تقه زدن ماشین یکی از مشکلات شایعی است که بسیاری از رانندگان ممکن است در هنگام رانندگی با آن مواجه شوند. این مشکل می‌تواند در شرایط مختلف و در زمان‌های متفاوتی رخ دهد، که در نتیجه موجب نگرانی و حتی کاهش کیفیت رانندگی می‌شود. از تقه زدن در دنده یک و دو گرفته تا ایجاد تقه هنگام گاز دادن یا حرکت در دنده عقب، همه این موارد می‌توانند نشانه‌ای از بروز مشکلی در سیستم‌های مختلف خودرو باشند.
در این مقاله از مجله خودرو به بررسی علت تقه زدن ماشین در شرایط مختلف پرداخته و عواملی که ممکن است باعث این مشکل شوند را تحلیل خواهیم کرد.
تقه زدن ماشین می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد که هر یک از آن‌ها مربوط به بخش خاصی از سیستم خودرو هستند. در ابتدا باید به سیستم انتقال قدرت (گیربکس و کلاچ) توجه کرد، زیرا این سیستم در تعامل مستقیم با حرکت و تغییرات سرعت ماشین است. اگر گیربکس یا کلاچ به درستی عمل نکند، این ممکن است باعث ایجاد صداهای غیرعادی از جمله تقه زدن شود.
یکی از دیگر دلایل شایع این مشکل، نقص در سیستم تعلیق است. قطعات سیستم تعلیق مانند کمک فنرها، میل تعادل و بوش‌ها وظیفه دارند تا ضربات و تنش‌های وارده به خودرو را جذب کنند. خرابی در این قطعات می‌تواند منجر به تقه زدن ماشین به هنگام حرکت شود. همچنین اگر سیستم ترمز مشکل داشته باشد و در حین ترمزگیری فشار بیشتری روی آن وارد شود، این فشار می‌تواند باعث تولید صدای تقه شود.
به علاوه، خرابی در اجزای سیستم فرمان مانند سیبک‌ها و طبق‌ها نیز ممکن است باعث تقه زدن ماشین در زمان‌های مختلف شود. این مشکلات اغلب در سرعت‌های پایین و زمانی که خودرو به سختی پیچ می‌خورد، بیشتر نمایان می‌شوند.
در دنده یک و دو، به دلیل فشار بیشتری که به موتور و گیربکس وارد می‌شود، تقه زدن ماشین می‌تواند به دلایل متعددی رخ دهد. یکی از دلایل رایج، نقص در کلاچ است. اگر کلاچ به درستی عمل نکند یا نیاز به تعویض داشته باشد، ممکن است باعث جابجایی ناقص دنده‌ها و در نتیجه ایجاد تقه شود. این مشکل معمولاً زمانی رخ می‌دهد که راننده پدال کلاچ را به درستی فشار نمی‌دهد یا کلاچ دچار سایش شده باشد.
دلیل دیگر، ایراد در سیستم انتقال قدرت است. گیربکس اگر به درستی تنظیم نباشد یا دچار مشکلات داخلی مانند نقص در دنده‌ها یا بلبرینگ‌ها باشد، می‌تواند باعث ایجاد صدای تقه هنگام تعویض دنده‌ها شود. در این حالت، صدای تقه معمولاً زمانی که خودرو در حال حرکت در دنده‌های اول یا دوم است، به گوش می‌رسد.
علاوه بر این، خرابی در میل لنگ یا قطعات متحرک دیگر موتور می‌تواند به عنوان یکی دیگر از دلایل بروز این مشکل شناخته شود. وقتی که این قطعات دچار مشکل می‌شوند، ممکن است به صورت غیرعادی به حرکت درآیند و صدای تقه ایجاد کنند.
تقه زدن ماشین در دور پایین معمولاً نشان‌دهنده مشکلی در موتور یا سیستم انتقال قدرت است. یکی از دلایل رایج این مشکل، کثیفی یا آسیب دیدگی در قطعات سیستم سوخت‌رسانی است. اگر انژکتورها یا پمپ سوخت به درستی عمل نکنند، سوخت به مقدار کافی و به موقع به موتور نمی‌رسد و این موضوع می‌تواند باعث نوسان در دور موتور و در نتیجه ایجاد صدای تقه شود.
علاوه بر این، خرابی در سیستم احتراق نیز می‌تواند یکی از دلایل تقه زدن در دور پایین باشد. شمع‌ها، وایرها و کوئل‌ها اگر به درستی عمل نکنند، می‌توانند باعث اختلال در احتراق و در نتیجه نوسان موتور شوند که این نوسانات می‌تواند به صورت صدای تقه شنیده شود.
