شهر رشت به عنوان مرکزیت استان پایگاه اصلی واردات، صادرات و بازار تجاری منطقه محسوب می شود که امکانات جهانگردی مناسبی نیز دارد. مراکز دیدنی و تفریحی در این استان بسیار زیادند و به همین دلیل به عنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگری شناخته شده است. هر ساله مسافران بسیاری از مناطق دور و نزدیک به این خطه که چون نگینی سرسبز در شمال کشور می درخشد، سفر می کنند و باعث رونق اقتصادی در این استان می شوند.
بخوانید: وضعیت تراکم جمعیت در استان گیلان
در قسمت های غربی و شمال غربی استان اغلب به گویش تالشی صحبت می کنند. این گویش در زمان های گذشته (تا حدود قرن 10 هجری) به دلیل نزدیکی با کشور جمهوری آذربایجان دستخوش تغییر شده و جای خود را به گویش ترکی داد. البته ناگفته نماند که گویش و لهجه های دیگری هم در این استان به گوش می رسد. به طور کلی قومیت های مختلفی در استان گیلان در کنار هم زندگی می کنند که مهم ترین آن ها گیلگ هستند. بعد از آن به ترتیب: اقوام تالش، ترک، کرد و لر بیشترین جمعیت این خطه را به خود اختصاص می دهند
غذاهای اصیل گیلانی مانند: باقلاقاتق، فسنجان، سیرقلیه، میرزا قاسمی، ترش تره، آلو مسما، ترش شامی، واویشکا، مرغ ترش و کته کباب محلی از معروف ترین غذاهای گیلان هستند.
کشتی گیله مردی، لافند بازی، مراسم شب چله و چهارشنبه سوری و 13 سال از دیگر مراسمات معروف و محبوب در بین مردمان این سرزمین محسوب می شود.
شهر رشت که قدمت آن به دوران ساسانیان باز میگردد، در سال 1266 بر اثر شیوع طاعون شاهد مرگ 6000 نفر بود. بعد از آن در سال 1302 با آتش کشیدن شهر و خسارت هایی که بر اثر جنگ جهانی اول بر آن وارد گردید، دستخوش تغییرات فراوانی شد. یکی از مهم ترین دستاوردهای این خطه نهضت میرزاکوچک خان جنگلی بود که نماد اصلی شهر رشت در میدان شهرداری می باشد.
در بررسی تاریخچه استان گیلان آمده است که بندر انزلی در سال های دور تنها دهکده ای کوچک بیشتر نبوده و به سال 863 هجری قمری برمیگردد. لقب دروازه اروپا از آنجایی به این شهر نسبت داده شد که در اوایل دوران صفویه نقش مهمی در تجارت ایران داشت.
این شهر توریستی در سال 705 هجری قمری توسط اولجایتو فتح شد و امیر تیمور به آن لشکر کشید. شیطان کوه، استخر لاهیجان، تالاب امیر کلایه و ده ها مرکز دیدنی و گردشگری دیگری که در این شهر زیبا وجود دارد قدمت بالای آن را نشان می دهد.
قبل از قرار گیری مقبره آقا سید جلال الدین اشرف (ع) در این شهر که برادر امام موسی کاظم (ع) می باشد، این مکان را به اسم “کوچان” می شناختند. قدمت آستانه اشرفیه به قرن 4 هجری قمری برمیگردد.
اولین بار از این شهر در سال 512 هجری قمری همزمان با مرگ سلطان محمد فرزند شاه آلب ارسلان یاد شده است. در دوران صفویان مخصوصاً دوره شاه عباس اول در این شهر اتفاقات بزرگی رخ دارد. مانند: فرار حاکم لاهیجان، یعنی احمد خان و دستگیری اعضای خانواده او توسط حاکم گیلان و تحویل آن ها به شاه عباس.
از این شهر به عنوان دروازه ورودی در بخش مرکزی نام برده می شود. قدمت رودبار به 2000 سال قبل از میلاد مسیح برمیگردد! همواره در طول تاریخ اقوام متعددی به این شهر مهاجرت کردند که مهم ترین آن ها: اقوامی از حلب، شام، کردهای قوچان و بخش هایی از خراسان شمالی امروزی بودند.
در گذشته این منطقه را به سرزمین تالش می شناختند. البته سفا رود و کرگان رود هم اسامی بود که به این قسمت اختصاص می دادند. اما به دنبال عهد نامه گلستان و ترکمانچای که بین کشور ما و روسیه اتفاق افتاد، بسیاری از بخش های شهر تالش از کشور جدا شده و در اختیار روس ها قرار گرفت!
این شهر قدیمی که در شمال غربی استان گیلان قرار دارد، در سال 1316 بخشی از استان اردبیل بود! در مهر 1337 تابع آذربایجان شرقی شد و سرانجام در خرداد ماه 1339 به قلمرو گیلان پیوست. اسم های مختلفی در طول تاریخ به این شهرستان که با رود آستارا از آستارای جمهوری آذربایجان جدا می شود لقب داده اند.
