یکی از مهمترین کاربردهای فناوری بلاکچین، تراکنشها معاملاتی است که در زمینه ارز دیجیتال صورت میگیرد. بیتکوین فقط یک نمونه کوچک از کاربرد گسترده این فناوری سحرانگیز است. بیتکوین عملکردی متفاوت از بانکداری سنتی دارد؛ زیرا در بانکداری سنتی شاهد تراکنشها و معاملاتی هستیم که از یک مرکز، کنترل و مدیریت میشوند ولی بیتکوین یک پدیده توزیعشده و پراکنده است.
در معامله، یک فرستنده و یک دریافتکننده یا گیرنده وجود دارد. اگر این دو نفر از فناوری بلاکچین استفاده کنند، فرستنده میتواند از این فناوری برای اثبات انجام شدن و تکمیل پرداخت استفاده کند و گیرنده هم میتواند از این فناوری کمک بگیرد و معتبر بودن یا نبودن معامله را بررسی کند. علاوه براین، هر کدام از کاربران که سابقه معامله در یک زنجیره را داشته باشد، میتواند هر کدام از بلوکهای حاوی جزئیات تراکنش را بررسی کند. به بیان دیگر او میتواند بفهمد که دقیقاً پول او چه مسیری را طی میکند.
در کسب و کار سنتی معمولاً اختلافات و مشکلات پولی زیادی وجود دارد. مطالعات و پژوهشها نشان میدهد که برای نمونه در صنعت حمل و نقل، حدود 140میلیارد دلار اختلاف پرداخت وجود دارد و این اختلاف پرداختها هر روز به صنعت مورد بحث آسیب میزند.
در صورتی که اگر در این صنعت از فناوری بلاکچین کمک بگیریم خیلی از مشکلات حل میشود. فناوری بلاکچین دارای چند گره است که حتی اگر دسترسی به یکی از این گرهها از بین برود، هنوز از طریق سایر گرهها میتوان به بلوکها دسترسی پیدا کرد. تنها در یک صورت ممکن است اعتبار پرداخت از بین برود و آن هم در صورتی است که تمامی گرهها از دسترس خارج شود که چنین چیزی عملاً غیرممکن است.
یکی از مهمترین و اصلیترین کاربردهای فناوری بلاکچین در صنعت حمل و نقل، قابلیت ردیابی محصولات و کالاها است. این در حالی است که در محیط سنتی، جعل کردن و تقلبی کردن محصولات کاملاً رایج و متداول است؛ زیرا خردهفروشان و مصرفکنندگان نهایی نمیتوانند صحت و اعتبار اقلام را بررسی و تأیید کند. در دنیای امروز تقلبی کردن داروها باعث میشود که سالانه بیش از ۲۰۰میلیارد دلار ضرر به صنعت دارو وارد شود.
پژوهشها نشان میدهد که ۳.۱۶ درصد از کل داروهایی که تولید میشود، تقلبی و جعلی هستند و به همین خاطر آن تأثیری که باید و شاید را روی بیمار نمیگذارند.
گزارشهای آسیا واقعاً دردناک است. به عنوان مثال ۲۵درصد از کل داروهای تقلبی و جعلی آسیا به هند تعلق دارد.
کارشناسان امر دریافتهاند که فناوری بلاکچین میتواند صنعت دارو را به صورت کامل متحول کند؛ زیرا این صنعت به خردهفروشان و مصرفکنندگان نهایی اجازه میدهد که منشأ یک دارو را بفهمند و در صورتی که منشأ دارو مورد تأیید نباشد آن را خریداری نکنند.
دلیل وجود چنین مزیتی در فناوری بلاکچین یا زنجیرههای بلوکی این است که هر تولیدکننده اصلی، هَش منحصر به فرد خودش را خواهد داشت. اگر محصول به تولیدکننده اصلی تعلق نداشته باشد، مشتری خیلی راحت میفهمد و آن را خریداری نمیکند.
پژوهشها نشان میدهد که ۳.۱۶ درصد از کل داروهایی که تولید میشود، تقلبی و جعلی است و به همین خاطر آن تأثیری که باید و شاید را روی بیمار نمیگذارد. در نتیجه بسیاری از بیماران از شرکتهای داروسازی ناراضی هستند.
ایمنی و سلامت مواد غذایی یکی از مهمترین نگرانیهای جهان امروز است. آمریکا به تنهایی به خاطر بیماریهای ناشی از مواد غذایی ناسالم، سالانه ۱۵.۶ میلیارد دلار خسارت میبیند. فناوری بلاکچین در این زمینه هم میتواند نقش خود را به بهترین شکل ممکن ایفا کند. این فناوری به مصرفکنندگان کمک میکند که منشأ هر سه وعده غذایی را که مصرف میکنند بدانند.
