صنعت کاشی و سرامیک ایران همواره در حال پیشرفت و توسعه است. تولید کنندگان کاشی ایرانی، هر روزه محصولات با کیفیتتر و با طرحهای خلاقانهتری روانه بازار میکنند. به طوریکه قابل رقابت با نمونههای کاشی خارجی بوده و در بررسیها، کیفیتش اندکی پایینتر از اروپا و ایتالیا ارزیابی شده است. اما از نظر قیمت برتری دارند؛ چراکه ارزانتر از محصولات خارجی بوده و به همین علت سهم عمدهای از خرید بازار داخلی و صادرات را به خود اختصاص داده است.
با توجه به تحقیقاتی که در سال 1392 تا 1396 انجام شد، طی این 4 سال، بیش از 380 ملیون متر مربع کاشی تولید شده، و 230 ملیون متر مربع از آنهم در همان بازه مصرف شد؛ که نشاندهنده تقاضای مشتریان این محصول با کیفیت است. همچنین در سال 98 ارزش صادرات محصولات کاشی و سرامیک حدود یک ملیون و 400 هزار دلار بوده که مبلغ قابل توجهی است. البته تحریمها و مشکلات در معامله با بعضی از کشورها میتواند مانند سدی برای صادرات باشد، اما با وجود تحریمها و کرونا، کاشی و سرامیک ایرانی، مورد استقبال کشورهای اسپانیا، ایتالیا، آلمان، چین و هند بوده است. گرجستان، روسیه، عمان، عراق، روسیه، ترکیه و ... از دیگر خریداران کاشی و سرامیک ایرانی هستند. مدیر عامل صنایع کاشی و سرامیک نیز صادرات این محصولات را رمز بقای این صنعت میداند.
مقدار زیادی از کاشی تولید شده در ایران، در داخل کشور مورد استفاده قرار میگیرد. تحقیقات نشان داده است، سال گذشته بیش از 50 درصد کاشی تولید شده؛ که چیزی حدود 200 ملیون متر مربع، در داخل کشور جذب شده است. کاشی و سرامیک، عضو جدایی ناپذیر از ساختمان سازی هستند، و هنگامی که صنعت ساختمان رشد داشته باشد؛ شاهد افزایش فعالیت در صنعت کاشی و سرامیک نیز خواهیم بود.
عوامل زیادی بر صنعت کاشی و سرامیک تاثیر دارد. تورم، نوسانات نرخ ارز، چالشهای موجود در زمینه صادرات مثل تحریم، عدم استفاده کامل از طرفیتهای تولید و... همگی از عوامل تاثیرگذار هستند. راکد شدن صنعت ساختمان سازی منجر به کاهش تقاضا و نهایتا از عوامل مهم در تولید کاشی بهشمار میرود. نائب رئیس هیئت مدیره صنایع کاشی و سرامیک الوند گفت: ظرفیت این واحد تولیدی امروز به رقم هفت میلیون و ۲۰۰ هزار متر مربع کاشی، سرامیک و پرسلان رسیده و انتظار می رود به میزان عملکرد سال گذشته تولید انجام شود.
خودرو سازی، فولاد، نساجی، سیمان، تایر و تیوب، لوازم خانگی و کاشی و سرامیک، هفت صنعت راهبردی در کشور هستند که سهم زیادی از بازار داخلی، صادرات و اشتغالزایی را به خود اختصاص دادهاند. صنعت کاشی نیز در این بین قرار دارد و مطابق سند چشم انداز، در سال 1404 باید چیزی حدود 700 کلیون متر مربع کاشی تولید خواهد شد. در بعضی از صنایع، سود دهی بالایی وجود دارد، و دلیل آن بهرهمندی از افزایش نرخ ارز است. در بعضی دیگر از صنایع، که تولید خاص دارند، یا در بازار رقیبی برایشان وجود ندارد؛ شاهد تقاضای بیشتر هستیم؛ اما در صنعت کاشی، خوداتکایی و فعالیت بر بستر عرضه و تقاضا باعث پیشرفت خواهد شد.
یکی از عواملی که نباید نادیده گرفته شود؛ نیاز مصرف کنندگان به تنوع در محصولات و طرحها است. مهدی فکری، مدیر عامل صنایع کاشی و سرامیک الوند تولیدات نیمسال ابتدایی سال99 را بر اساس این مهم، به 33 میلیارد و 78 ملیون تومان رسیده؛ که نسبت به سال قبل، 449 درصد سود داشته است. ایران 147 شرکت فعال کاشی و سرامیک دارد که به گزارش ایرنا 50 درصد آن مربوط به استان یزد و مابقی مربوط به شهرهای دیگر است اما همه آنها سعی در تولید باکیفیت و متنوع محصولات به قیمت کم دارند.
امروزه کشور ایران یکی از کشورهای پیشرو در صنعت کاشی و سرامیک است. این درحالی است که مسائلی مثل تحریم و مشکلات صادرات در بعضی از کشورها سد راهی برای پیشرفت آن به شمار میرود. با این بین وجود محصولات ایرانی و خارجی از نظر کیفیت، تفاوت کم و از نظر قیمت محصولات ایرانی ارزان تر هستند. این صنعت در چند سال اخیر رشد چشمگیری داشته و با تدابیر دیده شده باید با اتکا به بازار عرضه و تقاضا باید همچنان شاهد رشد آن باشم.