بازسازی پستان یک عمل جراحی است که برای بازسازی شکل و ظاهر پستان پس از ماستکتومی (برداشتن سینه به دلیل سرطان یا دلایل پزشکی دیگر) انجام میشود. هدف از این عمل، بازگرداندن فرم طبیعی پستان است تا به بیماران کمک شود که احساس بهتری نسبت به بدن خود داشته باشند. این عمل میتواند شامل استفاده از پروتزها، فلپهای پوستی یا تزریق چربی باشد. بازسازی پستان میتواند بلافاصله بعد از ماستکتومی یا در یک زمان تأخیری صورت گیرد.
به طور کلی، بازسازی سینه بعد از سرطان به معنی ایجاد یک سینه جدید بعد از برداشتن سینه یا بخشی از سینه است؛ زنانی که برای درمان سرطان سینه تحت عمل جراحی قرار می گیرند، برای بازسازی شکل و ظاهر سینه های خود بعد از برداشتن پستان، این جراحی را انجام میدهند.
در بازسازی پستان بعد از سرطان یا ماستکتومی، با استفاده از روشهای پیشرفتهای مانند “بازسازی با فلپ عضلانی” و یا “بازسازی با ایمپلنت” انجام میگیرد؛ همچنین، تکنیکهای نوین مانند بازسازی با بافت چربی اتولوگ نیز میتواند به بهبود نتایج جراحی سرطان و کاهش عوارض آن کمک کند. این رویکردها به بیماران امکان میدهند تا علاوه بر بهبود جسمی، اعتماد به نفس و کیفیت زندگی خود را بعد از درمان سرطان، به دست آورند. انتخاب روش مناسب به وضعیت بیمار، ترجیحات فردی و توصیه پزشک بستگی دارد.
بازسازی پستان با پروتز شامل قرار دادن ایمپلنتهای سیلیکونی یا سالینی در محل پستان است. این روش معمولاً برای بیمارانی که پوست کافی برای پوشش پروتز دارند مناسب است. ابتدا ممکن است از یک گشادکننده بافت برای آمادهسازی پوست و بافت پستان استفاده شود. این روش به دلیل زمان بهبودی کوتاهتر و نیاز به جراحی کمتر، برای برخی افراد گزینه مناسبی است. با این حال، پروتزها ممکن است نیاز به تعویض در آینده داشته باشند و مشکلاتی مانند عفونت یا واکنش به پروتز ممکن است رخ دهد.
در بازسازی سینه با فلپ، از بافت طبیعی بدن بیمار (پوست، چربی و گاهی عضلات) برای ایجاد یک پستان جدید استفاده میشود. روشهای فلپ شامل فلپ TRAM (از ناحیه شکم)، فلپ DIEP (فقط چربی و پوست از شکم) و فلپ LD (از عضلات پشت) است. این روشها باعث ایجاد پستان با بافتهای طبیعیتر میشود، اما پیچیدهتر است و زمان بهبودی طولانیتری نسبت به پروتزها دارد. همچنین ممکن است جای زخم در محل برداشت بافت ایجاد شود.
در این روش از چربی بدن بیمار برای بازسازی پستان استفاده میشود. چربی معمولاً از نواحی مانند شکم یا رانها از طریق لیپوساکشن جمعآوری و به پستان تزریق میشود. این روش معمولاً به عنوان مکمل روشهای دیگر مانند بازسازی با پروتز یا فلپ استفاده میشود، اما میتواند به تنهایی نیز انجام شود. بازسازی با چربی نتایج طبیعیتری دارد، اما ممکن است به چندین مرحله تزریق نیاز داشته باشد و نتایج نهایی گاهی نامشخص است.
بازسازی نوک سینه مرحلهای از بازسازی پستان است که در آن ظاهر و برجستگی نوک پستان و هاله اطراف آن بازسازی میشود. این عمل معمولاً چند ماه بعد از بازسازی پستان انجام میشود و شامل استفاده از پوست بدن بیمار یا تاتو برای بازسازی رنگ و شکل نوک پستان است. در برخی موارد، از پروتزهای نوک پستان نیز استفاده میشود. این عمل نهایی، شکل پستان را تکمیل کرده و به ایجاد حس طبیعیتر در بیمار کمک میکند.
