با توجه به نیازهای روزافزون صنایع و سازمانها به اطمینان از دقت و صحت نتایج آزمایشات و کالیبراسیونها، استفاده از استاندارد ISO/IEC 17025 به عنوان یک استاندارد جهانی در زمینه تأیید صلاحیت آزمایشگاهها و واحدهای کالیبراسیون بسیار اساسی و حیاتی است.
استاندارد 17025 توسط سازمان بینالمللی استاندارد ساخته شده است و معیارها و الزاماتی را برای اطمینان از صحت و قابل اعتماد بودن نتایج ارائه میدهد. این استاندارد نه تنها به موسسات آزمایشگاهی کمک میکند تا بر اساس الزامات معتبر عمل کنند، بلکه به ایجاد یک سیستم مدیریت کیفیت قوی و ارتقاء فرآیندهای داخلی نیز کمک مینماید.
برخی از مزایای استفاده از استاندارد 17025 عبارتند از:
اعتبار و اعتماد افزایش یافته:
با اعمال این استاندارد، سازمان یا آزمایشگاه شما اعتبار و اعتماد مشتریان و همکاران خود را افزایش خواهد داد.
تحقق الزامات قانونی:
استفاده از استاندارد 17025، به شما کمک خواهد کرد تا الزامات قانونی و مقررات صنعتی مربوط به صحت نتایج را رعایت نمایید.
بهبود کیفیت خدمات:
اجرای این استاندارد منجر به بهبود فرآیندهای داخلی و ارتقاء کیفیت خدمات شما خواهد شد.
کاهش خطاها و ریسکها:
با تأکید بر اصول مدیریت کیفیت و کنترل فرآیندها، خطاها و ریسکهای مرتبط با عملیات آزمایشگاهی به حداقل ممکن کاهش مییابد.
ی از استانداردهای شناخته شده استاندارد ایزو 17025 است. این استاندارد در سال 2017 ویرایش شد و ورژن جدید این استاندارد منتشر شد.
الزامات عمومی برای صلاحیت آزمایشگاههای آزمایش و کالیبراسیون
نخستین ویرایش استاندارد ایزو 17025 در سال ۱۹۹۹ در نتیجه تجربیات وسیع حاصل از اجرای ISO/IEC Gude 25 و استاندارد اروپایی EN 45001 تهیه و جایگزین هر دو آنها شد در سال ۲۰۰۵ این استاندارد مورد تجدید نظر قرار گرفت که این ویرایش دومین ویرایش استاندارد بین المللی ایزو ۱۷۰۲۵ بود و در آن ویرایش شامل کلیه الزاماتی بود که آزمایشگاه های آزمون و کالیبراسیون باید برآورده سازند تا بتوانند اثبات کنند که یک سیستم مدیریت را به کار گرفته برقرار نگه داشتند و از نظر فنی صلاحیت دارند و نیز قادر به فراهم کردن نتایج فنی معتبر هستند.
مراجع تایید صلاحیت که صلاحیت آزمایشگاه های آزمون و کالیبراسیون را به رسمیت میشناسند باید این استاندارد را به عنوان مبنای تایید صلاحیت به کار ببرند. این استاندارد همسویی مناسبی نیز با استاندارد ایزو ۹۰۰۱ دارد و در سازمان هایی که استاندارد ۹۰۰۱ پیادهسازی شده این استاندارد ساده تر و سریعتر قابل پیاده سازی است.
این استاندارد می تواند نشان دهنده صلاحیت آزمایشگاه در فراهم کردن و ارائه داده ها و نتایج فنی معتبر باشد. همچنین پیاده سازی این پیاده سازی این استاندارد میتواند کمک بکند تا نتایج آزمون و کالیبراسیون ها بین کشورها تسهیل گردد.
به کارگیری این استاندارد همکاری میان آزمایشگاه ها و سایر سازمان ها را تسهیل و به تبادل اطلاعات و تجارب و نیز به هماهنگ کردن استانداردها و روشهای اجرایی کمک می کند.
هم اکنون نیز در ایران این استاندارد توسط سازمان ملی تایید صلاحیت ایران صادر میشود و این استاندارد به عنوان یک استاندارد قابل قبول در اداره استاندارد ایران شناخته میشود و سازمانهایی که این گواهینامه را در آزمایشگاه خودشان پیادهسازی کرده اند می توانند به عنوان همکار اداره استاندارد تست های محصول را انجام دهند
این استاندارد الزامات عمومی را برای صلاحیت بیطرفی و انسجام عملیات آزمایشگاه ها مشخص می کند این استاندارد برای همه سازمان هایی که فعالیت آزمایشگاهی دارند صرف نظر از تعداد کارکنان آنها قابل اجرا است مشتریان آزمایشگاهی مراجع نظارتی سازمان ها و طرح های ارزیابی همترازی مراکز تایید صلاحیت و سازمانهای دیگر میتوانند از این استاندارد بین المللی برای تایید یا شناسایی صلاحیت آزمایشگاه استفاده بکنند.
ISO / IEC 17025 برای هر سازمانی که آزمایش ، نمونه گیری یا کالیبراسیون را انجام دهد و نتایج قابل اعتماد می خواهد مفید است. این شامل انواع آزمایشگاهها می شود و تفاوتی ندارد که این آزمایشگاه به صورت مستقل کار می کند یا واحدی از واحدهای یک ارگان و شرکت بزرگ تر است.
این استاندارد برای دانشگاه ها، مراکز تحقیقاتی، دولت ها، نهادهای بازرسی و سازمان های صدور گواهینامه محصول و سایر سازمان ها و ارگان های ارزیابی انطباق که نیاز به انجام آزمایش دارند، مفید و کاربردی است.
استاندارد ایزو 17025:2017 دارای 8 بند است که در مقایسه با ورژن سال 2005 سه بند به این استاندارد اضافه شده است و موارد مختلفی به این استاندارد در ورژن جدید اضافه شده است که آزمایشگاه ها و مسئولین کیفی و فنی آزمایشگاه ها را بر این میدارد تا نسبت به یادگیری این الزامات اهتمام داشته باشند.