موسسه مالی و حسابداری آبی سعی دارد تا در این مقاله تعریفی از ترازنامه و اجزای آن را برای شما دانشجویان به رقم بیاورد تا هر سوالی در این زمینه دارید بر طرف شود.
تراز نامه وضعیت مالی شرکت ها را در نقطه ای از زمان گزارش می کند وشامل دارایی ها و بدهی ها وحقوق صاحبان سهام هست که در ادامه توضیح کاملی از اجزای ترازنامه خواهیم داد.
ترازنامه معمولا در پایان دوره مالی (پایان سال) تهیه می شود و به استفاده کنندگان ارائه داده می شود.
قالب ترازنامه از روی معادله اساسی جسابداری تهیه شده است .
منابعی که در نتیجه مبادالت گذشته به کنترل شرکت درامده اند و انتظار می رود که دراینده منافع اقتصادی ایجاد کنند.
تعهداتی هستند که در گذشته ایجاد شده اند وانتظار می رود که در اینده باعث خروج وجه نقد یا کاهش منابع اقتصادی شرکت گردنند .
شامل وجه نقد و دیگر دارایی هایی م ی شوند که در طول یک سال مالی ویا یک چرخه عملیاتی (چرخه عملیات ی مدت زمانی است که برای تولید . خرید . موجودی و فروش محصول و وصول وجه نقد لازم است ) هرکدام طوالنی تر است تبدیل به وجه نقد یا مورد استفاده قرار می گیرند.
دارایی های جاری در ترازنامه باید بر اساس قدرت نقد شوندگی نوشته شوند.یعنی هر دارایی جاریی که سریع تر به پول نقد تبدیل می شود را زودتر از دارای بعدی بنویسند.
دارایی های غیر جاری درمدت زمان کمتر از یک سال یا کمتر از یک چرخه عملیاتی نمی توانند تبدیل به وجه نقد شوند.این نوع از دارایی ها اطلاعات رادرباره فعالیت های مرتبط با سرمایه گذاری شرکت ها ارائه می دهند که پایه واساس فعالیت های شرکت هست .
وجه نقد یا معادل وجه نقد :به سرمایه گذاری های کوتاه مدت و به شدت نقد شونده اطلاق می گردد که در هر زمان قابلیت تبدیل به وجه نقد را دارا هستند و ریسک نرخ بهره ان ها بی اهمیت تلقی میگردد .
حسابهای دریافتنی تجاری : دارایی های مالی هستند که نشان دهنده مقادیری می باشند که شرکت بابت فروش کالا یا ارائه خدمات به صورت اعتباری از مشتریان خود طلب دارد . تحلیل حسابهای دریافتنی نسبت به فروش می تواند اطلاعاتی را در مورد مشکلات وصول مطالبات یک شرکت ارائه دهد.
موجودی کالا : موجودی کالا به کالاهایی اطلاق می شود که برای فروش به مشتری یا برای تولید کالایی دیگر نگهداری می شود . شرکت های تولیدی به طور مجزا موجودی مواد خام کالای در جریان ساخت و کالای ساخته شده را گزارش می کنند . بهای تمام شده موجودی کالا شامل بهای خرید ؛ بهای تبدیل و دیگر هزینه های لازم برای قرار گرفتن موجود ی کالا در مکان و وضعیت فعلی لازم به ذکر که هزینه هایی مانند ضایعات غیر عادی مواد ؛دستمزد و سربار؛ بهای انبار داری (مگر اینکه بخشی از تولید باشد)سربار مدیریتی و هزینه های فروش جزو بهای تمام شده محاسبه نمی شوند .
سایر دارایی های جاری
مقادیری هستند که به شکل جداگانه گزارش نمی شوند وباید درکنار سایر مواد یکجا گزارش شوند. پیش پرداخت هزینه ها(هزینه های عملیاتی هستند که از قبل پرداخت شده اند)و دارایی مالیاتی انتقالی به دوره آتی از این قبیل می باشند. با شناسایی هزینه در صورت سود و زیان ؛
پیش پرداخت هزینه کاهش می یابد.
بدهی های جاری
تعهداتی هستند که طی یک سال مالی یا چرخه عملیات ؛هرکدام طولانی تر است ؛پرداخت میشوند و شامل:
حسابهای پرداختنی: مقادیری هستند که شرکت به تامین کنندگان کالا و مواد خام و خدمات خود بدهکار است . تحلیل حسابهای پرداختنی در مقاسیه با خرید ها می تواند بیانگر مشکلات اعتباری شرکتها یا عرضه کنندگان باشد .
اسناد پرداختنی و بخش جاری بدهی بلند مدت:تعهداتی هستند که درقالب اسناد مالی و سفته به وام دهندگان و اعتبار دهندگان داده می شوند.اسناد پرداختنی همچنین می توانند به عنوان بدهی های بلند مدت طبقه بندی شوند .البته این در صورتی است که دارای سر رسیدی بیش از یک سال باشند . بخش جاری بدهی بلند مدت بخشی از یک مدت بدهی بلند مدت است که در سر رسید کمتر از یک سال پرداخت می شود . این اصطلاح د ر مورد حساب ها و اسناد پرداختنی یا تهسیلات دریافتی به کار می رود و بخشی از وام دریافتی را نشان می دهد که ظرف یک سال از تاریخ ترازنامه باید پرداخت شود .
