عایق الاستومری یک نوع عایق برودتی-حرارتی محسوب میشود که با توجه به ساختار سلول بستهای که دارد باعث مقاومت آن در برابر آلودگی، رطوبت، بخار آب و حرارت میشود. این عایقها به دلیل وزن سبک و انعطافپذیری بالایی که دارند برای عایق کاری انواع تاسیسات ساختمانی، کانال های هوا، لوله های بزرگ، سیستم های گرمایشی و سرمایشی و صنعت خودرو سازی مورد استفاده قرار می گیرند.
در ادامه به بررسی بیشتر درمورد این نوع عایق میپردازیم.
تاریخچه عایق الاستومری
عایق الاستومریک که به نام عایق پتویی نیز شناخته می شود. در دهه 1950 گسترش یافت. معرفی آن و سایر مواد پایه پلیمری بهعنوان مهم ترین جابجایی صنعتی از مواد طبیعی نظیر چوب پنبه به مواد سنتتیک و شیمیایی تلقی می شود.
استفاده از عایق حرارتی برودتی الاستومریک به سرعت در سطح جهان عمومیت پیدا کرد . یکی از دلایل اولیه این رشد سریع نیاز به انواع سدهای رطوبتی ) مانند عایق رطوبتی ( برای جلوگیری از نفوذ رطوبت بود. در دسترس بودن عایق حرارتی برودتی الاستومری به اشکال مختلف )عایق رولی، ورقه ای و لوله ای( افزایش یافت، بنابراین جنبه استفاده همگانی از این عایقها بخصوص در موارد لوله کشی و کانال کشی سیستمهای تبرید گسترش یافت .عایق الاستومری جایگزین سادهتری به جای سایر مواد و مصالح انواع عایق حرارتی برودتی دیگر بودند زیرا میتوانستند به شکلی مطمئن به گستره وسیعی از سطوح متصل شوند، نصبشان راحت بود و عملکردشان بر اثر رطوبت یا پارگیهای مختصر مختل نمی شد.
به دلیل آگاهی از تأثیر آنها بر افزایش کیفیت هوای داخلی (IAQ)، تقاضا برای فوم الاستومریک طی فقط 2 دهه به شدت افزایش یافت. از آنجا که فوم الاستومریک فاقد فرمالدیید یا فیبر بود و حاوی مقادیر بسیار کمی ترکیبات آلی فرار (VOC) بود، به شدت مورد تأیید طرفداران محیط زیست و کیفیت هوا قرار گرفت. به دلیل عدم تولید ذرات، سطح صاف و مقاومت رطوبتی، فوم الاستومری باعث رشد کپک نمی شود. چون کپک از مخرب ترین و مشکل ساز ترین موارد برای عایق حرارتی برودتی و سایر عایق ها محسوب می شود.
سه جزء اصلی در ساخت عایق فوم سلول بسته الاستومریک مورد استفاده قرار می گیرند :
· مخلوط لاستیک سنتتیک، که عموماً لاستیک نیتریل بوتادین(NBR) و/یا دی ان مونومر اتیلن- پروپیلن (EPDM)است .
· پلی وینیل کلراید (PVC)
· یک عامل شیمیایی کف کننده
پروسه ساخت عایق الاستومری ( عایق پتویی – عایق رولی )
1- در کارخانه تولید عایق الاستومری این اجزا که در بالا ذکر شد، در یک میکسر بزرگ که معمولاً 500 پوند یا بیشتر وزن دارد با هم ادغام میشوند.
2- سپس مخلوط وارد دستگاه اکسترودر میشود تا به شکلی که معمولاً لوله ای یا ورق مسطح است درآید.
3- بعد از این مرحله در یک کوره تا دمای مشخصی گرم میشود، این پروسه سبب میشود تا عامل شیمیایی کف کننده از جامد به گاز تبدیل شود.
4- زمانی که این اتفاق رخ میدهد، هزاران سلول هوایی کوچک شکل میگیرند. سپس محصول به آرامی خنک میشود تا اطمینان حاصل گردد که این سلولها نشکسته و سالم باقی بمانند و ساختار ماده سلول بسته را حفظ کنند.
