لوله و اتصالات جوشی در اشکال مختلف، متریال گوناگون و همین طور ابعاد متفاوت موجود می باشد. این اتصالات برای تغییر دادن مسیر خطوط لوله، برای کم کردن یا زیاد کردن اندازه ی سوراخ های لوله، انشعاب و یا کور کردن یک خط لوله؛ مورد استفاده قرار می گیرند. در این مطلب قصد داریم شما را با انواع اتصالات جوشی و کاربرد های آن بیشتر آشنا کنیم؛ پس با ما همراه باشید.
1. زانو (elbow) و خم (bend): زانو ها بیشتر برای تغییر خطوط لوله و یا اتصال لوله ها به هم استفاده می شوند. این اتصالات در ابعاد گسترده ای به منظور جا دادن لوله های فولادی ضد زنگ، کربنی و یا آلیاژی در هر اندازه و سایزی (از 2 الی 48 اینچ) تولید می شوند. متداول ترین زانوها، زنوهای ۴۵، ۹۰ و ۱۸۰ می باشد. انواع زانو ها در لوله کشی ها عبارتند از:
زانو شعاع کوتاه (Short Radius Elbow)
زانو شعاع بلند (long radius)
زانو برگشت U (180° Return Bend )
زانو کاهنده (reducing elbow)
زانو مایتر (MITERED PIPE BEND )
زانو شعاع کوتاه در مقایسه با شعاع بلند: یک زانوی شعاع بلند، فاصله ی مرکزی اش همیشه 1.5 برابر اندازه ی اسمی لوله می باشد. در صورتی که برای یک زانوی شعاع کوتاه، فاصله ی مرکز برابر با اندازه اسمی لوله می باشد.
زانو برگشت: به منظور ایجاد کردن تغییر 180 درجه ای در جهت لوله ها، زانو برگشتی مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع از انواع لوله و اتصالات در مدل های بلند و کوتاه موجود می باشند. زانوهای برگشتی بیشتر در مبدل حرارتی، سیم پیچ گرمایش، دریچه مخزن و ... مورد استفاده قرار می گیرند.
زانوی کاهنده: این نوع زانو برای اتصال دو لوله در سایز های متفاوت، استفاده می شود. در واقع زانوی کاهند به اتصال یک لوله با سایز کوچک به یک لوله با سایز بزرگتر یا برعکس کمک می کند.
زانوی مایتر : اتصالی است که به وسیله ی یخ کردن سر دو لوله که قرار است به همدیگر وصل شوند ، به وجود می آید. این امکان وجود دارد که به وسیله چندین اتصال مایتر متوالی به شکلی شبیه به زانویی (elbow) با مشخصات دلخواه رسید. اغلب به منظور ساخت مایتر در اندازه ها و سایز های بزرگ از رول کردن ورق، تکه لوله های مد نظر و مورد نیاز را تولید می کنند
2. درپوش (CAP): درپوش ها بیشتر برای کور کردن خط یک لوله مورد استفاده قرار می گیرند.
3. سه راهي (TEE): برای انشعاب معمولا از سه راهی استفاده می شود. انواع سه راهی ها عبارتند از:
سه راهي مساوی (equal tee)
سه راهي تبدیل (unequal or reducing tee)
سه راهي 45 درجه (equal lateral θ tee)
سه راهی مساوی: این نوع سه راهی اتصالی است که به منظور انشعاب یک خط لوله در هر لوله کشی ای در 90 درجه، مورد استفاده قرار می گیرد. سه راهی مساوی در واقع برای اتصال دو لوله با قطر های اسمی یکسان کاربرد دارد. این اتصالات جوشی در سایز های نیم اینچ الی 48 اینچ یا بزرگتر برای مدل های بدون درز و یا جوشی موجود می باشد.
سه راهی تبدیل: این سه راهی ها به صورت گسترده ای در لوله کشی های گاز شهری یا فشار های کاری پایین کاربرد دارند و معمولا برای انشعاب گیری در خطوط لوله از این اتصال دهنده استفاده می شود.
سه راهی 45 درجه: این محصول یک نوع اتصال سه راهی با انشعاب 45 درجه می باشد که نسبت به خط لوله است. این سه راهی به منظور گرفتن یک انشعاب یا مسیر تازه، با اندازه های لوله اصلی، در سیستم های پایپینگ و تاسیسات کاربرد دارند.
4. کاهنده-تبدیل (reducer): از این نوع لوله و اتصالات جوشی برای تغییر اندازه سوراخ خط لوله با دو الی سه اندازه استفاده می شود تا مانع افت فشار بیش از اندازه در خطوط لوله شود. در برخی از موارد ممکن است برای کم کردن اندازه سوراخ های کوچک لوله، ار فلنج های کاهش دهنده استفاده شود. که در این موارد جایگزین بهتری نسبت به کاهنده های جوشی می باشد.
منبع: لوله و اتصالات چشم انداز صنعت
