در طول سال های اخیر و هم دوره با گسترش هايی كه در زمينه استفاده از انرژی هسته ای شکل گرفته است ، مجموعه ای از مفهوم ها و جملات نيز داخل در زبان مورد استفاده فارسی شده كه اگر چه به کرات در رسانه ها شنيده مي شوند ، ولی بعضی از آنها در افکار و ذهن های مردم شفافيت آن چنانی ندارند. يكي از اين مفهوم ها "سانتريفيوژ" میباشد .
سانتريفيوژ گونه ها و شمار متعددی داشته و به کار گیری از آن در مورد توليد انرژی هسته ای فقط يكی از موارد استفاده آن میباشد . شايد شایع ترين گونه استفاده از اين ترفند ، ريختن سبزی های شسته شده در سبدی مخصوص و چرخاندن آن با استفاده از دستگيره و بیرون کردن آب مازاد از آنها باشد.
مخلوط های نمونه می تواند به شکل گاز، مایع و یا ترکیب هر دو باشد.
سانتریفیوژهای آزمایشگاه تشخیص پزشکی ، وسیله ای میباشد که توسط نیروی چرخش دورانی الکتروموتور سبب ته نشین شدن مواد گوناگون یک مخلوط یا محلول بر پایه تفاوت وزن مولکولی آنها میگردد .
اگر این وسیله دارای شاخک های نگه دارنده لوله باشد، آن را سانتریفیوژ معمولی و اگر دارای دیسک یا صفحه دایره ای صورت مخصوص قراردهی لوله های موئین باشد آن را سانتریفیوژ میکرو یا هماتوکریت مینامند.
از جمله قابلیت ها و ویژگی های ویژه در یک سانتریفیوژ آزمایشگاهی، میشود به سرعت چرخش که با واحد دور در دقیقه (RPM) ذکر میشود و نیروی نسبی گریز از مرکز (RCF) اشاره نمود . درک اختلاف میان سرعت چرخش و نیروی نسبی گریز از مرکز، از نقش فراوانی برخوردار میباشد چون دو روتور با قطرهای متفاوت که با سرعت دوران یکسانی میچرخند، نیروی نسبی گریز از مرکز مختلفی تولید مینمایند و لذا هنگام مورد نیاز جهت جداسازی یک نمونهی مشابه ، در این دو سانتریفیوژ مختلف خواهد بود.
کارایی جداسازی فرآیند سانتریفیوژ به چهار متغیر بستگی دارد ، زمان سانتریفیوژ ، نیروی نسبی سانتریفیوژ (RCF) ، طول لوله های جمع آوری خون و دما. طول لوله ها حجم پلاسما یا سرم مورد نیاز برای آنالیزها را مشخص می کند و معمولاً داده می شود. RCF با مقاومت لوله ها و اجزای خون در برابر گرانش و محدودیت های فنی سانتریفیوژ و روتور آن محدود می شود. تغییرات دما با ثبات آنالیت ها محدود می شود. بنابراین ، تنها زمان سانتریفوژ می تواند به راحتی متغیر باشد تا به کیفیت مطلوب نمونه برای تجزیه و تحلیل های بعدی برسیم.