مقدمه
ارتباط اجتماعی منشأ فرهنگ و شالوده حیات اجتماعی است. بواسطه ارتباط اجتماعی فرهنگ تعالی می‌یابد و حیات جمعی شکل می‌گیرد. انواع ارتباط اجتماعی از آنجا نشأت می‌گیرد که، ارتباط اجتماعی دربرگیرنده تمام اشکال و صور روابط انسانی است. به همین دلیل ارتباط اجتماعی برای اینکه بتواند تمامی این محدوده وسیع را دربر بگیرد، باید شامل انواع و صور مختلف باشد، و هر چه بر پیچیدگی روابط انسانی افزوده می‌شود، بر انواع ارتباط اجتماعی نیز افزوده می‌گردد.
منظور از ارتباط مستقیم، ارتباطی بدون واسطه بین انسان با انسان دیگر یا انسان‌ها با انسان‌های دیگر است.
منظور از ارتباط بی واسطه یعنی:
ارتباط فرد با فرد دیگر یا افراد با افراد دیگر بدون نیاز به فرد یا فرد واسطه شکل می‌گیرد.
ارتباط علاوه بر عدم نیاز به فرد یا افراد دیگر، بدون نیاز به ابزارها یا وسائل ارتباط جمعی صورت می‌گیرد.
ارتباط مستقیم علاوه بر عدم نیاز به فرد، افراد یا وسائل ارتباط جمعی نیاز به نمادهای واسط یا حامل مثل زبان ندارد.
همانطور که از نام این نوع ارتباط مشخص است به آن دسته از ارتباطات اجتماعی اطلاق می‌شود که یکی از طرفین، نقش برانگیختن احساسات را در طرف دیگر ارتباط بر عهده دارد. مثلا در همایش‌های انگیزشی، سخنرانان، احساسات حضار همایش را از طریق یک ارتباط اجتماعی برمی انگیزند.
ارتباط اجتماعی بازتابی زمانی اتفاق می‌افتد که ما بدون هیچ ذهنیت قبلی و تنها در واکنش به رفتار طرف مقابل، اقدام به برقراری ارتباط می‌کنیم. مثلا ارتباط با یکی از مسافران مترو. در واقع پاسخ ما در این ارتباط اجتماعی کاملا به رفتار طرف مقابل وابسته است و بازتاب رفتار و حرفهای او خواهد بود.
در ارتباط بازتابی مانند همه انواع ارتباطات اجتماعی نیازمند برخورداری از هوش اجتماعی است. دنیل گلمن در کتاب هوش اجتماعی توضیح می‌دهد که مغز ما تحت تاثیر روابط اجتماعی‌مان با دیگران قرار می‌گیرد و در بسیاری از موارد به مانند یک آینه عمل می‌کند.
این نوع رابطه اجتماعی قدمتی به اندازه عمر حضور انسان بر روی کره زمین دارد. از زمانی که انسان از طریق نقاشی روی دیوار غارها یا با دود با سایر همنوعانش ارتباط برقرار می‌کرد، تا امروز که در عصر ارتباطات جهانی با چند کلیک می‌تواند به هر انسانی در هر گوشه کره زمین یک ایمیل ارسال کند. باید گفت که امروزه به دلیل سهولت در برقراری ارتباط جهانی، تقریبا اکثریت از این امکان استفاده می‌کنند.
این نوع رابطه اجتماعی به مجموعه‌ای از حرکات بدن اشاره دارد که منجر به برقراری ارتباط می‌شود. در واقع منظور از ارتباط حرکتی، همان زبان بدن است، که در آن با حرکات مختلف صورت، طرز نشستن، ایستادن، حرکات دست و غیره به صورت خودآگاه یا ناخودآگاه، پیامی را به طرف مقابل خود منتقل می‌کنیم.
فرض کنید می‌خواهیم با فردی ارتباط برقرار کنیم، ابتدا به زبان بدن او توجه می‌کنیم، مثلا طرز ایستادن، نشستن یا حالات چهره. بر اساس این حالت‌ها تصمیم می‌گیریم چطور جلو برویم و ارتباط را شروع کنیم. برای مثال اگر از حالت چهره او متوجه شویم غمگین است، می‌توان گفتگو را به سمت همدلی با او پیش ببریم.
رمزگشایی پیام واقعی انسان‌ها از طریق زبان بدن، بسیار شگفت‌انگیز است. دانستن زبان بدن به بهبود روابط متقابل ما با دیگران و شناخت آن‌ها کمک می‌کند.
در این نوع ارتباط اجتماعی، افراد با هدفی مشخص با یکدیگر به روابط اجتماعی می‌پردازند. فرض کنیم ما مدیرعامل یک شرکت هستیم و با یک مشتری قرار ملاقات داریم. هدف هر دو نفر ما از برقراری ارتباط، رسیدن به منافعی است که بتواند سود خوبی برایمان رقم بزند. بنابراین ارتباط اجتماعی ما از نوع معطوف به هدف است. این نوع هدف کاملا برعکس ارتباط بازتابی است.
چگونه باید به این هدف رسید؟ باید بدانیم این نوع رابطه اجتماعی، مهارت‌های خاص خود را می‌طلبد. مهم‌ترین اصل برقراری یک مذاکره موفقیت آمیز با مشتری، آشنایی ما با تکنیک مذاکره حرفهای است.
مقاله مرتبط:
ارتباط اجتماعی چیست| 1+10 راهکار تقویت و بهبود روابط اجتماعی
