از سوالات پرتکراری که همیشه در مشاوره های تلفنی با آن روبرو هستیم این است که چگونه فرش اصل را از غیر اصل تشخیص دهیم؟ یا چگونه کیفیت فرش ماشینی را تشخیص دهیم ؟ چگونه فرش تقلبی را از فرش غیر تقلبی بشناسیم ؟
برای نحوه تشخیص فرش اصل در این مقاله ما مواردی را بیان کرده ایم که شما بتوانید به راحتی و بدون هیچ مشکلی برای خرید فرش ماشینی اصل و باکیفیت اقدام کنید. به عنوان مثال مکانی که فرش را تهیه می کنید یکی از موارد مهمی است که برای خرید فرش ماشینی اهمیت دارد؛ چرا که برخی فروشگاه ها حاضر نیستند به کمی سود بیشتر، اعتبار چندین ساله خود را زیر سوال ببرند و همیشه سعی می کنند بهترین محصولات را به دست مشتری برسانند.
در ادامه ما نکاتی برای تشخیص فرش اصل از فرش غیر اصل را بیان کردیم شما نیز این نکات را به خاطر بسپارید و در زمان خرید فرش ماشینی حتما به آن توجه کنید.
اولین و مهم ترین موردی که در زمان خرید فرش بایستی بررسی شود مقدار شانه و تراکم فرش است . دسته بندی فرش ماشینی بر اساس شانه فرش می باشد لذا فرش ماشینی به انواع فرش های 700 شانه ، 1000 شانه ، 1200 شانه و 1500 شانه تقسیم می شود . حالا میخواهیم ببینیم که اصلا منظور از شانه فرش چیست؟
شانه فرش یعنی چه ؟ هر فرش از تعدادی گره تشکیل شده است . اگر تعداد گره هایی که به مقدار یک متر از عرض فرش قرار دارند را بشماریم شانه فرش به دست می آید. بنابراین زمانی که گفته می شود فرشی 1200 شانه است یعنی در هر متر از ردیف عرض فرش 1200 گره وجود دارد به بیانی دیگر اگر فرش 6 متری را در نظر بگیرید ، ابعاد فرش 6 متری 2 در 3 است یعنی فرشی با عرض 2 و طول 3 . در هر ردیف از عرض فرش 2* 1200 گره قرارگرفته که می شوند 2400 گره.
مورد مهم دیگری که علاوه بر شانه باید بررسی شود تراکم فرش است . تراکم یا تراکم طولی مانند شانه است ولی با این تفاوت که شانه تعداد گره های یک از فرش در ردیف عرض فرش اما تراکم تعداد گره ها در یک متر از طول فرش است .
فرش 700 شانه تراکم 2700 را در نظر بگیرید . طبق تعاریفی که در بالا بیان شد، برای اینکه ببینیم واقعا فرش 700 شانه است یا نه باید تعداد گره ها در یک متر از عرض فرش 700 گره باشد. بنابراین اگر بخواهیم بفهمیم که فرش 700 شانه واقعی است یا نه پس باید تعداد گره ها از پشت فرش در 10 سانتی متر را بشماریم که اگر ر 70 گره و در هر یک سانتی متر 7 گره وجود داشته باشد، این فرش 700 شانه واقعی است.
تراکم هم به همین صورت است، یعنی فرش 700 شانه تراکم 2700 تراکم واقعی آن 2700 گره در واحد متر است.
برای تشخیص تراکم نیز مانند شانه عمل کرده و تعداد گره ها در یک سانتی متر یا ده سانتی متر بررسی کنید و با ده برابر یا صد برابر کردن به تعداد گره های واقعی آن پی ببرید.
یکی دیگر از نکات مهم برای تشخیص فرش اصل از فرش غیر اصل نوع الیافی است که به عنوان نخ خاب در فرش به کار رفته است. در نخ خاب فرش های ماشینی از الیاف مصنوعی استفاده می شود که دو نوع رایج آن الیاف اکریلیک و الیاف پلی استر است.
با توجه به الیاف فرش هایی که امروزه در بازار عرضه می شود اکثرا از الیاف اکریلیک استفاده شده و در مشخصات فرش عبارت 100% اکریلیک نمایان می شود. قیمت فرش ماشینی اصلی بافته شده با الیاف آکریلیک از قیمت فرش های پلی استری بیشتر است، بنابراین اگر فرشی بیش از اندازه ارزان بود باید به صحت و سقم مواد استفاده شده در نخ خاب آن دقت کنید.
ناگفته نماند که الیاف اکریلیک در برابر گرما و حرارت مقاومت بیشتری نشان می دهد تا جایی که اگر یک اتوی داغ را به مدت 1 دقیقه روی فرش قرار دهید ممکن است اتفاقی برای آن نیافتد (که البته پیشنهاد نمی کنیم تست کنید!!) اما اگر جنس الیاف فرش پلی استر و یا ترکیب پلی استر و اکرلیک باشد پس از اتصال اتو به فرش، همان لحظه پلی استر به اتو می چسبد.
نکته دیگری که برای تشخیص فرش اصل از فرش غیر اصل به کار برده می شود برند فرش است. همه فرش هایی که در کارخانه ها و کارگاه ها تولید می شوند دارای برچسب یا برندی هستند که مختص به آن شرکت است.
ما در ایران برندهای مختلفی در زمینه فرش ماشینی داریم که هرساله بر اساس نمونه برداری از آنان پالایش صورت گرفته و بهترین فرش ماشینی نیز بر اساس داده های آزمایشگاهی و کنترل کیفیت انتخاب می شود. در سال 98 شرکت فرش آرتامیس حائز این رتبه گردید (منبع) و باید دید در سال 99 این عنوان به کدام برند تعلق خواهد گرفت.
کلیه مشخصاتی که مربوط به یک فرش است از جمله شانه و تراکم، برند ، الیافی که در فرش به کار رفته، رنگ زمینه، آدرس کارخانه و .. در لیبل پشت فرش ذکر شده است.
برخی از فروشندگان تقلب کار، برای کسب سود بیشتر از برند های معروف استافده می کنند و محصولات تقلبی شان را با نام برند های معروف به فروش می رسانند . بنابر این برای خرید فرش بهتر است به خود کارخانه اصلی یا نمایشگاه های معتبر مراجعه کنید تا با چنین مشکلاتی رو به رو نشوید.
نکته : تشخیص فرش اصل از فرش غیر اصل کار سختی نیست، شما می توانید با مطالعه مطالبی که در بالا گفته شد بهترین خرید را داشته باشید و سالیان سال از فرش خریداری شده استفاده کنید. در صورتی که به دنبال خرید یک فرش اصل برای منزل خود هستید توجه کردن به مواردی همچون تعداد شانه و تراکم ، کیفیت نخ های به کار رفته شده، ماشین بافت و طرح و نقشه به کار رفته شده دارای اهمیت بالایی است.