بازسازی پستان میتواند به صورت فوری (بلافاصله پس از ماستکتومی) یا تأخیری (ماهها یا سالها بعد) انجام شود. بازسازی فوری میتواند مزیتهای روانی و جسمانی داشته باشد، زیرا بیمار تنها یک بار تحت جراحی قرار میگیرد. با این حال، در برخی موارد مانند نیاز به پرتودرمانی، بازسازی تأخیری ترجیح داده میشود تا از عوارض جانبی پرهیز شود. انتخاب زمانبندی بازسازی به وضعیت پزشکی بیمار، نوع سرطان و ترجیحات شخصی بستگی دارد.
انتخاب روش بازسازی پستان تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد، از جمله نوع و مرحله سرطان، وضعیت سلامتی عمومی بیمار، نوع بدن و میزان بافت در دسترس برای فلپ، نیاز به پرتودرمانی یا شیمیدرمانی و ترجیحات شخصی بیمار. همچنین زمان بهبودی، تعداد مراحل جراحی و میزان تغییرات ظاهری پستان نیز نقش مهمی در انتخاب روش مناسب دارند. مشاوره دقیق با جراح و تیم پزشکی برای تصمیمگیری صحیح ضروری است.
مانند هر عمل جراحی، بازسازی پستان نیز ممکن است با برخی عوارض و ریسکها همراه باشد. این عوارض شامل عفونت، خونریزی، تشکیل لختههای خون، واکنشهای آلرژیک به مواد بیهوشی، رد پروتز، نکروز بافت فلپ و تغییرات حس در پستان است. در برخی موارد، نیاز به جراحیهای تکمیلی یا تعویض پروتز وجود دارد. بیمارانی که از پرتودرمانی یا شیمیدرمانی استفاده کردهاند، ممکن است با عوارض بیشتری مواجه شوند. نظارت دقیق پزشک برای کاهش ریسکها ضروری است.
مطالعات اخیر نشان میدهد که سطح رضایت زنان پس از بازسازی سینه بعد از جراحی ماستکتومی بسیار متفاوت است، اما به طور کلی رضایت بالایی در این زمینه گزارش شده است؛ بهویژه از نظر نتایج ظاهری و بهبود کیفیت زندگی. در یک مطالعه که از پرسشنامه BREAST-Q استفاده شده بود، زنانی که بازسازی بافت طبیعی بدن خود (بازسازی اتولوگ) را انتخاب کردند، شش ماه بعد از جراحی رضایت بیشتری نسبت به کسانی که از پروتز استفاده کرده بودند، گزارش دادند.از سوی دیگر، یک مطالعه بزرگ از دانشگاه میشیگان که بیش از ۲۳۰۰ زن را دنبال کرده بود، نشان داد که حدود ۳۳ درصد از زنان طی دو سال پس از بازسازی دچار عوارضی شدند، اما حتی با وجود این عوارض، رضایت از نتیجه کلی همچنان بالا بود و نرخ شکست بسیار کم بود
بازسازی پستان میتواند تأثیر قابلتوجهی بر کیفیت زندگی و تصویر بدن بیمار داشته باشد. این عمل به بسیاری از زنان کمک میکند تا احساس بهتری نسبت به بدن خود داشته باشند و اعتماد به نفسشان افزایش یابد. همچنین میتواند به کاهش اثرات روانی ناشی از ماستکتومی کمک کند و حس زنانگی و طبیعی بودن بدن را به بیماران بازگرداند. با این حال، هر بیمار تجربه متفاوتی دارد و برخی ممکن است با مشکلات جسمی یا عاطفی مواجه شوند.
منبع: کلینیک جراحی سینه تهران | tehranbreastclinic