کاخ ال اسکوریال (San Lorenzo de El Escorial) با نام کامل سن لورنزو د ال اسکوریال، که صومعه دل اسکوریال نیز نامیده می‌شود، قصری مجلل و شکوهمند است که در ۴۵ کیلومتری شهر مادرید و بر روی دامنه ای به نام گرونه گوادارا ما سیرا قرار دارد. ال اسکوریال در واقع به عنوان اقامتگاه تابستانی پادشاهان اسپانیا مورد استفاده بوده است.
این مجموعه با عظمت مابین سال‌های 1563 تا ۱۵۸۴ میلادی و به دستور شاه فیلیپ دوم ساخته شده است، موقعیت مکانی آن در آن دوره به گونه‌ای بوده که قلب مرکز سیاسی امپراطوری اسپانیا به شمار می‌رفت و هم اکنون یکی از مهم‌ترین بناهای مسیحیت و معماری دورة رنسانس اسپانیایی و همچنین یکی از معروف‌ترین مراکز گردشگری این کشور به حساب می‌آید. این کاخ زیبا و تاریخی در سال 1984 میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. جالب است بدانید که کاخ ال اسکوریال به عنوان هشتمین عجایب دنیای دراماتیک و مرموزترین جاذبه گردشگری مادرید نیز شناخته شده است.
در سال 1559 شاه فیلیپ از معمار مشهور و برجسته آن دوران، یعنی باتیستا د تولدو، شاگرد میکل آنژ، را برای طراحی و ساخت ال اسکوریال انتخاب کرد. در واقع تاریخچه ساخت سن لورنزو د ال اسكوریال به سال 1557 و نبرد سنت كوئنتین برمی‌گردد، در طول این جنگ ارتش شاه فیلیپ دوم نه تنها دشمن فرانسوی را به زانو درآورد، بلکه صومعه سنت لورنس را نیز تقریباً با خاک یکسان کرد. در نتیجه پادشاه که فردی مذهبی بود تصمیم گرفت به نشانه این پیروزی صومعه‌ای زیبا و بی نظیر برپا کند. هر چه پروژه ساخت و ساز جلوتر می‌رفت، بلند پروازی‌های این شاه اسپانیایی بیشتر می‌شد که نتیجة آن کاخ با شکوهی بود که خود شاه فیلیپ دوم آن را «کاخی برای خدا و کلبه ای برای یک پادشاه» می‌نامید.
مجموعه وسیع ال اسکوریال شامل کلیسا، صومعه، مدرسه، کالج، کتابخانه، مقبره خانواده سلطنتی و موزه می‌باشد. تزئینات داخلی با شکوه این قصر سلطنتی که آثار نقاشان و مجسمه‌سازان بزرگی هستند همواره مورد توجه هنرمندان دوره رنسانس و باروک بوده است با این حال چیدمان داخلی این قصر نسبت به قصرهای سلطنتی دیگر بسیار ساده است و تزئینات داخلی آن ترکیبی از دیوارهای سفید و صاف و کف آجری ساده است.
بازدید کنندگان می توانند در محوطه قصر حیاط پادشاهان را ببینند که با مجسمه‌های پادشاهان صالح کتاب مقدس تزئین شده است. همچنین در مرکز این حیاط مخزنی مصنوعی وجود دارد که چهار استخر اطراف آن با سنگهای مرمر چند رنگ تزئین شده‌اند. اما به اعتقاد بسیاری محراب کلیسا با داشتن سنگهای قیمتی و گریتو چند رنگ مهم ترین و زیباترین بخش این کاخ است. کتابخانه نیز متون دست نویس مادر ترزا، آلفونسو خردمند و سنت آگوستین، بزرگترین مجموعه دست نوشته های شرقی باستانی، آثاری درباره تاریخ و نقشه برداری و همچنین آثار حجاری مصور ایجاد شده در قرون وسطی را در خود جای داده است.
دو موزه در این مجموعه وجود دارد. در یکی از آنها نقشه‌ها ، مدل‌های سه بعدی، ابزار ساخت و سایر نمایشگاه‌های مربوط به تاریخ این سازه قابل بازدید هستند. در موزة دیگر، بیش از 1500 نقاشی از تیتان، ال گرکو، گویا، ولازکز و دیگر هنرمندان مشهور اسپانیایی و بین المللی به نمایش گذاشته شده اند که گفته می‌شود بیشتر آنها را خود شاه فیلیپ دوم جمع‌اوری کرده است.
ساعات بازدید از مجموعه: اکتبر - مارس: از ساعت 10:00 تا 18:00 و آوریل - سپتامبر: از ساعت 10:00 تا 20:00
