افراد به دو طریق می‌توانند در بازار بورس، سرمایه گذاری نمایند. روش اول، روش مستقیم است که شخص خود راساً اقدام به خرید و فروش سهام می‌کند. روش دوم، روش غیرمستقیم است که بین سرمایه گذار و سرمایه پذیر یک موسسه مالی به عنوان واسطه عمل می‌کند. صندوقهای سرمایه گذاری مشترک (Mutual Funds) نمونه ای از این موسسات مالی واسطه هستند. صندوق سرمایه گذاری مشترک نهادی است که منابع مالی مورد نیاز برای سرمایه گذاری را از مردم جمع آوری کرده و در سبد متنوعی از سهام سرمایه گذاری می‌کند.
صندوقهای سرمایه گذاری و انتخاب یک صندوق مناسب به عوامل مختلفی مانند بازده سالانه، بازده از ابتدای فعالیت و برخی مولفه های دیگر بستگی دارد. به طور کلی صندوق های سرمایه گذاری مناسب افرادی است که ریسک بازار سرمایه را پذیرفته اند ولی فرصت و زمان کافی برای بررسی و تحلیل بازار ندارند و به همین دلیل خرید این صندوق ها برای این دسته از افراد بسیار مناسب است. اما صندوق های سرمایه گذاری در انواع مختلف تاسیس شده است که در ادامه در خصوص هر کدام از صندوق ها صحبت می کنیم. صندوق هایی که ممکن است ماهیت ثابت داشته باشند ولی از نظر معاملاتی متفاوت باشند.
صندوق های سرمایه گذاری شامل صندوق سرمایه گذاری مشترک و صندوق های سرمایه گذاری با ماهیت قابله معامله بودن (ETF) است.
انواع صندوق های سرمایه گذاری
صندوق های سرمایه گذاری شامل صندوق سرمایه گذاری مشترک و صندوق های سرمایه گذاری با ماهیت قابله معامله بودن (ETF) است.
صندوق های سرمایه گذاری مشترک نیز به سه دسته صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت، صندوق سرمایه گذاری در سهام و صندوق سرمایه گذاری مختلط تقسیم بندی می شوند. صندوق های قابل معامله در بورس نیز به صورت انلاین معامله می شود و سرمایه گذار قادر است هر زمان که تمایل دارد صندوق را به صورت آنلاین معامله و خرید و فروش کند. لیست کامل صندوق ها در سایت مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران (http://fipiran.com) قابل مشاهده است. کارگزاری های مختلف نیز اقدام به ثبت صندوق سرمایه گذاری کرده و طی قرارداد کاری با سرمایه گذاران اقدام به انجام معاملات می کنند.
صندوق های سرمایه گذاری مشترک نیز به سه دسته صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت، صندوق سرمایه گذاری در سهام و صندوق سرمایه گذاری مختلط تقسیم بندی می شوند.
۱ - صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت
اولین و ساده ترین نوع صندوق سرمایه گذاری مشترک است که حداقل سود تضمین شده ( که تقریبا برابر با نرخ سود بانکی باشد ) را ارائه میدهد. بنابراین کسانی که واحدهای این صندوق ها را خریداری می‌کنند تمایل به پذیرش ریسک بالایی ندارند. مدیران این نوع صندوق نیز برای تضمین این بازدهی منابع صندوق را به خرید اوراق بهادار کم ریسک مانند اوراق مشارکت و اوراق اجاره و …. صرف می کنند. این صندوق ها معمولاً دارای ضامن نقدشوندگی هستند و سرمایه گذاری در این صندوق ها ریسکی را متوجه سرمایه گذار نمی‌کند، لذا افرادی که به دنبال سرمایه گذاری کم ریسک هستند می‌توانند این صندوق ها را انتخاب و بازدهی ثابتی داشته باشند. یک راهکار مناسب جایگزینی انتخاب صندوق های با درآمد ثابت، با صندوق های قابل معامله مانند امین یکم، پارند و .. است. سازوکار صندوقهای قابل معامله در مباحث دیگر بیان خواهد شد.
۲ - صندوق سرمایه گذاری در سهام
نوع دیگری از صندوق های سرمایه گذاری مشترک که دارای ریسک بالاتری بوده صندوق های سهامی است. عمده سرمایه گذاری این صندوق ها در سهام بوده و به همین دلیل دارای ریسک می باشد. ریسک آن نیز به مراتب از صندوق های با درآمد ثابت بالاتر است و برای کسانی که اهل ریسک هستند ولی بنا به دلایلی مانند نداشتن فرصت در یادگیری تحلیل و … امکان خرید و فروش مستقیم در بازار سرمایه را ندارند بسیار مناسب است. این صندوق ها طبق مصوباتی که برایشان تعیین می‌شود مجاز به داشتن حداقل ٩٠ درصد از سهام و ١٠ درصدی از اوراق مشارکت و سپرده هستند.
