بلاک چین (Blockchain) ابتکار انکارناپذیری از شخص یا گروهی از افراد است که با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو شناخته می شوند. فناوری بلاک چین با غیرمتمرکزسازی اطلاعات دیجیتال، زیرساخت های لازم برای نوع جدیدی از خدمات اینترنت را ایجاد کرد. ابتدا این فن آوری، برای ارز دیجیتال بیت کوین، ابداع شد. کارشناسان در حال حاضر کاربردهای بالقوه دیگری برای این فناوری پیدا کرده اند.
در این راهنما، قصد داریم به شما توضیح دهیم که فناوری بلاک چین چیست و چه ویژگی هایی است که آن را بسیار بی نظیر جلوه می دهد.
بلاک چین به ساده ترین بیان، یک مجموعه به هم پیوسته از بلاک ها است که حاوی سوابق یا اطلاعات تغییرناپذیری هستند و توسط گروهی از رایانه ها که متعلق به هیچ یک از واحدها نیستند، اداره می شوند. هر یک از این بلاک های حاوی داده ها با استفاده از اصول رمزنگاری ایمن شده و به یکدیگر متصل می شوند.
شبکه بلاک چین هیچ کنترل مرکزی ندارد، این همان تعریف یک سیستم آزادی خواهانه است. از این رو که آن یک دفترکل مشترک و تغییرناپذیر است، اطلاعات موجود در آن برای همه قابل دیدن است. بنابراین، هر چیزی که در بلاک چین ساخته می شود، از نظر ماهیت خود شفاف است و همه افراد در سیاست های آن تاثیرگذار هستند.
بلاک چین بدون هزینه تراکنش کار می کند.(هزینه زیرساخت بله، اما هیچ هزینه معامله ای ندارد). بلاک چین یک روش ساده اما درعین حال مبتکرانه برای انتقال اطلاعات از A به B به طریقی کاملاً خودکار و ایمن است. یک طرف معامله با ایجاد یک بلاک روند را آغاز می کند. این بلاک توسط هزاران و شاید میلیون ها رایانه توزیع شده در سراسر شبکه تأیید می شود. بلاک تأیید شده به زنجیره ای اضافه می شود که در سراسر شبکه ذخیره می شود و نه تنها یک اطلاعات منحصربه فرد بلکه یک تاریخچه منحصربه فرد هم ایجاد می کند. تغییر یک بلاک واحد به معنای تغییر کل زنجیره در میلیون ها نمونه است. با اینحال به دلیل سیستم شبکه این کار، عملا غیرممکن است. بیت کوین از این مدل برای تراکنش های مالی استفاده می کند، اما می تواند از بسیاری جهات دیگر گسترش یابد.
بلاک چین توسط یک شبکه همتا به همتا برقرار شده است. این شبکه مجموعه ای از گره ها (Nodes) است که به یکدیگر وصل می باشند. گره ها رایانه های جداگانه ای هستند که ورودی را دریافت کرده وعملکردی را روی آنها انجام می دهند و در نهایت یک خروجی تحویل می دهند. بلاک چین از نوع خاصی از شبکه به نام "شبکه همتا به همتا" استفاده می کند که کل وظایف را در میان کاربران، که همگی دارای امتیاز برابری هستند، تقسیم می کند. دیگر یک سرور مرکزی وجود ندارد، اکنون چندین سیستم توزیع شده وغیرمتمرکز وجود دارد.
هر بلاک شامل سه عنصر است: داده، هش و هش قبلی. هر تراکنش در بستر بلاکچین یک کد هش ۶۴ کاراکتری تولید می‌کند. این کد با کد هش بلاک قبلی ترکیب می‌شود تا یک بلاک جدید ایجاد کند. هش، هویت بلاک و کل محتویات آن را تایید می‌کند.
وقتی یک بلاک به وجود می‌آید هش آن محاسبه می‌شود. هر گونه تغییری در بلاک، هش را تغییر می‌دهد. عنصر سومی که در داخل بلاک ذخیره می‌شود هش بلاک قبلی است که در ایجاد زنجیره ای از بلاک ها موثر است و همین موضوع باعث ایجاد امنیت بسیار بالا برای این فناوری می‌شود. هش بلاک قبلی، بلاک ها را به یکدیگر مرتبط می‌سازد و به این ترتیب زنجیره به وجود می‌آید.
داده‌های ذخیره شده به نوع بلاک چین بستگی دارد. مثلاً داده‌های بیت کوین جزئیاتی را درباره تراکنش ذخیره می‌کند، از جمله مشخصات فرستنده، گیرنده و میزان سکه‌های مبادله شده. هر بلاک با استفاده از بلاک‌های جدید، یک ترتیب خطی و زمانی تولید می‌کند. به همین دلیل ایجاد تغییر و اطلاعات نادرست وغیرقابل ردیابی، تقریباً غیرممکن است.
سه ویژگی اصلی فناوری بلاک چین که بر محبوبیت گسترده آن افزوده است، عبارتند از:
1. غیرمتمرکز: پیش از آنکه بیت کوین بوجود آید، ما بیشتر به خدمات متمرکز عادت کرده بودیم. این ایده بسیار ساده است. شما یک نهاد متمرکز دارید که تمام داده ها را ذخیره می کند و برای بدست آوردن اطلاعات مورد نیاز، فقط باید با این نهاد در تعامل باشید.
