بیماری دیابت در صورت عدم کنترل درست و به موقع میتواند عوارض جدی داشته باشد. زخم دیابتی به ویژه زخم پا از جمله عوارض بیماری دیابت وخیم هستند که در صورت عدم کنترل میتوانند بسیار مضر باشند. درمان زخم دیابتی، چیزی است که مبتلایان به آن باید سریعا اقدام به درمان کنند. زیرا این زخم به دنبال عفونی شدن و عدم موفقیت در کنترل میکروبیولوژیکی، وارد مرحله چهارم می شود.
زخم دیابتی یکی از عوارض قابل توجه دیابت است و بیشترین قسمت عوارض پای دیابتی را تشکیل می‌دهد. حدود ۱۵ درصد مبتلایان به دیابت گرفتار زخم پای دیابتی می‌شوند و حدود ۸۴ درصد موارد قطع قسمت انتهایی پا را تشکیل می‌دهد.
باید تمام بیماران پای دیابتی را از لحاظ وجود عفونت مورد بررسی قرار داد. سلولیت، از شایع ترین نشانه تشخیصی برای علائم عفونت زخم دیابتی می باشد که به صورت عفونت پوست و بافت زیر جلدی قرمز و اریتم بروز می کند. در واقع مرحله چهارم شامل طیف وسیعی از تظاهرات است که تحت عنوان عفونت دسته بندی می شوند. از لحاظ بالینی سه دسته عفونت زخم دیابتی وجود دارد:
عفونت زخم که تحت عنوان عفونت زخم دیابتی موضعی نامیده شده و شامل سلولیت کمتر از دو سانتی متر از سطح زخم می باشد.
عفونت منتشر شونده که بیش از دو سانتی متر از سطح زخم را فراگرفته و تحت عنوان عفونت زخم دیابتی منتشر نامیده می شود.
عفونت بافت عمقی که تحت عنوان عفونت زخم دیابتی حاد عمیق نامیده می شود.
این ضایعه شامل عفونت بستر زخم و سلولیت ایجاد شده به شعاع دو سانتی متر می باشد. ممکن است با تخلیه چرکی نیز همراه باشد. اما اغلب دارای علائم تقلیل یافته کلاسیک عفونت یعنی قرمزی، گرما، درد و تحلیل عملکرد می باشد. بنابراین علائم عفونت زخم دیابتی بسیار جزئی و هشدار دهنده بوده و باید در تمامی بیماران دیابتی بخصوص افراد دچار جراحات پوستی به دقت مورد بررسی قرار گیرد.
علائم موضعی نشان دهنده عفونت شامل موارد ذیل می باشد:
رنگ قاعده زخم از گرانول های صورتی طبیعی به زردی و یا خاکستری تغییر یافته و مرطوب می شود.
عفونت تا مرز انتشار اریتم به فاصله دو سانتی متر زخم پیشرفت کرده است. اغلب علائمی مانند تورم و لنفانژیت به همراه علائم موضعی عفونت مشاهده می شود. ناحیه ورودی عفونت می تواند میخچه، کالوس، تاول، شقاق و یا هر نوع آسیب پوستی دیگری باشد.
ارزیابی سلولیت در پای پیگمانته (به عنوان مثال در افراد آفریقایی – کارائیبی) بسیار دشوار است اما در مقایسه با پای دیگر می تواند به رنگ زرد آن پی برد. در پای نورو ایسکمیک، تشخیص ارتیم حاصل از سلولیت و قرمزی حاصل از ایسکمی دشوار است. اگر چه اغلب و نه همیشه، قرمزی حاصل از ایسکمی در پوست فرد ایجاد می شود که مهمترین مورد از علائم عفونت زخم دیابتی مرتبط است.
در حالی که ارتیم حاصل از عفونت در پای گرم ایجاد می گردد. التهاب اریتماتوز در اگزما نیز ایجاد می شود که اغلب با پوسته پوسته شدن همراه است. این حالت در سلولیت بروز نمی کند. ارتیم در پاسخ به آسیب هایی مانند گزش حشرات ایجاد می شود.
عفونت زخم دیابتی حاد عمقی شامل عفونت گسترده و عمیق بافت نرم به همراه زخم می باشد. در صورت ابتلا به نوروپاتی، درد و ضربان وجود نخواهد داشت. اما وجود این علائم عفونت زخم دیابتی، نوعی علامت خطر و نشانی از عفونت عمقی بافت نرم خواهد بود. در لمس ناحیه، متوجه برجستگی هایی می شویم که می تواند نشان دهنده وجود آبسه باشد که این وضعیت در پای دیابتی بسیار نادر است. زیرا عملکرد ضعیف گلبول های سفید نمی تواند عفونت ایجاد شده را متمرکز و ایجاد آبسه نماید.
بسیاری از جراحان بی تجربه از چنین واقعیتی آگاهی نداشته و تصور می کنند تنها علامت انجام جراحی ایجاد برجستگی و آبسه است. اگر چه گاهی پوسته ریزی گسترده زیر جلدی فاشیا و تاندون ها ایجاد می شود که در معاینات بالینی پا قابل مشاهده نمی باشد.
در نهایت، چنین پوسته ریزی به فرم مایع تبدیل و متلاشی شده و نیاز به جراحی دبریدمان خواهد داشت.
علائم عفونت زخم دیابتی حاد اغلب در شرایط نبود اکسیژن کافی بافتی به فرم تغییر رنگ بنفش – آبی ظاهر می شود. این وضعیت در نتیجه افزایش متابولیسم ناشی از عفونت و کاهش جریان خون پوستی ثانویه به التهاب عروقی سپتیک در گردش خون پوستی می باشد.
برای مطالعه مقاله علائم عفونت زخم دیابتی می توانید وارد سایت کلینیک زخم شوید و اطلاعات لازم را در این زمینه کسب کنید.