5- سپس محصول نهایی به اندازههای لازم برش خورده و بستهبندی میشود.
قابل ذکر است که فومهای الاستومریک بدون استفاده از کلروفلوروکربن(CFC) و هیدروکلروفلوروکربن(HFC) ساخته میشوند، بنابراین به محیط زیست آسیبی نمیرسانند.
کاربرد عایق های الاستومریک
این نوع عایق ها به دلیل مقاومت بالایی که در مقابل گرما و سرما دارند، برای ایزوله کردن تاسیسات ساختمان، لولههای گرم و سرد، کانالها، بویلرها، سقفهای سوله و... مورد استفاده قرار میگیرند.
عایق الاستومری 2 نوع دارد که شامل رولی و لوله ای میشود که در ادامه به توضیح هریک از آنها میپردازیم:
1- عایق الاستومری (الاستومریک) رولی یا ورقهای
این نوع عایق در ضخامتهای مختلف موجود است که با توجه به شرایط مکانی و آبوهوایی مورد استفاده قرارمیگیرد. یکی از مزایای این قالب امکان نصب آسان آن در فضاهای داخلی و خارجی ساختمان میباشد. همچنین این عایقها جایگزین خوبی برای پشم شیشه به حساب میآیند که با ساختار سلول بستهای که دارند مانع اتلاف انرژی و باعث افزایش طول عمر تاسیسات ساختمان میشوند.
انواع عایق الاستومری رولی یا ورقهای
عایق الاستومری رولی ساده
عایق الاستومری رولی کلینت ونتا دارای ساختار سلول بسته است. وزن بسیار سبکی دارد، ضریب انتقال حرارت پایینی دارد. انعطاف پذیر بوده و مقاومت آن در برابر رشد قارچها و باکتری، روغن و مواد شیمیایی، گرد و غبار و رطوبت، خوردگی و آتش بسیار بالا میباشد. نصب و نگهداری آن بسیار آسان است و برای عایق کاری سیستم های تهویه مطبوع در فضاهای بسته بر روی سطح های بیرونی کانالل های هوا، منابع، مخازن، لوله های تاسیسات و ... نصب می شوند.
برای نصب این عایق از نوعی چسب مخصوص و برای پوشش دادن درزهای ایجاد شده، از درزگیر مخصوص این عایقها استفاده میشود. دمای کارکرد عایق الاستومری رولی ساده بین 30 الی 110 درجه سانتی گراد می باشد.
چگالی عایق الاستومری رولی کلینت ونتا بین 40 الی 45 کیلوگرم بر متر مربع می باشد.
ضریب انتقال حرارت عایق الاستومری کلینت ونتا 0.0347وات بر متر درجه کلوین می باشد.
عایق الاستومری رولی روکش دار آلومینیومی و بدون روکش
به دلیل شرایط متغیر آب و هوایی برای عایق کاری تاسیسات ساختمانی باید از عایق هایی استفاده شود که مقاومت بالایی در برابر تغییرات جوی و اشعه UV داشته باشند. از عایق های الاستومری بدون روکش میتوان در محیطهای داخلی ساختمان استفاده نمود؛ اما برای فضاهای خارج از آن، عایق های رولی روکش دار باید استفاده شوند. جهت افزایش مقاومت سطوح عایق الاستومریک در برابر عوامل طبیعی و آسیب های ناشی از ضربه، کشیدگی و پارگی از پوشش فویل آلومینیوم بر سطح عایق الاستومریک استفاده می گردد. ضخامت های پوشش این فویل آلومینیومی 130 الی 400 میکرون می باشد.
لازم به ذکر است هرچه این ضخامت بیشتر باشد، مقاومت عایق الاستومریک نیز در برابر ضربه و آسیب های طبیعی، بیشتر خواهد بود. نکته مهم در استفاده از فویل آلومینیوم جهت پوشش سطوح عایق الاستومریک این می باشد که برای مقاومت بیشترِ این پوشش می توان از فویل آلومینیوم نخدار(مسلح)،استفاده نمود.