بانکها نمونه ای از سیستم متمرکز هستند. آنها تمام پول شما را ذخیره می کنند و تنها راهی که می توانید به کسی پولی بپردازید، از طریق بانک است.
هنگامی که شما در گوگل برای چیزی جستجو می کنید، یک پرس و جو به سرور ارسال می کنید که با اطلاعات مربوطه به شما باز می گردد. این یک سرویس دهنده ساده مشتری است.
اکنون، سیستم های متمرکز سالهاست که به خوبی با ما رفتار می کنند. با این حال، آنها دارای چندین آسیب پذیری هستند.
در یک سیستم غیرمتمرکز، اطلاعات توسط یک نهاد واحد ذخیره نمی شوند. در حقیقت، همه افراد در این شبکه اطلاعات را در اختیار دارند.
در یک شبکه غیرمتمرکز، اگر می خواهید با دوست خود معامله کنید، می توانید مستقیماً بدون رفتن به نزد شخص ثالثی این کار را انجام دهید. این ایدئولوژی اصلی بیت کوین است. فقط و فقط شما مسئولیت پول خود را بر عهده دارید. شما می توانید پول خود را به هر کسی که می خواهید بفرستید بدون اینکه از طریق یک بانک اقدام کنید.
2. شفافیت: یکی از مفاهیم جالب و به اشتباه درک شده در فناوری بلاک چین "شفافیت" است. بعضی از افراد می گویند که بلاک چین به شما حریم خصوصی می دهد در حالی که برخی می گویند شفاف است.
هویت شخص از طریق رمزنگاری پیچیده پنهان می شود و فقط توسط آدرس عمومی قابل مشاهده است. بنابراین، اگر می خواهید تاریخچه معامله یک شخص را جستجو کنید، شما " Amir sent 1 BTC " را مشاهده نخواهید کرد، بلکه در عوض نوشته ای مانند این را مشاهده می کنید:
"1MF1bhsFLkBzzz9vpFYEmvwT2TbyCt7NZJ sent 1 BTC"
عکس زیر از معاملات Ethereum به شما نشان داده شده است:
بنابراین، در حالی که هویت واقعی فرد امن است، شما هنوز هم تمام تراکنش هایی را که توسط آدرس عمومی آنها انجام شده است مشاهده خواهید کرد. این سطح از شفافیت قبلاً در یک سیستم مالی وجود نداشته است.
3. تغییرناپذیری: تغییرناپذیری و ثبات، در چارچوب بلاک چین، به این معنی است که به محض ورود چیزی به بلاک چین، نمی توان آن را دستکاری کرد. این ویژگی برای موسسات مالی بسیار ارزشمند است زیرا از بسیاری از اختلاس ها می توان جلوگیری کرد.
تغییرناپذیری سیستم بلاک چین به دلیل عملکرد هش های رمزنگاری شده است.
به زبان ساده، هش کردن به معنای گرفتن رشته ورودی هر طول و توزیع خروجی یک طول ثابت است. در زمینه ارزهای رمزپایه مانند بیت کوین، معاملات به صورت ورودی انجام می شوند و از طریق الگوریتم هش (بیت کوین از SHA-256 استفاده می کنند) اداره می شوند که بازده ای با طول ثابت دارند.
در مورد SHA-256 ، مهم نیست ورودی شما چقدر بزرگ یا کوچک باشد ، خروجی همیشه دارای طول ثابت 256 بیت خواهد بود. این مسئله زمانی مهم می شود که شما با تعداد زیادی از داده ها و معاملات سروکار دارید. بنابراین اساساً، به جای به یاد آوردن داده های ورودی که می تواند بسیار زیاد باشد، فقط می توانید هش را به خاطر بسپارید و پیگیری کنید.
ویژگی منحصربه فرد هش ها این است که حتی اگر تغییر کوچکی در ورودی آن ایجاد کنید، تغییراتی که در هش منعکس می شود بسیار زیاد خواهد بود.
این ترفند کوچک همان چیزی است که باعث می شود بلاک چین به طرز شگفت انگیزی قابل اطمینان و مهیج باشد.
در حال حاضر، امور مالی بیشترین موارد استفاده را برای این فناوری ارائه می دهد. به عنوان مثال، پرداخت های بین المللی. بانک جهانی تخمین می زند که بیش از 430 میلیارد دلار انتقال پول در سال 2015 در ایالات متحده ارسال شده است. در حال حاضر تقاضای زیادی برای توسعه دهندگان بلاک چین وجود دارد.
بلاک چین به طور بالقوه هر نوع واسطه ای را برای این نوع از معاملات قطع می کند. محاسبات شخصی با اختراع رابط کاربر گرافیکی (GUI)، که به شکل "دسکتاپ" صورت گرفت، در دسترس عموم قرار داده شد. به همین ترتیب، رایج ترین رابط کاربری گرافیکی ابداع شده برای بلاک چین برنامه های "کیف پول" هستند که افراد برای ذخیره ارزهای دیجیتال خود از ان استفاده می کنند.
تراکنش های آنلاین بطور نزدیکی با فرآیندهای تأیید هویت مرتبط هستند. به راحتی می توان تصور کرد که برنامه های کیف پول در سال های آینده متحول می شوند و شامل انواع دیگر مدیریت هویت نیز می شود.
همچنین بخوانید: دفتر کل توزیع شده (Distributed Ledger) چیست؟
