درآمد حالصل از اجاره املاک مطابق ماده 52 قانون مالیات‌های مستقیم، پس از کسر هزینه‌ها و استهلاک با نرخ ثابت 25درصدی مشمول مالیات است. این مالیات از انواع مالیات تکلیفی است که وظیفه کسر و پرداخت آن بر عهده مستاجر است. در خصوص نحوه محاسبه و پرداخت این مالیات توجه شمارا به یادداشت ذیل جلب می‌کنم:
نحوه محاسبه مالیات بر اجاره:
1- اشخاص حقیقی:
- مالیات بردرآمد اجاره اشخاص حقیقی بر اساس جدول ماده 131 نرخ مالیات این اشخاص و پس از کسر 25 درصدر معافیت ماده 53 محاسبه می‌گردد.
- بر طبق ماده 131، درآمد مشمول مالیات اشخاص حقیقی تا 50 میلیون تومان با نرخ 15درصد، تا صد میلیون تومان با نرخ 20% و مازاد بر آن با نرخ 25% محاسبه خواهد شد.
- درصورتیکه ایشان درآمد دیگری جز اجاره نداشته باشند، مشمول معافیت ماده 84 که سالانه توسط دولت اعلام می‌شود خواهئد بود (سال 1400: 48 میلیون تومان). این اشخاص بابت درآمد اجاره خود می‌بایست اظهارنامه اجاره املاک را تکمیل و ارسال کنند.
2- اشخاص حقوقی:
- مالیات بردرآمد اجاره اشخاص حقوقی بر اساس ماده 105 و با نرخ 25% محاسبه می‌شود.
- این دسته از مودیان مشمول معافیت خاصی نیستند و نیازی نیز به ارسال اظهارنامه املاک ندارند.
- ایشان درآمد اجاره خود را در اظهارنامه عملکرد سالیانه اعلام و فیش‌های پرداختی توسط مستاجر را به عنوان علی الحساب‌های پرداختی طی سال به سازمان ارائه خواهند کرد.
ملاک محاسبه:
- ملاک تعیین درآمد، قرارداد رسمی یا غیر رسمی عقد شده بین طرفین است.
- در صورتی که مستاجر حقوقی باشد، ملاک اجاره پرداختی است.
- در صورتی که قراردادی نباشد یا رقم قرارداد خلاف عرف منطقه باشد، ملاک جدول املاک مشابه تعیین و اعلام شده توسط سازمان خواهد بود.
- رقم‌های پایین‌تر از 80% جدول املاک به عنوان غیرعرف شناسایی شده و مردود است.
نحوه پرداخت:
- مستاجران حقوقی مکلفند هنگام پرداخت اجاره، مالیات متعلقه را کسر و پرداخت کنند و فیش را به موجر تحویل دهند. مستاجرین حقیقی در این خصوص تکلیفی ندارند.
- مهلت پرداخت مالیات، پایان ماه بعد از پرداخت اجاره است.
- فیش اجاره در سازمان امور مالیاتی محل وقوع اجاره صادر می‌شود.
- موجر از فیش پرداخت شده توسط مستاجر به عنوان اعتبارمالیاتی خود در هنگام ارسال اظهارنامه استفاده می‌کند.
نکات با اهمیت:
- در صورتی که موجر خود در محل دیگری مستاجر باشد، مال‌الاجاره پرداختی از درآمد اجاره مشمول دریافتی کسر می‌شود.
- درصورتیکه در منزل سازمانی سکونت گزیند، مالیات کسرشده یا اجاره کسر شده توسط کارفرمای وی، از درآمد مشمول وی کسر می‌شود.
- خانه‌های خالی در شهرهای بالای یکصدهزارنفر از سال دوم مشمول مالیات با نرخ‌های ماده 54 مکرر خواهند بود. سال دوم یک دوم مالیات، سال سوم یک برابر و سال چهارم به بعد یک و نیم برابر.
- رهن قرض الحسنه شامل مال‌الاجاره نیست، به همین دلیل ممیزین از جدول استفاده می‌کنند.
