cloudavid
cloudavid
خواندن ۵ دقیقه·۳ سال پیش

دستورات مهم و کاربردی لینوکس که باید بدانیم

در این مستند در ابتدا دستورات مهم و پرکاربرد لینوکس را به صورت مختصر و بدون توضیحات اضافه معرفی و سپس نکات و ترفندهای جذاب استفاده از ترمینال را ارائه می‌کنیم.

دستورات مهم و کاربردی لینوکس

دستور ls

مشاهده لیست فایل‌ها و دایرکتوری‌ها

مشاهده لیست همه‌ی فایل‌ها و دایرکتوری‌ها (حتی فایل‌های مخفی)

مشاهده فایل‌ها و دایرکتوری‌ها با جزئیات

دستور ll

نام مستعار (alias) برای ls -l است و به جای آن می‌تواند استفاده شود.

دستور cd

تغییر دایرکتوری

دستور pwd

مشاهده مسیر دایرکتوری جاری

دستور mkdir

ساخت دایرکتوری

دستور touch

ساخت فایل

دستور rm

حذف فایل

حذف فایل و فولدر

حذف فایل و فولدر بدون چون و چرا (استفاده از این دستور خطرناک است و پیشنهاد می‌شود فقط در صورت نیاز و با دقت بالا استفاده شود)

دستور cp

کپی فایل یا دایرکتوری

دستور mv

تغییر نام یا جابجایی یک فایل یا دایرکتوری

نقطه «.» به معنای مسیر جاری و «..» به معنای مسیر والد مسیر جاری می‌باشد.

دستور rsync

روش دیگری برای کپی اطلاعات که از جذابیت و کارایی بیشتری از cp برخوردار است.

دستور w

مشاهده آپ تایم سیستم، لود آن و یوزرهایی که به سیستم لاگین هستند.

دستور df

مشاهده وضعیت فایل سیستم‌ها (h- برای قابل فهم‌تر شدن اندازه‌ها استفاده می‌شود)

مشاهده وضعیت فایل سیستم‌ها به همراه نوع فایل سیستم

دستور lsblk

مشاهده بلاک دیوایس‌ها

دستور vi

ایجاد یک فایل متنی با استفاده از ویرایشگر قدرتمند vi

دستور cat

نمایش فایل متنی

دستور du

نمایش فضای دیسک استفاده شده توسط فایل‌ها و دایرکتوری‌ها در مسیر مورد نظر

مشاهده حجم فایل‌ها و دایرکتوری‌ها

دستور head

نمایش خطوط ابتدایی فایل (پیش فرض: ۱۰ خط)

نمایش ۴ خط ابتدای فایل

دستور tail

نمایش خطوط انتهایی فایل (پیش فرض: ۱۰ خط)

نمایش ۴ خط انتهایی فایل

چک کردن آنلاین آخرین لاگ‌های سیستم

دستور journalctl -f

چک کردن آنلاین آخرین لاگ‌های سیستم

دستور date

نمایش تاریخ

دستور hostname

نمایش نام هاست

دستور hostnamectl

نمایش نام host و انجام تنظیمات مربوطه

تغییر نام هاست

دستور whereis

پیدا کردن مسیر یک دستور (در این مثال دستور hostnamectl)

دستور grep

برای پیدا کردن یک متن یا رشته خاص در یک فایل یا دایرکتوری استفاده می‌شود.
در این مثال خطوطی را در فایل passwd پیدا می‌کند که در آن‌ها root وجود داشته باشد.

نمایش فایل‌ها و دایرکتوری‌هایی که در آن‌ها di وجود دارد.

نمایش فایل‌ها و دایرکتوری‌هایی که در آن‌ها di (با حروف بزرگ یا کوچک) وجود دارد.

دستور uname

نمایش hostname، اطلاعات مربوط به کرنل و غیره

دستور history

نمایش دستورات اجرا شده

نمایش دستورات اجرا شده (که در آن‌ها df وجود دارد).

دستور adduser

ساخت یوزر

دستور passwd

تنظیم پسورد برای یوزر

دستور su

تغییر یوزر جاری

دستور userdel

پاک کردن یوزر

پاک کردن یوزر به همراه فایل دایرکتوری home یوزر و محتویات آن

دستور ip

یکی از مهم‌ترین ابزارهای مدیریت شبکه در لینوکس است که قابلیت‌های بسیار زیادی از جمله، مانیتور و پیکربندی وضعیت کارت‌های شبکه، آدرس IP، جدول مسیریابی و … را دارد.

مشاهده آدرس‌های IP تنظیم شده روی سیستم.

تنظیم آدرس IP روی اینترفیس به صورت موقت.

دستور ping

تست ارتباط با یک نود در شبکه.

دستور ping در لینوکس به صورت پیش‌فرض در خواست‌های echoای که جوابی برای آن‌ها نیامده را نشان نمی‌دهد، برای حل این مشکل از O- استفاده می‌کنیم.

