در این مطلب سعی شده به کاربردهای پهپاد نقشه برداری و مواردی که می توان از تصاویر هوایی اخذ شده بوسیله پهپاد نقشه تهیه نمود اشاره شود. همچنین چند مورد از مواردی که نمی توان از پهپاد نقشه برداری استفاده کرد بیان می گردد.
بصورت کلی هر منطقه ای را که بتوان از بالا تصویربرداری کرد و آن قسمتی که مدنظر است در تصویر دیده شود، می توان از آن منطقه به کمک سامانه پهپاد نقشه برداری، نقشه تهیه کرد. پس می توان از اکثر مناطق شهری، نیمه شهری و روستایی، غیر شهری، معادن و … به کمک پهپاد نقشه تهیه کرد. چون در این مناطق امکان پرواز وجود دارد و می توانید سطح زمین را در تصاویرتان ببینید. بطور کلی هر آنچه که در تصویر دیده می شود را می توان در مدل سه بعدی دید و در نهایت از آن نقشه تولید کرد.
اولین و معمول ترین کاربرد این سیستم، تهیه نقشه از مناطق شهری، شهرک ها و مناطق روستایی است. جایی که ساختمانها در آن منطقه وجود دارد. یکی از دشوارترین کارها در نقشه برداری، تهیه نقشه های بزرگ مقیاس از مناطق شهری، شهرک ها، روستاها و یا مناطقی که جزئیات زیادی دارند، می باشد. در این مناطق نقشه برداری به روش مستقیم زمینی بسیار دشوار است. اما چون می توان این مناطق را از بالا دید و با استفاده از تصویر برداری هوایی کل منطقه را در یک مدل سه بعدی و یا در ارتوفتو دید، به راحتی می توان کل منطقه شهری را در کمترین زمان تصویر برداری کرد و نقشه های بسیار با کیفیت و با جزئیات دقیق تولید کرد.
علاوه بر تهیه نقشه از مناطق شهری، به کمک پهپاد می توان از مناطق غیرشهری در چهار نوع دشت، تپه ماهور، کوهستانی و کوهستانی سخت نیز نقشه های توپوگرافی تهیه کرد. یکی از مزایای تهیه نقشه از مناطق غیرشهری بوسیله پهپاد، سرعت عمل بالا در تهیه نقشه توپوگرافی است. در این موارد بدلیل آنکه تعداد عوارض مصنوعی بسیار کم است، به ترسیمات زیادی احتیاج نیست. یعنی پس از تولید ابرنقاط متراکم می توان با یک ویرایش ساده و جزئی، به منحنی های میزان دست یافت.
یکی دیگر از کاربردهای این سیستم، تهیه نقشه از مناطق صعب العبور یا مین گذاری شده است. مناطقی که به راحتی امکان رفت و آمد عامل زمینی در آنجا نیست و نمی توان در آن مناطق حضور داشت و برداشت کرد. شما نمی توانید در منطقه ای که مین گذاری شده است به راحتی رفت و آمد کنید و به روش مستقیم زمینی نقشه تهیه کنید. اما به کمک نقشه برداری هوایی با پهپاد می توانید به راحتی تصویر برداری هوایی را انجام داده و از آن منطقه نقشه های با کیفیت و دقیقی تولید کنید.
از طرفی، با روی کار آمدن تکنولوژی GPS RTK و همچنین GPS PPK که بر روی پرنده های بدون سرنشین نصب می شود و باعث افزایش دقت نقشه برداری می شود، وابستگی به نقاط زمینی به شدت کم شده است و در بعضی موارد اگر GPS نصب شده بر روی پرنده دقت قابل قبولی داشته باشد، می توانید بدون داشتن نقطه کنترل زمینی هم، نقشه های با دقت و حتی بزرگ مقیاس تهیه کنید.
یکی از کاربردهای بسیار مهم این سیستم، تعیین احجام خاکی، تهیه نقشه از معادن و دپو ها است. همانطور که می دانید یکی از سخت ترین کارهای نقشه برداری، تهیه نقشه از معادنی است که ترانشه های بسیار بزرگ و وسیعی دارند که تهیه نقشه به روش زمینی در آن مناطق کار بسیار دشواری است. اما با پرواز بر روی این منطقه می توانید علاوه بر اینکه براحتی منطقه را برداشت کنید، می توانید در بحث محاسبه احجام خاکی باعث افزایش دقت شوید.
در معادن، محاسبه حجم عملیاتهای خاکی و محاسبه حجم دپوها با توجه به نوع مواد معدنی، کار بسیار دشواری است. در نقشه برداری زمینی نمی توانید احجام بسیار دقیقی را با توجه به وضعیت موجود آن معدن محاسبه کنید. اما با استفاده از این سیستم، می توانید دقیق ترین میزان حجم عملیات خاکی را با توجه به تکنولوژی های موجود به دست می آورید.
علاوه بر این موارد، برای اکتشافات معادن، موارد زمین شناسی، شناسایی منابع قرضه و … می توان از ارتوفتوهای باکیفیتی که بدست می آید استفاده نمود.
