پولکادات (Polkadot) بلاک چین نسل جدید است که بلاک چین های متعدد را به یک شبکه واحد متصل می کند. از پولکادات به عنوان تسهیل کننده نسل بعدی وب یعنی Web3 یاد میشود که انحصار اینترنت را میشکند و آن را در اختیار کاربران قرار میدهد.
این پروتکل بر حفظ ارتباطات، انتقال ارز و امنیت مشترک بلاک چین ها متمرکز است. پولکادات با متحد کردن بلاک چین ها در یک شبکه به آنها امکان کار کردن با یکدیگر به روش موازی می دهد. با یکپارچگی، نقاط قوت بلاک چین های مختلف ترکیب شده و نقاط ضعف آنها کاهش می یابد.
طبق گفته این تیم، پولکادات پروژه ای است که توسط توسعه دهندگان برای توسعه دهندگان ساخته شده است. هدف آن اتصال زنجیره های عمومی و خصوصی، اوراکل ها، برنامه های غیرمتمرکز (DApps) و ارائه خدمات برای انجام کار در کنار یکدیگر است.
بنیانگذاران پولکادات گاوین وود(Gavin Wood)، پیتر چابان (Peter Czaban) و رابرت هابرمایر (Robert Habermeier) هستند. وایت پیپر پولکادات در اواخر سال 2016 توسط گاوین وود منتشر شد. وود از بنیانگذاران و مدیر ارشد فناوری سابق اتریوم است.
بلاک چین پولکادات توسط بنیاد Web3 اداره می شود که تلاش می کند یک وب کاملا غیرمتمرکز ایجاد کند. با این حال، این بنیاد برای ساخت پروتکل خود با شرکت Parity Technologies قرارداد بسته است.
این تیم تجربه وسیعی در زمینه سیستم های دفترکل توزیع شده، پروتکل های بلاک چین (به ویژه اتریوم)، رمزنگاری و فناوری کیف پول دارند. علی رغم اینکه توسعه دهنده اصلی، شرکت Parity Technologies می باشد، چندین تیم مستقل در توسعه پولکادات مشارکت داشته اند.
دو مشکل عمده ای که اکثر بلاک چین ها با آن روبرو هستند محدودیت مقیاس پذیری و عدم تعامل با سایر بلاک چین ها می باشد. پولکادات برای حل همین مسائل و مشکلات موجود در بلاک چین ها بوجود آمده است. برای درک اینکه پولداکات چگونه می خواهد این مسائل را حل کند، بیایید نگاهی به ساختار آن بیندازیم. سه اصطلاحی که در وایت پیپر (white paper) پولکادات مورد استفاده قرار گرفته و هسته اصلی ساختار آن را تشکیل می دهد، عبارتند از:
ریلی چین (Relay Chain): زنجیره اصلی پولکادات است که همه بلاک چین های جداگانه به آن متصل می شوند. از آنجایی که ریلی چین برای حل مشکل قابلیت همکاری طراحی شده است، با کمک ویژگی قراردادهای هوشمند اطمینان حاصل می شود که هر گونه تراکنش بین زنجیره های جداگانه به درستی انجام می شود.
پاراچین (Parachain): مخفف عبارت "زنجیره های موازی" است. این بلاکچین های جداگانه به طور موازی از طریق شبکه پولکادات اجرا می شوند. پاراچین ها می توانند با پردازش موازی تراکنش ها، مسئله مقیاس پذیری را حل کنند.
بریج چین (Bridge Chain): بریج چین برای اتصال به بلاک چین هایی ساخته شده است که از پروتکل حاکمیت پولکادات استفاده نمی کنند.
این طرح شامل همه سهام داران در شورای حاکمیت می شود. کاربران می توانند به سادگی با در اختیار داشتن توکن بلاک چین پولکادات به نام دات (DOT) در تصمیم گیری سیستم شرکت کنند. در حال حاضر، شورای پولکادات و کمیته فنی بر شبکه حاکم هستند، بنابراین پروژه و راهبرد آن کاملاً در اختیار دارندگان دات است. طرح های پیشنهادی توسط شورا، کمیته فنی یا دارندگان دات ارائه می شود. سپس توسط کاربران آن، رأی داده می شود.
پروژه پولکادات قرار است با ارائه مزایای زیر، انقلابی در فناوری بلاک چین ایجاد کند:
توکن دات ارز دیجیتال بومی پلتفرم پولکادات است. این توکن سه عملکرد اصلی را در شبکه ارائه می دهد: حاکمیت، استیکینگ و باندینگ.