مبلغ پایه هر واحد سرمایه گذاری صندوق در ابتدا تاسیس ۱۰۰ هزار تومان است که هر چقدر عملکرد صندوق بهتر و سوآوری آن بیشتر باشد، ارزش صندوق ها به مرور افزایش پیدا کرده و برعکس اگر عملکرد صندوق ها ضعیف باشد ارزش سرمایه گذاری صندوق کاهش پیدا می‌کند. پس برای ارزیابی صندوق ها با توجه به قیمت آن سرمایه گذار باید زمان تاسیس صندوق را نیز در نظر بگیرد. به عنوان مثال اگر قیمت هر واحد صندوقی ۲۵۰ هزار تومان باشد و حدود ۲ سال از فعالیت صندوق می‌گذرد، به این نتیجه می‌توان رسید که بازدهی صندوق در طول دو سال گذشته ۱۵۰% بوده است. قیمت صندوق سرمایه گذاری مشترک سهامی بر اساس NAV یا خالص ارزش دارایی های آن تعیین می شود. یعنی ممکن است صندوقی قیمت آن ۴ میلیون تومان باشد و قیمت صندوق دیگر ۱۴۰ هزار تومان. پس قیمت صندوقی که کمتر است به معنی ارزش کمتر آن نمی باشد بلکه قیمت صندوق بر اساس ارزش دارایی های آن و سرمایه و تعداد واحد های سرمایه گذاری آن تعیین می شود.
مدیران صندوق سرمایه گذاری در سهام منابع مالی این صندوق ها را به خرید سهام اختصاص می‌دهند. بازده صندوق های سهام مستقیماً به بازدهی بازار ارتباط دارد. بنابراین هر چقدر وضعیت بازار سرمایه مناسب و رو به بالا باشد، وضعیت سودآوری این صندوق ها هم مناسب تر است. به عنوان مثال فرض کنید که دارایی صندوقی نمادهای فولاد مبارکه و سهام فملی و … باشد. زمانی که قبمت سهام این شرکتها افزایش یابد به تناسب آن قیمت سهام صندوق نیز افزایش می یابد و بالعکس زمانی که قیمت سهام این شرکت ها کاهش یابد ارزش هر واحد سرمایه گذاری صندوق نیز کاهش خواهد یافت. بنابراین سرمایه گذار با سرمایه گذاری در این صندوق ها نباید انتظار بازدهی ثابت (مانند سرمایه گذاری در بانک) را داشته باشد. البته این نکته را باید یادآور شد که انتخاب سهام مناسب و پیشرو بازار می‌تواند در افزایش سودآوری صندوق موثر باشد که این هم نیازمند تخصص مدیریت صندوق در انتخاب سهام مناسب و پیشتاز بازار است.
۳ - صندوق سرمایه گذاری مختلط
یکی دیگر از انواع صندوق سرمایه گذاری مشترک، صندوق سرمایه گذاری مختلط است. در این نوع صندوق ها منابع اش به سرمایه گذاری در سهام و یا اوراق بهادار با درآمد ثابت و اوراق مشارکت اختصاص می یابد. به طور خلاصه صندوق های سرمایه گذاری مختلط ترکیبی از سهام و اوراق با درآمد ثابت است. میزان ریسک این صندوق ها در مقایسه با صندوق های در سهام کمتر است؛ چرا که برخی از منابع صندوق صرف خرید اوراق با درآمد ثابت و یا سرمایه گذاری در بانک و یا دیگر اوراق با بازدهی ثابت می شود. البته در حال حاضر برخی از صندوق های سرمایه گذاری مشترک در انواع مختلف در بازار وجود دارد که تحت عنوان صندوق های قابل معامله در بورس نام گذاری شده اند که سرمایه گذار می تواند به صورت آنلاین این صندوق ها را معامله و خرید و فروش کند. سازوکار این صندوق ها در عناوین و پستهای بعدی بیان خواهد شد.
با توجه به موارد گفته شده سرمایه گذار باید با توجه به انتظارات خود از بازدهی و میزان ریسکی که می‌تواند متحمل شود یکی از صندوق سرمایه گذاری مشترک را انتخاب کند. در نتیجه برای سرمایه گذارانی که به دنبال بازدهی ثابتی هستند صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت و برای سرمایه گذارانی که به دنبال ریسک و بازدهی بالا می باشد انتخاب صندوق سرمایه گذاری در سهام اولویت دارد.
(کپی با ذکر منبع بلامانع است.)
((تحلیل_بنیادی))
پست های دیگری که در همین راستا به شما پیشنهاد می دهیم:
دریافت آخرین وضعیت نماد خود و اخبار مربوط به آن از طریق اپلیکیشن بورس پلاس.
لینک دانلود از طریق کافه بازار و گوگل پلی در سایت قرار داده شده است. در صورت وجود هر گونه ابهام یا سوال می توانید از طریق پیج اینستاگرام برنامه با ما در ارتباط باشید.
