بررسی و رفع عیب فایل سیستم در لینوکس

در صورت بروز مشکل در فایل سیستم در لینوکس با استفاده از ابزارهایی مانند fsck می‌توانیم آن را بررسی و در صورت امکان مشکل آن را حل کنیم.

نکته: رفع عیب فایل سیستم ممکن است با از بین رفتن و یا بروز آسیب به اطلاعات همراه باشد، بنابراین استفاده از پروسه رفع عیب باید با دقت انجام شود.

آماده سازی دیوایس (پارتیشن)

برای چک کردن فایل سیستم با استفاده از fsck قبل از چک کردن، فایل سیستم مورد نظر را umount و سپس با استفاده از fsck پارتیشن را بررسی می‌کنیم.

در مثال زیر وضعیت بلاک دیوایسها با دستورات مختلف بررسی و سپس استوریج مورد نظر umount شده است.

در صورتی که اطلاعات مهمی در استوریج وجود دارد لازم است قبل از ادامه کار، در صورتی که دیسک مربوط به ماشین مجازی است، از آن دیسک کلون گرفته شود.

تعمیر فایل سیستم

در ابتدا و جهت بررسی فایل سیستم از fsck با انتخاب n- استفاده می‌کنیم. در این وضعیت fsck صرفا فایل سیستم را بررسی کرده و هیچگونه تغییری در آن ایجاد نمی‌کند.

در صورتیکه انتخاب n- وارد نشود، بررسی و رفع عیب فایل سیستم به صورت زیر انجام خواهد شد.

نمونه عملی رفع عیب

در فایل سیستم مثال زیر مشکلی وجود دارد. البته با توجه به اطلاعات قبلی می‌دانیم که فایل سیستم از نوع ext4 است. در ابتدا با انتخاب n- وضعیت را بررسی می‌کنیم.

برای رفع عیب به صورت زیر عمل می‌کنیم.

برای چک و تعمیر خودکار از سوئیچ y- استفاده می‌کنیم!

بعد از انجام این عملیات مشکل /dev/sda حل شده که می‌توانیم آن را چک و مونت کنیم.

رفع مشکل فایل سیستم در هنگام بوت (Boot)

یک از مشکلات متداولی که در هنگام بوت ایجاد می‌شود و سیستم ما را به سمت حالت maintenance هدایت می‌کند در شکل زیر نمایش داده شده است. در این حالت یکی از فایل سیستم‌ها دارای مشکل است و یا اینکه اصلا وجود ندارد. در نتیجه سیستم عامل نمی تواند آن را مونت کرده و به صورت استاندارد بوت شود.

در این وضعیت باید پسورد یوزر root را وارد کرده و وارد حالت maintenance شد.

یکی از کارهایی که در این مرحله می‌توان انجام داد تغییر پیکربندی فایل fstab و کامنت کردن خط مربوط به فایل سیستمی است که دارای مشکل است (شکل زیر) و سپس ریبوت سیستم و رفع عیب بعد از بوت شدن سیستم عامل.

امکان چک کردن و رفع عیب در فرآیند بوت نیز وجود دارد که می توان این کار با استفاده از fsck و به صورتی که بیان شد انجام داد. در صورتی که فایل سیستم‌های مربوط به سیستم عامل مشکل داشته باشد باید مشکل آن را اینجا با استفاده از fsck یا با استفاده از ابزارهای دیگر قبل از بوت حل کرد.

در صورتی که مشکل ایجاد شده با fsck حل نشود از ابزارهای دیگر مانند testdisk که قابلیت درست کردن پارتیشن و همچنین ریکاوری را دارد می‌توانیم استفاده کنیم. این ابزار را می‌توان روی سیستم عامل نصب کرد و یا این که از CD لایو CloneZilla یا ابزارهای دیگر استفاده کرد.