طرح توجیهی یک سند است که به صورت جامع و منطقی، جزئیات یک طرح کسب و کار را شرح می‌دهد. این سند شامل اطلاعات مالی، بازاریابی، عملیاتی، فنی، مدیریتی، و سایر جوانب مربوط به طرح کسب و کار می‌شود.
توجیه طرح در واقع به موسسان، سرمایه‌گذاران، و افراد دیگر کمک می‌کند تا به صورت دقیق‌تر از جوانب مختلف و پتانسیل‌های مثبت و منفی یک طرح آگاهی پیدا کنند. این شامل مواردی مانند نیاز سرمایه‌گذاری، بازار هدف، رقبا، ریسک‌ها، ساختار سازمانی، و موارد مرتبط دیگر است.
توجیه طرح معمولاً به عنوان یک ابزار اساسی برای جذب سرمایه‌گذاری یا اخذ وام برای شروع یک کسب و کار استفاده می‌شود. این سند به عنوان یک راهنمای جامع برای مدیریت و اجرای طرح کسب و کار نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نمونه طرح توجیهی شامل موارد متعددی است که به طور جامع و کامل اطلاعات مورد نیاز برای تحلیل و ارزیابی یک طرح کسب و کار را فراهم می‌کند. مهمترین مواردی که در یک طرح توجیهی ممکن است شامل شوند عبارتند از:
توضیح مختصر ایده کسب و کار: شرح مختصری از محصول یا خدماتی که طرح کسب و کار به بازار عرضه می‌کند.
تحلیل بازار: شناخت بازار هدف، رقبا، مشتریان هدف، و تحلیل نیازهای بازار.
بررسی فنی و عملیاتی: شرح فنی محصول یا خدمات، فرآیند تولید یا ارائه، نیازمندی‌های فنی، و امکانات تولید.
مطالعات مالی: تخمین سرمایه‌گذاری‌های لازم، پروفرما فینانسیال، تخمین درآمد و هزینه‌ها، تحلیل دامنه سودآوری، و بررسی امکانات بازپرداخت و بازگشت سرمایه.
مطالعه مدیریتی و سازمانی: ساختار سازمانی، تیم مدیریتی، فرآیندهای عملیاتی، و برنامه‌های مدیریتی.
تحلیل ریسک: شناسایی و ارزیابی ریسک‌های مرتبط با طرح کسب و کار و ارائه راهکارهای مدیریتی برای کاهش آنها.
برنامه بازاریابی و تبلیغاتی: استراتژی‌های بازاریابی، تبلیغات، فروش، و نیازمندی‌های بازار.
تحلیل قانونی و مجوزها: بررسی قوانین، مقررات، و مجوزهای مورد نیاز برای راه‌اندازی و اداره کسب و کار.
این موارد تنها یک بخش از مواردی هستند که ممکن است در یک طرح توجیهی مورد بررسی قرار بگیرند. هر طرح توجیهی باید با توجه به نوع و اندازه کسب و کار، مطالب و جزئیات مختلفی را پوشش دهد.
