بهرام بیضایی می گوید :
" قرن 5 و 6 و 7 قمری دوره سقوط آرزوهای ملی است. نتیجه چندین قرن شکست های پیاپی، بسته شدن چشم انداز، کوچک شدن و حل شدن مردم از محورِ جهان بودن در یک کل بنام دین اسلام و تبدیل شدن به زندگی در انزوا و درویشی و ذوب شدن در الله و منجی و غرق شدن در دعواهای عقیدتی.
قانع شدن به کم، چاردیواری یا گوشه میخانه و یا نشستن بر لب جوی و گذر عمر دیدن و نکوهش دنیا و سعادت اخروی در دنیایی دیگر و سپردن جهان به دیگران و قبول بازیچه تقدیر بودن.