از جمله کاربردهای عایق الاستومریک رولی با روکش آلومینیوم استفاده از آن بر روی سطوح کانال های هوای چهارگوش و گرد، ورقهای گالوانیزه، دستگاههای مختلف، منابع و تانکرهای آب ِ سرد و گرم، مخازن و...و همچنین صنایع وابسته به صنعت خودروسازی، صنعت نفت و پتروشیمی، صنعت لاستیک و صنایعی چون کاغذسازی می باشد.
عایق های روکش شده با آلومینیوم به دو صورت ساده و پشت چسب دار به بازار عرضه میشوند.
عایق الاستومریک رولی شانه تخممرغی
عایق الاستومری رولی شانه تخم مرغی اصولاً به عنوان عایق صوتی مورد استفاده قرار میگیرد و به دلیل دارا بودن ساختار سلولی و سطح متخلخل، به میزان قابل توجهی از میزان سر و صدا میکاهد و نقش مهمی در کاهش آلودگی صوتی دارد. عایق شانه تخم مرغی در دو نوع ساده و موج دار و به دو صورت بدون چسب یا چسب دار تولید میشود و مقاومت آن در برابر جذب آب، حرارت، مواد شیمیایی و آسیب دیدگی بسیار بالا میباشد.
عایق الاستومریک پشت چسب دار ساده
نصب عایق های سنتی علاوه بر ایجاد آلرژیهای تنفسی و پوستی، پروسهای زمانبر در صنعت ساخت و ساز میباشد. بدین منظور برای سهولت عایق کاری و بالا بردن سرعت انجام پروژههای ساختمانی امروزه از عایق های الاستومری پشت چسب دار استفاده میشود. استفاده از این عایق ها نه تنها باعث صرفه جویی در وقت شده بلکه هزینههای عایق کاری را نیز کاهش میدهد.
عایق الاستومریک پشت چسب دار نخ دار
این عایق ها مخصوص مواردی میباشد که بار دینامیکی مطرح بوده و سطحی که نیاز به عایق بندی دارد دارای حرکت میباشد که به علت نیاز به مقاومت کششی بالاتر، از الیاف مسلح در ساختار چسب استفاده میگردد. برخی از مهندسین استفاده از این نوع عایق رولی پشت چسبدار را برای کانال های گالوانیزه نسبت به مدل عایق رولی پشت چسبدار ساده ترجیح میدهند .
عایق الاستومری لوله ای جزء عایق های حرارتی و برودتی محسوب میگردد که مانع از چگالش در لولههای آب سرد شده و از یخ زدگی آنها جلوگیری میکند. همچنین در سیستمهای گرمایشی مانع از کاهش دما و گرما میگردد. عایق های لوله ای الاستومری، از زنگ زدن لولههای فلزی در شرایط جوی ممانعت میکنند. این عایق ها موجب صرفه جویی انرژی در سیستم های سرمایشی، گرمایشی و تهویه میگردند. عایق های لوله ای الاستومری در ضخامت های ۹، ۱۳، ۱۹ و ۲۵ میلیمتر قابل عرضه میباشند.
عایق الاستومریک لوله ای ساده
عایق الاستومری لوله ای ساده، محافظ بسیار مناسبی در برابر کپک و قارچ و هدر رفت انرژی در پروژه های صنعتی، مسکونی و تجاری محسوب میشود و جهت عایق کاری لوله کشی سرد و گرم و اتصالات آنها در محیطهای داخلی مورد استفاده قرار میگیرد.
برای نصب این محصول، عایق را از دو لبه برش داده و پس از قرارگیری بر روی قطعات و اتصالات، بوسیله چسب مخصوص عایق الاستومری متصل میگردد.
عایق الاستومری لوله ای با روکش آلومینیوم
این عایق بسیار انعطاف پذیر و سبک بوده و ساختار سلول بسته، از آن یک عایق ایده آل ساخته است. عایق الاستومری لوله ای با روکش آلومینیوم جهت کنترل چگالش در لولههای آب سرد و خطوط تبرید و برای جلوگیری از کاهش و اتلاف حرارت در سیستمهای گرمایشی مورد استفاده قرار می گیرد.