پیش دریافت درآمد: که به درآمد یا سود معوق نیز معروف است و به وجه نقد دریافتی قبل از ارائه خدمات و کالا اطلاق می شود . در هنگام تحلیل نقدینگی شرکت ها به خاطر داشته باشید که پیش دریافت درآمد مستلزم خروج وجه نقد نیست . پیش دریافت درآمد همچنین می تواند نشانگر رشد درآمد های آتی شرکت باشد چرا که به زودی در صورت سود و زیان شناسایی خواهد شد.
اموال؛ماشین آلات؛تجهیزات: دارایی مشهود می باشند که در تولید کالا وخدمات به کار می روند .اموال؛ماشین الات وتجهیزات شامل زمین و ساختمان؛اثاث یه و منابع طبیعی می باشند .درمدل بهای تمام شده اموال؛ماشین الات وتجهیزات به بهای مستهلک شده گزارش می شود .(به طور کلی زمین مستهلک نمیشود چون دارای عمر نامحدود است).
دارایی های نامشهود: دارایی های غیر پولی می باشند که ماهیت فیزیکی ندارند. اوراق بهادر دارایی نامشهود نیستند .دارایی نامشهود قابل شناسایی را می توان به شکل جداگانه تحصیل کرد ؛به عبارت دیگر موجودیت این دارایی ها از واحد تجاری مربوط جدا است و ارزش آنها به سایر دارایی ها ان واحد تجاری وابسته نیست . مانند حق اختراع و حق تالیف . دارایی مشهود غیرقابل شناسایی مانند سرقفلی عبارت از حقوقی هستند که ماهیت مجزا از واحد تجاری ندارند و به صورت جداگانه قابل فروش نیست دارایی های نامشهود با عمر محدود در طول عمر مفید خود مستهلک می گردنند ومشابه با اموال؛ماشین الات و تجهیزات برای کاهش ارزش بررسی می شوند .
بدهی های مالی بلند مدت:بدهی مالی شامل وام بانکی؛اسناد پرداختنی؛اوراق قرضه پرداختنی و اوراق مشتقه هستند .
حقوق صاحبان سهام: منافع باقی مانده صاحبان سهام در دارایی ها پس از پرداخت بدهی های شرکت ؛حقوق صاخبان سهام نامیده می شود .حقوق صاحبان سهام شامل سرمایه پرداخت شده؛سهام ممتاز؛سهام خزانه؛سود انباشته؛حقوق اقلیت و سایر اقالم سود جامع هست.سرمایه پرداخت شده میزان پرداختی صاحبان سهام عادی به شرکت است . طبق قانون تجارت در ایران؛انتشار سهام باید ارزش اسمی 1000 ریال باشد و انتشار سهام بدون ارزش اسمی متفاوت از1000ریال ممنوع است.همچنین تعدادسهام عادی قابل انتشار ؛منتشر شده و جاری نیز گزارش می شود .سهام قابل انتشار تعداد سهامی است که شرکت می تواند طبق قوانین منتشر کند ؛سهام منتشر شده تعداد سهامی است که شرکت به سهام داران فروخته است . سهام جاری برابر است با سهام منتشر شده منهای سهامی که شرکت باز خرید کرده است .
*سهام ممتاز: سهام ممتاز حقوق ومزایایی دارد که سهام عادی از ان برخوردار نیست.برای مثال صاحبان سهام ممتاز دارای سود سهام با نرخ مشخصی هستند که معمولا به صورت درصد مشخصی از ارزش اسمی گزارش می شود و صاحبان سهام ممتاز در صورت ورشکستگی شرکت در دریافت حقوق بر صاحبان عادی اولویت دارندام ممتاز را می توان بسته به شرایط عنوان بدهی یا حقوق صاحبان سهام دسته بندی کرد . برای مثال سهام ممتاز دائمی که قابل باز خرید نیستند به عنوان حقوق صاحبان سهام دسته بندی می شود ؛اما سهام ممتاز ی که بایک مبلغ ثابت قابل باز خرید هستند به عنوان نوعی بدهی مالی دسته بند ی می شود.
-سود انباشته:بخش توزیع نشده سود خالص شرکت از ابتدای فعالیت شرکت است . سود های تجمعی شرکت به عنوان سود نقدی توزیع نشده است .
*سهام خزانه:سهامی است که توسط خود شرکت ناشر سهام خریداری می شود ؛اما ابطال نمی شود .سهام خزانه حقوق صاحبان سهام را کاهش می دهد . سهام خزانه به عنوان سرمایه گذاری در شرکت به حساب نمی اید ؛ همچنین حق رای ندارد وسود دریافت نمی کند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد ترازنامه و اجزای آن با مشاوران ما در موسسه خدمات مالی و حسابداری آبی ارتباط برقرار کنید.
