یک ترکیب معدنی و سفید رنگ است که در آب محلول است. وقتی در آب حل می شود، آب خاصیت قلیایی پیدا می کند. این ماده با نام خاکستر مروارید نیز شناخته می شود. پتاسیم کربنات اگر خالص باشد، جامد است. وزن مولکولی آن 138.20 گرم بر مول بوده و به صورت بی رنگ یا سفید رنگ دیده می شود. این نمک معدنی جاذب رطوبت است و وقتی در معرض هوا باشد، می تواند رطوبت آن را جذب کرده و به صورت محلول در بیاید. فرمول مولکولی آن K2CO3 است و به طور عمده در تهیه صابون و شیشه استفاده می شود.
ویژگی ها و خواص شیمیایی کربنات پتاسیم
این ترکیب یونی بوده و دارای پیوندهای قوی می باشد به همین جهت انرژی زیادی برای ذوب و تجزیه خود نیاز دارد. بنابراین در دماهای بسیار بالایی ذوب می شود. و نقطه جوش ندارد چرا که در دماهای بالاتر از نقطه ذوب، تجزیه و تخریب می شود.
فرمول مولکولی: K2CO3
جرم مولکولی: 138.20 گرم بر مول
چگالی: 2.43 گرم بر سانتیمتر مکعب
نقطه ذوب: 891 درجه سانتی گراد
نقطه جوش: در دمای بالاتر از ذوب، تخریب می شود.
حلالیت در آب: 110.3 گرم/100 گرم آب
نامحلول در الکل و استون
روش تولید کربنات پتاسیم
از واکنش پتاسیم هیدروکسید و دی اکسید کربن تولید می شود.
KOH + CO2 --> K2CO3 + H2O
روش دیگر برای تهیه این ترکیب واکنش پتاسیم کلراید و دی اکسید کربن در حضور یک آمین آلی است. در طی این واکنش پتاسیم کربنات تولید می شود که در اثر حرارت و کلسینه شدن به کربنات پتاسیم تبدیل می شود.
کاربردهای کربنات پتاسیم
این ترکیب کاربردهای بسیاری در صنعت دارد. از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
· شیشه سازی
· نساجی
· صنایع غذایی
· صنایع شوینده و بهداشتی و آرایشی
· ساخت کودهای شیمیایی
· تهیه صابون
· در ساخت باتری ها
· ساخت پرتوهای کاتدی، لامپ تلویزیون و لنزهای اپتیکال
خطرات کربنات پتاسیم
در صورت تماس این ترکیب با پوست، چشم و یا بلعیدن آن می تواند مشکلات زیادی ایجاد کند. تماس با پوست منجر به ایجاد التهاب، قرمزی و سوزش می شود. برای رفع آن، محل را به مدت 15 دقیقه با آب و سپس صابون بشویید. اگر علائم رفع نشد به پزشک مراجعه کنید. تماس با چشم می تواند منجر به آسیب به قرنیه، سوزش و در مواردی کوری می شود. در صورت تماس با چشم، چشم ها سریعا با آب فراوان بشویید و به پزشک مراجعه کنید.
در صورت بلعیدن، به دستگاه گوارش آسیب وارد می شود. منجر به سوختگی زبان، لب و مری می شود. همچنین علائمی مانند استفراغ، تهوع و شکم درد را سبب می شود. در صورت بلعیدن دهان را شسته و به مرکز پزشکی مراجعه کنید.