ساختمان موزه رضا عباسی در واقع نمایشگاه مبلمان و دکوراسیون خانگی بوده است اما به دلیل معماری زیبا و موقعیت جغرافیایی خوب مورد توجه مسئولین وقت قرار گرفت . در همین راستا نمایشگاه مذکور در شهریور ماه .سال 1356خورشیدی توسط فرح پهلوی خریداری و به موزه تبدیل شد اما هنوز یک سال نگذشته بود که در آبان سال 1357تا 1358خورشیدی مدیریت این موزه را به عهده داشت.
این موزه در سال 1358خورشیدی به دلیل مرمت و نوسازی تعطیل شد فضای موزه بزرگ تر شد و همراه با تغییر دکوراسیون داخلی و افزادش فضای نمایشی مجددا گشایش یافت .
اما برای بار چندم در سال 1363خورشیدی به دلیل مشکلات داخلی موزه به مدت یک سال تعطیل شد دوباره باز و در همان سال 1364دوباره تعطیل شد سرانجام پس از این همه گشایش و تعطیل شدن ( موزه ایران ) در 15 بهمن ماه سال 1379خورشیدی بعد از مرمت و نوسازی برای 5بار افتتاح و بازگشایی شد و همچنان به فعالیت خود ادامه می دهد .
این موزه در بزرگداشت یکی از نگارگران عصر صفویه نامگذاری شده است، هدف از تشکیل آن گردآوری پاس داشتن مطالعه کردن و شناساندن دستمایه های به یادگار مانده از هنرمندان چیره دست این مرز بوم می باشد که به روی عموم شیفتگان هنر و فرهنگ والای ایران گشوده است، آثار این موزه مربوط به هزاره 2 قبل از میلاد تا قرن سیزده هجری را در بر می گیرد و متعلق به دوره قاجار است .
مراکز و تالارهای این موزه هنری عبارتند از :
موزه دارای 5 تالار است .
تالار پیش از اسلام – تالار اسلامی 1- تالار اسلامی 2 – تالار نگارگری - تالار خوش نویسی
طبقه اول : این طبقه به نمایش آثار نگارگری و خطاطی اختصاص دارد اثر برگزیده این بخش کهن ترین نمونه برگی از شاهنامه دموت مربوط به به میانه سده 8 هجری است.
طبقه دوم :این طبقه مربوط به نمایش آثار دوره اسلامی در دو تالار اختصاص دارد.
طبقه سوم : در طبقه سوم کتابخانه و تالار آثار پیشاز اسلام قرار دارد در تالار پیش از اسلام ریتون های زرین دوره هخامنشی و ظروف سیمین دوره ساسانی خود نمایی می کنند .
تالار پیش از اسلام
در این تالار آثار ایرانی و دوره های ماقبل تاریخ و پیش از اسلام مراحل گسترش تدریجی فنون و تطابق مصالح مادی با نیاز های روزمره انسان به نمایش درآمده است.
همچنین آثار از دور هخامنشی اشکانی و ساسانی در این تالار عرضه شده است .
اشیایی که در تالار پیش از اسلام به تماشا گذاشته شده اند به دو دوره معروف پیش از تاریخ و عصر تاریخی مربوط میباشند.
دوره پیش از تاریخ درایران با پیدایش بشر آغاز می شود و تا حدود هزاره سوم پیش از میلاد مسیح یعنی هنگام ظهور نخستین نمادهای نگارش در سیلک کاشان ادامه می یابد .
در فلات ایران از حدود 6000 الی 6500سال قبل از میلاد سفالگری و فلزکاری دستی رواج یافته بود و مردمان علاوه بر درک خواص گل رس که ماده اولیه مورد نیاز سفالگری است قادر شده بود که فلزات را از کانی هایشان استخراج کند و پس از تصفیه به آنها شکل مطلوب ببخشد .مس ، طلا و نقره نخستین فلزاتی بودند که بکار گرفته شدند . آمیخ ها یعنی اشکال مختلط فلزات که رایجترینشان مفرغ بوده است بتدریج ساخته شدند.
اختراع چرخ سفالگری در اواخر سال 4000قبل از میلاد تحول عمده گردند در حدود سال 1500قبل از میلاد همزمان با ورود اقوام آریایی به فلات ایران ظروف سفالین خاکستری رنگ و نیز ظروف اداری شکل های انسان و حیوان از قبیل بز ، گاو نر کوهان دار ، سگ و گوزن بدست ایشان ساخته شود .
نقاطی چون شوش در جنوب غربی ایران تپه حصار در دامغان ، سیلک در فلات ایران ، مارلیک در منطقه سفید رود در کرانه دریای خزر همه شواهد کافی درباره فرهنگ و تاریخ کهن ایران بدست داده اند .