همانطور که قبلا گفته شد، دارندگان توکن دات حق کنترل پلتفرم را دارند. وقتی می گوییم "حق" به این معنی نیست که از طرف شخصی به آنها امتیاز داده شده بلکه این امکان در پروتکل پولکادات لحاظ شده است و دارندگان دات اساسا دارای قابلیت های حاکمیتی هستند. این قابلیت ها شامل تعیین کارمزدهای شبکه، تغییرات پروتکل و همچنین افزودن پاراچین ها است. علاوه بر این، هولدرها بر روی بروزرسانی، رفع اشکال و سایر تنظیمات سیستم تأثیر می گذارند.
شبکه های غیرمتمرکز برای اطمینان از اینکه فقط تراکنش های معتبر تأیید می شوند، به مکانیسم های اجماع نیاز دارند. پولکادات از اثبات سهام کاندید شده (NPoS) به عنوان الگوریتم اعتبارسنجی خود استفاده می کند. دارندگان توکن دات این امکان را دارند که در این عملیات مهم شبکه شرکت کنند.
اساساً، دارندگان دات در عوض سهام گذاری (استیکینگ) و ریسک دارایی خود برای تایید شبکه، پاداش دریافت می کنند. نیاز به مشارکت تا حد زیادی به مدت زمان استیکینگ و تعداد کل توکن های استیک شده بستگی دارد.
آخرین مورد، باندینگ (Bonding) است. باندینگ فرآیند استفاده از دات به منظور افزودن پاراچین های جدید است. پاراچین های قدیمی یا غیرقابل استفاده با از بین بردن توکن های باندینگ حذف می شوند. در واقع این نوعی اثبات سهام است.
اکوسیستم پولکادات بسیار پرکاربرد می باشد. در حال حاضر 188 پروژه بر روی آن ساخته شده است. این موارد شامل پروژه های کریپتو مربوط به دیفای، کیف پول های ارزهای دیجیتال، پروژه های زیرساختی، توکن ها، اوراکل، سازمان خودمختار غیرمتمرکز (DAO)، حریم خصوصی، صرافی، بازی، اینترنت اشیاء، مقیاس گذاری و غیره است.
پروژه های معروف ساخته شده بر روی پروتکل پولکادات عبارتند از چین لینک، آنکر (Ankr)، سلر نتورک (Celer Network)، آکروپلیس (Akropolis) ، اوشن پروتکل (Ocean Protocol)، پروتکل زیرو ایکس (0x Protocol).
امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) به ترکیب پذیری، ارتباطات بین زنجیره ای، انتقال ارزها و پروتکل های ادغام شده با یکدیگر مرتبط است. موارد گفته شده عملاً بنیاد و اساس پروژه پولکادات می باشند. به این ترتیب، پروژه های دیفای از پروتکل پولکادات استفاده می کنند.
به عنوان مثال، قابلیت خودکار و تراکم پروژه Akropolis به همکاری با پروتکل های Maker ،Compound، Curve و dYdX وابسته است. همه آنها با اکوسیستم پولکادات همکاری و مشارکت زیادی داشته اند.
انتظار می رود که فاز 0 شبکه اصلی اتریوم 2.0 در نوامبر سال 2020 راه اندازی شود. با این حال، استقرار کامل آن تا چند سال دیگر به انجام نخواهد رسید. همانطور که به نظر می رسد پولکادات شباهت خارق العاده ای با اتریوم 2.0 دارد.
به عنوان مثال، هر دو بلاک چین از فناوری شاردینگ (sharding) پشتیبانی می کنند، به این صورت که آنها پردازش را به صورت موازی با فراهم کردن امکان تقسیم میزان کار و برقراری ارتباط با یکدیگر توسط شاردها انجام می کنند. هر دو همچنین از مدل دوگانه اجماع و مکانیسم استیکینگ استفاده می کنند.
پولکادات به سرعت در حوزه دیفای و جامعه بزرگتر کریپتو مورد توجه قرار می گیرد. به دلیل ترکیب آسان، کمک هزینه های موجود و قابلیت انعطاف پذیری آن، ارزش پروژه های پولکادات به سرعت در حال افزایش است و به نظر می رسد که انجمن پولکادات تأثیر مثبتی بر قیمت توکن دات می گذارد. با رشد بیشتر اکوسیستم پولکادات، احتمالا به بخشی جدایی ناپذیر در زمینه بلاک چین و پلتفرم قراردادهای هوشمند تبدیل خواهد شد.