یک دلیل دیگر، مشکلات مربوط به سیستم تهویه یا تنظیم گاز است. هنگامی که سیستم گاز خودرو دچار مشکل می‌شود و پدال گاز به درستی عمل نمی‌کند، ممکن است تقه زدن در دور پایین موتور اتفاق بیفتد.
تقه زدن ماشین هنگام دنده عقب می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. یکی از دلایل رایج این مشکل، نقص در کلاچ یا گیربکس است. اگر دنده معیوب باشد یا اجزای داخلی گیربکس به درستی هماهنگ نباشند، ممکن است صدای تقه هنگام تعویض دنده به دنده عقب به گوش برسد. این مشکل بیشتر زمانی بروز می‌کند که راننده سرعت را در هنگام حرکت به دنده عقب زیاد کند و فشار زیادی به سیستم انتقال قدرت وارد شود.
همچنین، خرابی در سیستم تعلیق و تنظیمات چرخ‌ها می‌تواند به عنوان یک عامل دیگر برای بروز تقه هنگام دنده عقب شناخته شود. هنگامی که چرخ‌ها و سیستم تعلیق به درستی تنظیم نشده باشند یا قطعات آن‌ها دچار خرابی شده باشند، ممکن است در هنگام حرکت معکوس صداهایی مشابه تقه شنیده شود.
به طور کلی، مهم‌ترین عامل در این وضعیت خرابی یا سایش اجزای مکانیکی است که در سیستم‌های تعلیق و گیربکس قرار دارند. گاهی اوقات، تقه زدن در دنده عقب ناشی از اصطکاک زیاد بین دنده‌ها یا مشکلات مربوط به روغن‌کاری گیربکس است که باعث ایجاد اصطکاک و صدای تقه می‌شود.
لگد زدن ماشین هنگام گاز دادن معمولاً به مشکلات مربوط به سیستم سوخت‌رسانی یا سیستم احتراق خودرو اشاره دارد. زمانی که انژکتورها به درستی عمل نکنند یا پمپ سوخت دچار خرابی شود، سوخت به درستی به موتور نمی‌رسد و در نتیجه موتور دچار نوسانات می‌شود که ممکن است به صورت لگد زدن خودرو نمایان شود. این مشکل در هنگام گاز دادن بیشتر نمایان می‌شود زیرا موتور به شدت نیاز به سوخت دارد و هر گونه اختلال در سوخت‌رسانی منجر به کندی و نوسانات در عملکرد موتور می‌شود.
یکی دیگر از دلایل این مشکل، خرابی در سنسورهای دمایی یا موقعیت پدال گاز است. اگر این سنسورها دچار اختلال شوند، سیگنال‌های اشتباهی به ECU (واحد کنترل موتور) ارسال می‌کنند و در نتیجه خودرو به درستی واکنش نشان نمی‌دهد و این می‌تواند باعث لگد زدن ماشین هنگام گاز دادن شود.
لگد زدن خودرو در حرکت معمولاً به مشکلاتی در سیستم انتقال قدرت اشاره دارد. خرابی در دیفرانسیل، گیربکس یا کلاچ می‌تواند باعث شود که هنگام گاز دادن یا تغییر سرعت، خودرو به صورت نامنظم حرکت کند و صدای لگد زدن ایجاد شود. این مشکل به ویژه زمانی بیشتر نمایان می‌شود که راننده فشار زیادی به سیستم انتقال قدرت وارد کند.
همچنین، نقص در سیستم تعلیق و چرخ‌ها می‌تواند باعث بروز این مشکل شود. هنگامی که قطعات سیستم تعلیق مانند کمک فنرها یا بوش‌ها دچار خرابی شوند، ضربات و تنش‌ها به درستی جذب نمی‌شوند و این می‌تواند موجب ایجاد صدای لگد زدن در حین حرکت شود.
تقه زدن ماشین به دلایل متعددی رخ می‌دهد که از مشکلات مربوط به کلاچ و گیربکس تا خرابی قطعات سیستم تعلیق و سیستم سوخت‌رسانی متغیر هستند. تشخیص صحیح علت این مشکل می‌تواند به رانندگان کمک کند تا با تعمیر و نگهداری به موقع، از بروز مشکلات جدی‌تر و هزینه‌های بالاتر جلوگیری کنند. توجه به علائم اولیه و مراجعه به تعمیرکاران متخصص می‌تواند نقش مهمی در حل این مشکل ایفا کند.
منبع: مجله خودرو آریان یدک Arianyadak
