Ⓜ️ کاربست تفکر استراتژیک در یادگیری تفکر نقادانه
#
➕ استراتژی یا «راهبرد» یعنی «نقشه‌ی راه». این واژه ریشه‌ی یونانی دارد و به معنی «رهبری»، «هدایت» و «فرماندهی» است. استراتژی از واژه‌ی یونانی «استراتِگیا» (strategia) که به معنی فرماندهی و رهبری است نشئت می‌گیرد. در یونان باستان، «استراتِگوس» (strategos) به معنای «لشکر» و «فرماندهی ارتش» به کار می‌رفت. ارتش یونان باستان از گروه‌های کوچکِ سربازانی تشکیل می‌شدند، و افرادی به نام «استراتگوس» آنها را فرماندهی می‌کردند. بنابراین، ابتدا این واژه در زمینه‌ی نظامی کاربرد داشت. امروزه، از این واژه در آموزش، اقتصاد، سیاست و تصمیم‌های شخصی هم استفاده می‌شود. در تفکر استراتژیک باید به سه مرحله بیندیشیم یا سه گام برداریم:
▪️گام اول: ابتدا باید مبدامان را مشخص کنیم؛ بدانیم کجا هستیم.
▪️گام دوم: باید مقصدمان را معین کنیم؛ یعنی بدانیم به چه هدفی می‌خواهیم دست یابیم.
▪️گام سوم: باید ابزارها و امکانات دستیابی به هدفمان را خوب بشناسیم.
➖برای مثال، اگر بخواهیم از شیراز به شمال مسافرت کنیم، لازم است:
◇● ۱. مسیر مبدا تا مقصد را خوب شناسایی کنیم.
◇● ۲. مقصد مورد نظر (برای مثال، شهر رامسر) را دقیق مشخص و درباره‌ی این شهر اطلاعات کافی و درست جمع‌‌آوری کنیم.
◇● ۳. وسیله، ابزارهای لازم و همراهانمان را نیز مشخص کنیم.
➕ همان طور که گفتیم از استراتژی می‌توان در آموزش و یادگیری نیز استفاده کرد. استراتژی آموزشی یعنی هدایت و رهبری یاد‌دادن و یادگرفتن. برای مثال، وقتی تصمیم گرفته‌اید مهارت تفکر نقادانه بیاموزید، باید همراه با استراتژی یا نقشه‌ی راه باشد. درواقع، باید استراتژیک درباره‌ی این تصمیم فکر کنید؛ یعنی ابتدا مشخص کنید چه اطلاعاتی درباره‌ی این مهارت در دسترس دارید و از کجا این اطلاعات را به دست آورده‌اید. سپس، تصمیم بگیرید تا کجا می‌خواهید ادامه دهید. بعد، منابع مناسب و کافی را تهیه و مطالعه کنید. همچنین، تصمیم بگیرید از چه طریقی می‌خواهید این مهارت را بیاموزید: آیا تصمیم گرفته‌اید خودتان این مهارت را به‌تنهایی یاد بگیرید یا به کمک دیگران و از طریق شرکت در کلاس‌های مهارت تفکر نقادانه؟ آیا می‌توانید از میان منابع بی‌شمار منابع مناسب و معتبر را انتخاب کنید؟ هرروز چند ساعت می‌خواهید برای هدفتان وقت صرف کنید؟ آیا از مفاهیم پایه و ابزارهای اولیه‌ی تفکر نقادانه آگاهید؟ تا چه سطح می‌خواهید یادگیری این مهارت را ادامه دهید؟
➕ علاوه بر استراتژی، شما باید «تاکتیک» هم داشته باشید. اگر شما استراتژی داشته باشید اما تاکتیک نداشته باشید، به هدفتان دست نمی‌یابید. به عبارت دیگر، در استراتژی شما صرفاً ایده‌های قشنگی را در ذهن خود می‌پرورانید، اما هیچگاه این ایده‌ها را عملی نخواهید کرد زیرا صرفاً درگیر ایده‌های کلی هستید. استراتژی «کلان» و «بلندمدت» است و به کلیات می‌پردازد، اما تاکتیک روش‌های مشخصی را برای دستیابی به هدف پیش پای شما قرار می‌دهد و شامل «جزئیات» است. در یادگیری تفکر نقادانه بیشترِ علاقه‌مندان به این مهارت استراتژی دارند، اما تاکتیک ندارند. درواقع، صرفاً ایده‌های کلی زیبایی را در ذهنشان می‌پرورانند، ولی هرگز آنها را عملی نمی‌کنند.
➕ در یادگیری تفکر نقادانه باید هم روزانه و هم در هفته هدفتان را مشخص کنید. برای مثال، برای خودتان برنامه‌ریزی کنید که این هفته می‌خواهم پرسشگری سقراطی و کاربست آن را در تحلیل استدلال یاد بگیرم. بنابراین، لازم است منابع این مهارت‌ها (کتاب‌های آشنایی با هنر پرسشگری سقراطی و آشنایی با تفکر تحلیلگرانه نوشته‌ی ریچارد پل و لیندا الدر) را تهیه و آنها را به‌دقت مطالعه و تمرین کنم و آنها را در استدلال به کار بگیرم.
➕ در یادگیری مهارت تفکر نقادانه لازم است تفاوت بین «تاکتیک» و «تکنیک» هم بدانید. تاکتیک راه‌های رسیدن به هدف را به ما نشان می‌دهد، اما تکنیک به مهارت‌های فردی برای رسیدن به هدف اشاره می‌کند. برای مثال، استراتژی، تاکتیک و تکنیک شما در زمینه‌ی یادگیری «مهارت پرسشگری سقراطی» باید اینگونه باشد:
● استراتژی: آموختن مهارت پرسشگری سقراطی
● تاکتیک: کاربست پرسشگری سقراطی در تحلیل استدلال
● تکنیک: خوب گوش دادن و خوب خواندن
➕خلاصه، برای یادگیری مهارت تفکر نقادانه باید هم استراتژی داشته باشید، هم تاکتیک و هم تکنیک. درواقع، برای آموختن این مهارت باید استراتژیک بیندیشید و نباید منتظر باشید که در فضای مجازی مانند تلگرام یا اینستاگرام هر از گاهی مطالبی به اشتراک گذاشته شود و شما این مطالب را به طور پراکنده و نامنظم مطالعه کنید.
باشگاه بوکس دوپامین👊👑💪🥊🇮🇷
https://maps.app.goo.gl/7aXMDPAhsyDVZAuj6
✅باشگاه بوکس زیتون👑👊💪
https://maps.app.goo.gl/L2gwmkVxDTd4PEeA6
