ردیابی است پس تجارت مواد مخدر، تروریسم، و سایر فعالیت های غیر قانونی رواج پیدا خواهد کرد.
شفاف بودن:
می توان گفت که ناشناس بودن هویت دارندگان بیت کوین نسبی می باشد، چراکه تراکنش های این ارز دیجیتال فقط موقعی انجام می شود که در دیتابیس شبکه بلاک چین ثبت شود. اگر فزض کنیم که آدرس کیف پول شما در دسترس عموم قرار گیرد و همه از آن استفاده کنند، هر شخصی می تواند با مطالعه دفتر حساب و کتاب بلاک چین، بگوید که چه میزان پول در آن وجود دارد. هر چند که ردیابی اشخاص از آدرس بیت کوین تقریبا غیر ممکن می باشد.
سریع بودن:
تراکنش ها در شبکه بیت کوین تقریبا بلافاصله انجام می گیرد وچند دقیقه ای بیشتر طول نمی کشد تا شخصی در جای دیگری از دنیا آن را دریافت کند، در حالی چنین انتقالی با استفاده از شبکه های بانکی امروزی ممکن است به چندین روز بیانجامد.
غیر قابل لغو بودن:
هنگامی که یک تراکنش بیت کوینی اتفاق می افتد و بیت کوین را به منتقل می کنید، هیچ راهی برای لغو کردن یا بازگرداندن آن تراکنش وجود ندارد، مگر این که آن شخص دریافت کنند بخواهد که بیت کوین را به شما برگرداند. شاید این قضیه برای خیلی از افراد خوش آیند نباشد اما یک تضمین برای دریافت و انتقال تراکنش ها به شمار می رود، یعنی شخصی که شما بیت کوین را برای او فرستاده اید هرگز نمی تواند مدعی شود که انتقال برای وی انجام نشده است.
زمانی که بیت کوین در سال 2009 برای نخستین بار رونمایی شد، کسی نمی دانست که چطور و کجا می شود از آن برای پرداخت ها استفاده نمود. اما حالا عملا می توان توسط این ارز همه چیز خریداری کرد. مثلا شرکت های بزرگ دنیا مثل مایکروسافت وآمازون، این ارز رمزپایه را به عنوان یکی از راه های پرداختی برای خرید محصولات خود پذیرفته اند. در بسیاری از کشورهای دنیا می توانید از بیت کوین برای خرید بلیط هواپیما و یا بلیط تئاتر استفاده کنید. همچنین در مواردی مثل پرداخت هزینه هتل، خرید ملک، پرداخت صورت حساب رستوران ها و .. می توان از بیت کوین بهره برد. در بازارهای بین المللی هم برای انجام عملیات پرداخت می توان از این ارز رمزپایه استفاده نمود.
بیت کوین یک فناوری جدید و پیچیده از روش های پرداخت به شمار می رود، پس طبیعی است که مواردی را که بتوان پرداخت ها را با آن انجام داد، محدود باشد. اما باید متذکر شد که هر روز بازارها و مشاغل بیشتری پرداخت های خود با این ارز تطبیق می دهند. علاوه بر این با توجه به تغییرات همیشگی نرخ مبادلات بیت کوین، این ارز دیجیتال فرصت مناسبی برای سرمایه گذاری فراهم کرده است. با توجه به اینکه بیت کوین هنوز یک ارز ناپایدار ناشناخته می باشد، اما در 4 سال گذشته، ارزش آن بیش از ده هزار برابر شده است.