یکی از بزرگترین چالشها در صنعت حمل بار، فراهم کردن تعدادی کامیون برای توزیع کالا است. برخی از کامیونداران و باربریها به خاطر وجود فضای خالی در برخی ماشینها هنگام حمل و نقل بار، متضرر میشوند. این در حالی است که برخی از ماشینها، فضا کم میآورند. هماهنگ کردن ماشینها به گونهای ضرری حاصل نشود، واقعاً مشکل است.
طبق مطالعات و پژوهشها، 90درصد مجموعههای حمل بار، حداکثر شش کامیون دارند و این باعث میشود که برخی کامیونها پر و برخی دیگر خالی بمانند. بلاکچین میتواند این چالش را هم حل کند.
راهکار بلاکچین این است که شرکتهای حمل بار با هم قرارداد ببندند، با یکدیگر همکاری کنند و به یکدیگر سود برسانند. افزایش تعداد اعضای بلاکچین در اتحاد حمل و نقل واقعاً امیدوارکننده و دلگرمکننده است و باعث میشود که بلاکچین بتواند نقش مهمی در آینده حمل بار ایفا کند.
طبق مطالعات و پژوهشها، 90 درصد مجموعههای حمل بار، حداکثر شش کامیون دارند و این باعث میشود که برخی کامیونها پر و برخی دیگر خالی بمانند. بلاکچین میتواند این چالش را حل کند.
گرچه هنوز بلاکچین یا فناوری زنجیره بلوکی در مراحل ابتدایی خودش قرار دارد ولی بسیاری از شرکتهای کوچک و بزرگ دارند تلاش میکنند که از این فناوری بهرهمند شوند و نهایت استفاده را ببرند.
در حال حاضر نام مهمترین شرکتهای جهان در بین شرکتهایی که روی این فناوری سرمایهگذاری کردهاند، به چشم میخورد:
والمارت با همکاری شرکت آی.بی.ام قصد دارد مدیریت زنجیره تأمین خودش را به وسیله بلاکچین متحول کند. این شرکت معروف خردهفروشی از تأمینکنندگان خود خواسته و آنها را ملزم کرده است که تمامی معاملات و تراکنشهای خود را از طریق بلاکچین انجام دهند.
این روش باعث شفافیت گسترده میشود و به مشتریان اجازه میدهد که منشأ هر کالایی که خریداری میکنند را شناسایی کنند.
پیش از این این شرکت مجبور بود ۷ روز صبر کند تا اصالت محصولات و کالاها شناسایی شود و هیچ شک و شبههای در مورد اصالت آنها به وجود نیاید. والمات در این زمینه تجربههای تلخی دارد. از جمله اینکه در یک مورد، کاهوهای غیربهداشتی باعث ایجاد مشکلات فراوان برای این شرکت آمریکایی شد و چندین ماه طول کشید تا متخصصان منشأ آن را تشخیص بدهند. استفاده از فناوری بلاکچین کمک میکند تنها در۲/۲ ثانیه منشأ هر کالایی شناسایی شود.
تریدلنز یک پلتفرم دیجیتالی است که روی بهینه کردن حمل و نقل و پیگیری کانتینرها در سراسر دنیا کار میکند. راهکار بلاکچین شرکت تریدلنز توسط شرکت آی.بی.ام و با همکاری شرکت مائرسک ساخته شد. شرکت مائرسک، یکی از شرکتهای پیشروی جهان در زمینه حمل و نقل است و از آن به عنوان یکی از الگوهای صنعت حمل و نقل یاد میشود. این راهکار یک پلتفرم تراکنش برای باربری و کامیوندار است.
بیش از ۱۰۰ اپراتور زنجیره تأمین از این پلتفرم استفاده میکنند. در صورتی که این پلتفرم بلاکچین به موفقیت برسد میتواند ثابت کند که چنین راهکارهایی فرصتهای کاری زیادی را برای کسب و کارها خلق خواهند کرد. مشاغل کوچک میتوانند بهره بیشتری از راهکارهای مبتنی بر بلاکچین ببرند.
باتاویا یک پلتفرم بلاکچینی برای امن و شفاف کردن معاملات مالی است. راهکار باتاویا در واقع حاصل همکاری پنج بانک با پشتیبانی آی.بی.ام در زمینه فناوری بلاکچین است. این راهکار روی نوسازی امور مالی در تجارت جهانی تمرکز دارد. باتاویا میکوشد امکان معاملات و تراکنشهای شفاف و خودکار در زمینه حمل و نقل در دریا، خشکی و هوا را فراهم کند.
راهکار مورد بحث به صاحبان کسب و کارها و بانکها، نمایندگیهای بیمه، اپراتورها و مصرفکنندگان کمک میکند که بسیاری از فرآیندها و کاغذبازیهای خستهکننده و زمانبر را حذف کنند.