از عایق الاستومری لوله ای با روکش آلومینیوم، برای عایق کاری سیستمهای لولهکشی و خطوط لوله انتقال سیالات و گازها در فضاهای بیرونی که در معرض تابش مستقیم خورشید هستند، استفاده میگردد.
ضخامت روکش آلومینیوم در عایق های لوله ای الاستومری ۱۳۰ ، ۱۷۰ و ۲۳۰ میکرون میباشد. همچنین این عایق ها با آلومینیوم مسلح شده با نخ فایبرگلاس نیز در دسترس میباشند.
کاربرد عایق الاستومری
عایق الاستومری برای سیستمها و تاسیساتی که نیاز به عایق کاری دارند بسیار مناسب است. این عایق ها با مقاومت بالایی که در برابر گرما و سرما دارند برای ایزوله سازی تاسیسات ساختمان، لولههای گرم و سرد، کانالها، بویلرها، سقفهای سوله، چیلرها، لولههای انتقال نفت و گاز، مخازن، صنعت خودروسازی، سیستم های تهویه مطبوع و عایق لوله مورد استفاده قرار میگیرند.
ویژگی های عایق الاستومری
· عایق های الاستومری وزن بسیار سبکی دارند و به دلیل قابلیت انعطافپذیری بالایی که دارند به راحتی میتوان از آنها برای ایزوله کردن سیستمهای مختلف استفاده نمود.
· این نوع عایق ها فاقد هر نوع مواد مضر و آلرژی زا هستند. به همین دلیل هنگام استفاده از آنها نیازی به دستکش و یا ماسک نمیباشد.
· مقاومت این عایق در برابر آتش بالا بوده و به گسترش آن کمکی نمیکند. در واقع عایق الاستومری نوعی عایق نسوز محسوب میشود.
· عایق فوم الاستومری قابلیت رنگ پذیری با رنگ روغنی را دارا میباشد. بنابراین در مکانهایی که این عایق در معرض دید قرار دارد برای زیباتر کردن ظاهر، میتوان آن را رنگ نمود.
· مقاومت این عایق در برابر رشد قارچ و باکتری بالا میباشد.
· ساختار فوم عایق به صورت سلولهای بسته است و فضای بسته سلولها با گاز نیتروژن پر شده که همین امر باعث شده است مقاومت فوم در برابر فشار و جذب رطوبت بالا برود.
· استفاده از عایق الاستومری باعث کاهش مراحل ضروری برای عایق کاری میشود و نصب آن بسیار آسان بوده و صرفه جویی در هزینه و زمان را به ارمغان میآورد.
· دوام و طول عمر عایق الاستومری بالا میباشد.
· این عایق حرارتی و برودتی نیازی به روکش ندارد زیرا ساختار سلول بسته آن باعث میشود آب به داخل آن نفوذ نکند. مقاومت بالای سطح این نوع عایق باعث شده در مقایسه با پشم شیشه و عایق های سنتی کمتر آسیب ببیند و مقاومت آنها بالاتر باشد.
مواد مورد نیاز برای نصب عایق الاستومری
برای نصب و اجرای عایق الاستومری به مواد و وسایلی نیاز است که در زیر به آنها اشاره میکنیم
1. چسب عایق الاستومری
2. نوار درزگیر چسب دار
3. نوار درزگیر آلومینیوم
4. نوار درزگیر برزنتی
5. نوار درزگیر پلیمری
طریقهی نصب عایق الاستومری
عایق های الاستومری در اشکال لولهای و رولی و با قابلیت منعطف بودن تولید میشوند. لولهها به خاطر نصب عایق از دو سر بریده میشوند. برای نصب لولههای عایق الاستومری هم میتوان در زمان نصب لولههای اصلی و هم بعد از آن اقدام کرد. این لولهها را به شکل طولی و از ناحیهی مفصلها به وسیلهی چسب فورمیکس میچسبانند.
از عایق الاستومری های رولی در لولههایی که قطر بیشتر از ۳ اینچ دارند و کانالهای تهویه هوا استفاده میکنند. عایق الاستومری رولی را بهصورت پشت چسبدار هم میتوان استفاده کرد. برای اینکه عایق ها تضمینی برای خوب کار کردن سیستم باشند، باید درست نصب و اجرا شوند.