دیگر کاربرد این سیستم، تهیه نقشه از سایتهای باستانی و محوطه های تاریخی است. باستان شناسان و مرمت گران به خوبی از اهمیت ارتوفتو و تصاویر هوایی با کیفیت و دقیق، آگاه هستند. این تصاویر به باستان شناسان که محوطه های تاریخی را پیمایش و کاوش می کنند، کمک می کنند تا رگه های دیوارهای مدفون شده را شناسایی و محل کاوش را به راحتی تخمین بزنند. علاوه بر این برای تولید نقشه های دوره ای از سایت های تاریخی با سرعت بالا و در مدت زمان کم می توان از تصویربرداری هوایی به کمک پهپاد بهره گرفت.
دیگر کاربرد این سیستم، تهیه نقشه از کریدورها، مناطقی که به عرض چند ده متر یا چند صد متر و به طول چند کیلومتر هستند. مانند مسیرها، راه ها، خطوط انتقال نیرو، خطوط انتقال نفت، گاز، آب، و … . برای تهیه نقشه های مطالعاتی و هم چنین نقشه های اجرائی در چنین مناطقی می توانید از سیستم پهپاد فتوگرامتری بخوبی استفاده کرد.
بهتر است برای تصویر برداری کریدورها، چون باید به صورت طولی در سطح منطقه پرواز شود، از هواپیماهای بال ثابت استفاده کرد که قابلیت دور شدن از شما به فواصل چند کیلومتر را دارند. این قابلیت همچنین در برخی از مولتی روترها وجود دارد و می توانید از مولتی روتورها نیز برای تهیه نقشه کریدورها استفاده کرد.
علاوه بر این موارد، می توان برای شناسایی حریم خطوط راه آهن و هم چنین خطوط ساحلی، ساخت و سازهایی که در اطراف این خطوط انجام می شود و هم چنین استملاک برخی از زمینها و املاکی که در کنار این خطوط وجود دارد، از سیستم پهپاد فتوگرامتری استفاده کرد.
از دیگر کاربردهای پهپاد نقشه برداری، می توان به بحث مانیتورینگ و یا کشف تغییرات اشاره کرد. در بحث ساخت و سازهای غیر مجاز در مناطق شهری و یا غیر شهری در زمین هایی که جزء منابع طبیعی هستند، به طبع با برداشت زمینی نمی توان این ساخت و سازهای غیر مجاز به دلیل ممانعت های ملاک نقشه تهیه نمود. اما با استفاده از این سیستم، می توانید تغییرات را بسنجید و اینکه در چه وسعتی از یک منطقه ساخت و ساز شده است را اندازه گیری نمایید.
یکی از مناطقی که به سختی می توان با استفاده از سیستم پهپاد نقشه برداری از آن نقشه تهیه کرد، مناطقی است که پوشش گیاهی در آن زیاد است مانند شمال کشورمان. به طبع، در نقشه برداری هوائی، هر آنچه که از بالا قابل دیدن باشد را میتوان تصویر برداری وتهیه نقشه کرد. اگر در منطقه ای تراکم درختان بسیار زیاد باشد و شما نتوانید نقطه ای از زمین را ببینید، نمی توانید اطلاعاتی از سطح زمین داشته باشید و نمی توانید از آن منطقه نقشه تهیه کنید. اما دقت کنید اگر تراکم پوشش گیاهی در آن منطقه به حدی باشد که شما بتوانید قسمتی از زمین را از بالا ببینید، می توانید در آن منطقه به راحتی کار تصویر برداری هوائی را انجام دهید.
برای تهیه نقشه در برخی از روستاهای شمال کشور که دیواره عرصه آنها با پوشش گیاهی پوشیده شده است و شما نمی توانید خطوط دیواره ها را تشخیص دهید، لازم است قسمتی از منطقه را نقشه برداری زمینی انجام دهید، که برای این مناطق بهتر است از همان ابتدا به صورت زمینی برداشت انجام گیرد.
مورد دیگر، مناطقی است که تغییرات در آن مناطق بصورت لحظه ای اتفاق می افتد. مثل خطوط ساحلی که هر چند دقیقه یا هر چند ثانیه، امواجی از آب به سطح ساحل برخورد می کند و برمی گردد. دقت داشته باشید که بافت، تکسچر و رنگ عوارض سطح زمین دائما در حال تغییر است و برخی از سنگها و اجسام با حرکت آب، در حال جابجایی هستند. این تغییرات باعث به وجود آمدن نویز در مدل سازی می شود. حتی اگر به هر دلیلی احتیاج داشته باشید که از این سیستم برای چنین مناطقی استفاده کنید، این نکته را در نظر داشته باشید، اگر اطلاعات دقیقی احتیاج داشته باشید، به اطلاعات ارتفاعی بدست آمده زیاد نمی توان اکتفا کرد. اطلاعات ارتفاعی از دقت کافی برخوردار نیستند. اما در بعضی موارد، دقتهای مسطحاتی مطلوب خواهد بود.
علاوه بر این، توصیه می شود در مناطقی که دریا، دریاچه و حوضچه های بزرگ آب وجود دارد، از سیستم پهپاد فتوگرامتری برای تهیه نقشه استفاده نکنید. زیرا این سطوح شفاف و متلاطم هستند و امکان مدل سازی وجود ندارد. دقت داشته باشید که نقشه ای که از آن سطوح تهیه می شود به دلیل شفافیت سطح از اعتبار بسیار پائینی برخوردار است.
لینک مقاله اصلی در سایت کلوزرنج: کاربردهای نقشه برداری با پهپاد