در طی سده هشتم قبل از میلاد مادها و پارسیها در منطقه اطراف همران و کرمانشاه مستقر شده بودند و رشد عمده ای در هنر آنها شده بود یکی از اقوامی که اشیای مستقر شده بودند و رشد عمده ای در هنر آنها شده بود یکی از اقوامی که اشیائی بس نفیس از خود به جا گذاشته اند در منطقه لرستان می زیسته اند .
در فاصله سالهای 2500و 600 قبل از میلاد اقوام مختلفی از جمله کاسی ها ، آشوری ها سیمیریها و سیتی ها از لرستان گذر کرده اند و اشیائی که از خود برجای نهاده اند که امروز بنام مفرغ های لرستان شهرت یافته است. مس و قلع که اجزاء متشکله عمده مفرغ هستند در کوههای لرستان فراوان است.
دوره تاریخی
این دوره جکومت های ماد ، هخامنشی ، اشکانی و ساسانی را در بر می گیرد و با طلوع اسلام در طی سده هفتم میلادی ( سال 621) به پایان می رسد .
هخامنشیان در سال 550قبل از میلاد وحدت ایران آن زمان را تحقق بخشیدند اشیاء متعلق به دوره های هخامنشیان در مقایسه با مفرغ های لرستان که با زندگی روزمره را در بر می گرفت زیبایی و جنبه تشریفاتی را می توان در این آثار احساس کرد .
حجاری ، فلزکاری و سفالگری در این دوره به سبب تشویقی که از صنعتگران شد و همچنین در اثر تماس هایی که به مناسبت وحدت کشور بین آنها پدید آمد به پیشرفت های مهمی از دانش فنی رسید.مهارت های دیگر یعنی تندیس پردازی در عصر اشکانی رواج یافت .
در مقابل ساسانی ها که در فاصله سال های 226و 633میلادی در ایران حکومت کردند هنری پدید آوردند که از چین تا اقیانوس اطلس تاثیر گذار شد گچبری و دیوارنگاری رنگین در این دوران رواج یافت آثار فلزی عصر ساسانی شهرت جهانی دارند . بشقاب ها ، فنجان ها ، جامعه ها ، گلدان ها ، دیس ها و رزم ها افزارها از این دوره به جا مانده اند.
تالارهای دوره اسلامی
ظروف سفالین ف اشیای فلزی ، عناصر معماری جواهرات و منسوجات دوره های سلجوقی ، تیموری و صفوی در دو تالار اسلامی 1و 2 عرضه شده است .آثار دوره قاجار نیز در این بخش به وسیله قلمدان ها و جلدهای کتاب و حعبه های روغنی معرفی شده است .
تالار خوش نویسی
خوشنویسی یکی از ولاترین دستاوردهای دوره اسلامی است در این تالار به نمایش گذاشته شده است در این تالار می توان مراحل مختلف تحویل خطاطی را از خلاال نوشته ها که به خطوط ثلث و محقق و نسخ و نستعلیق است مشاهده کرد و با هنر کتابسازی نیز آشنا شد.
تالار نگار گری
گنجینه مفصلی در باب سنت نقاشی دوره اسلامی در این تالار به نمایش گذاشته شده است این تالار از مراحل تحول و رشد این هنر را تا سده ی چهاردهم هجری در بر می گیرد می توان تابلوهایی در مکتب ف شیراز ، تبریز و هرات را در این مجموعه دنبال کرد عمده تابلوهای موجود در این سالن مربوز به داستان های شاهنامه است که به دستور شاه اسماعیل اول و دوم از خاندان صفویه کشیده شده اند کهن ترین نمونه برگی از شاهنامه ی « دموت» مربوط به اواسط سده ی هشتم هجری است و صحنه بدار آویختن مانی نقاش معروف به دموت که ادعای پیامبری داشت را نشان می دهد .
کتابخانه موزه
کتابخانه موزه در برگیرنده بیش از ده هزار جلد کتاب به زبان های پارسی ، انکلیسی ، فرانسه و آلمانی است همچنین کتابخانه مشترک بیش از 50 مجله داخلی و 60 مجله خارجی است این کتابخانه برای کارکنان موزه ها ، کارمندان ، سازمان میراث فرهنگی ف استادان و دانشجویان و پژوهشگران فرهنگی قابل استفاده است.
بخش مرمت و نگهداری موزه
بخش مرمت و نگهداری موزه با دو آزمایشگاه و کارگاه به مرمت و بازسازی نقاشی ها ، اشیای فلزی و کتاب های خطی اختصاص دارد و یکی از پیشرفته ترین کارگااه های مرمت در کشور است . بنابراین این کارگاه نه تنها به مرمت اشیای موجود در موزه رضا عباسی می پردازد بلکه ترمیم آثار ارسالی از موزه های دیگر کشور را نیز به عهده دارد .
نشانی موزه » تهران - خیابان شریعتی - نرسیده به پل سیدخندان