مزایای خرید عایق الاستومری لوله ای و رولی
نحوهی اجرای عایق کاری در پروژه یکی از عاملهای مهم و تاثیر گذار بر میزان دوام و طول عمر عایق محسوب میشود. اگر سیستم عایق کاری بطور کارشناسی و درست طراحی شده باشد مزایای آن بطور آنی و طولانی مدت قابل مشاهده خواهد بود. با توجه به اینکه در حالت کلی عایق کاری باعث صرفه جویی در انرژی و هدر رفت آن و همچنین محافظت از افراد و تجهیزات بکار برده میشود، میتوان گفت باعث کاهش هزینههای اظافی زیادی میشود.
اما خود عایق کاری هزینههایی دارد که با متحمل شدن آنها میتوانیم از هزینههای بیشتر در آینده جلوگیری کنیم.
با توجه به اینکه یکی از اصلیترین ویژگیهای عایق الاستومری نارسایی حرارتی است، استفاده از آن برای جلوگیری از انتقال گرما و سرما از محیطی به محیط دیگر یا بین اجسام، مرسوم میباشد.
در حالت کلی از مزایای عایق الاستومری لوله ای و رولی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
· قابلیت چسبندگی و پذیرش رنگ بالا
· مقاومت در برابر خوردگی
· عایق حرارت
· عایق صدا
· مقاومت در زمانهای آتش سوزی
· مقاومت در برابر قارچ و حشرات موذی
· ایجاد ظاهری بهتر
· غیرسمی
· انعطاف پذیری بالا
· نصب آسان
· بدون الیاف
· بدون تولید ریز گرد و غبار در محیط
· پایداری زیاد
· مقاومت در مقابل اثرات مخرب در طولانی مدت
· استحکام فیزیکی بالا
· مقاوم بودن در برابر فشردگی
· پایداری مکانیکی
· ایمنی بالا
· تضمین حداکثر بازگشت سرمایه از طریق کاهش هزینههای ناشی از اتلاف انرژی
مقایسه عایق الاستومری با پشم شیشه
عایق الاستومری بدلیل ساختار سلول بسته، مقاومت بالایی در برابر رطوبت، بخار آب، آلودگی و گرد و خاک دارد اما عایق پشم شیشه بدلیل ساختار فیبری و متخلخل خود، مقاومت پایینی داشته و با نفوذ رطوبت و بخار آب به درون عایق، از مقاومت حرارتی آن کاسته میگردد.
عایق الاستومری، از نظر عوارض زیستی و ایجاد امراض، دارای عوارض بسیار کمی بوده در حالیکه تماس مستقیم پشم شیشه با پوست، چشم و سیستم تنفسی ایجاد مشکل خواهد کرد. در بسیاری از گزارشها، تنفس مستقیم گرد پشم شیشه علت افزایش ابتلا به سرطان ریه عنوان شده است.
نصب عایق های الاستومری بدلیل استفاده از خودبست بسیار آسان بوده وبرای محیطهایی که فضای کاری زیادی ندارند مناسب میباشد. اما نصب عایق های پشم شیشه در چند مرحله صورت میگیرد.
ضریب انتقال حرارت عایق های الاستومریک بسیار پایین بوده در حالیکه ضریب انتقال حرارت پشم شیشه با افزایش دما افزایش یافته و از مقاومت حرارتی آن کاسته میشود.
قیمت این نوع عایق در مقایسه با پشم شیشه و پشم سنگ بالاتر است اما به دلیل عدم نیاز به پوشش بسیار مقرون به صرفه تر است.
عایق الاستومری برخلاف سایر عایق ها، عایقی دو منظوره است. این عایق هم به عنوان عایق حرارتی و هم به عنوان عایق برودتی شناخته شده است.
علاوه بر سایر ویژگیهای نام برده شده، فوم عایق الاستومری با جذب صدا عایق صوتی خوبی در برابر صوت نیز محسوب میشود.
عایقهای الاستومری موجود در فروشگاه کلینت ونتا
· عایق الاستومریک رولی کلینت ونتا
· عایق حرارتی الاستومری رولی با روکش آلومینیومی