اجرای دستور ping با دو درخواست echo

دستور ethtool

مشاهده وضعیت فیزیکی کارت شبکه از جمله اتصال یا عدم اتصال فیزیکی آن

دستور netstat

نمایش پورت های TCP که در حالت Listening قرار دارند به همراه پروسه‌های مربوطه

نمایش پورت های TCP و UDP که در حالت Listening قرار دارند به همراه پروسه‌های مربوطه.

نمایش پورت های TCP که در حالت Listening قرار دارند و همچنین سشن‌های establish شده TCP به همراه پروسه‌های مربوطه.

دستور free

مشاهده وضعیت رم سیستم

دستور find

پیدا کردن فایل‌ها یا دایرکتوری‌هایی که نام آن‌ها test است.

پیدا کردن فایل‌ها یا دایرکتوری‌هایی که ابتدای نام آن‌ها test است.

پیدا کردن فایل‌ها یا دایرکتوری‌هایی که در آن‌ها test (با حروف بزرگ یا کوچک) وجود دارد.

دستور top

مشاهده لیست پروسه‌های فعال سیستم و مانیتور کردن سیستم با جزئیات بیشتر.

دستور lsof

مشاهده‌ی فایل‌های باز، پورت‌های شبکه، پروسه‌های فعال و غیره
مثال زیر فایل‌های باز در مسیر مورد نظر را نشان می‌دهد.

دستور sudo

اجرای دستوراتی که نیاز به دسترسی root دارند در یک یوزر غیر root

دستور tar

آرشیو کردن و همچنین فشرده سازی فایل‌ها.

در این مثال آرشیو کردن فایل‌ها با استفاده از tar انجام شده است.

استخراج یا extract آرشیو

دستور chmod

تغییر مجوز فایل‌ها و دایرکتوری‌ها (در این مثال مجوز اجرا به فایل داده می‌شود).

دستور chown

تغییر مالکیت یک فایل

دستور sleep

مکث به مدت چند ثانیه (اینجا ۱۰۰۰ ثانیه) که در اسکریپت‌ها استفاده می‌شود، البته اینجا برای تست استفاده شده.
اجرای یک پروسه در پس زمینه با استفاده از &

دستور ps

نمایش پروسه‌های فعال (که در اسم آن‌ها sleep وجود دارد).

دستور pgrep

نمایش PID پروسه‌های در حال اجرا به روش‌های متفاوت.

دستور kill

ارسال سیگنال kill به پروسه و بستن آن.

دستور wget

دانلود فایل

دستور man

راهنمای استفاده از دستورات (در اینجا مشاهده راهنمای wget).

دستور echo

انتقال دیتا به یک فایل یا نمایش متن در ترمینال.

$ برای نمایش متغیر به کار می‌رود (در اینجا متغیر USER).

دستور clear

پاک کردن ترمینال

دستور type

نمایش نوع دستور

نکات و ترفندهای استفاده از ترمینال

کلید Tab

استفاده از کلید Tab برای تکمیل کامند و همچنین مسیر بسیار مفید است و استفاده از آن پیشنهاد می‌شود.

کلیدهای CTRL + R

اجرای دستورات اخیر به این صورت که Ctrl + R را فشار می‌دهیم و بعد قسمتی از دستور را می‌نویسیم، در این حالت آخرین دستور اجرا شده، که همه یا قسمتی از، متن نوشته شده در آن وجود دارد، نمایش داده می‌شود، اگر Ctrl + R را دفعات بعد بزنیم دستورات قبل‌تر را نمایش می‌دهد و زمانی که به دستور دلخواه رسیدیم کلید اینتر را می‌زنیم (قبل از زدن اینتر حتما دستور را چک می‌کنیم).

کلیدهای Ctrl+C و Ctrl+Z

برای متوقف کردن دستوری که در حال اجرا است به کار می‌رود.

کلیدهای Crtl+a

رفتن به ابتدای خط جاری

کلیدهای Ctrl+e

رفتن به انتهای خط جاری

کلیدهای “;”

برای اجرای چند دستور به صورت ترتیبی و پشت سر هم استفاده می‌شود.

کلیدهای &&

اجرای چند دستور به ترتیب در صورت موفق بودن اجرای دستور قبلی.

کلید“|” Pipe

برای ارسال خروجی یک دستور به دستور دیگر استفاده می‌شود.
در این مثال خروجی cat به grep ارسال می‌شود.

کلیدهای Ctrl+S

برای freeze کردن ترمینال

کلیدهای Ctrl+Q

برای unfreeze کردن ترمینال.

کلیدهای Ctrl+D

عمل Logout از یوزر جاری

دستور nohup

هنگامی که خواسته باشیم دستور در حال اجرا با بسته شدن ترمینال یا logout یا قطع شدن ارتباط ما با سرور همچنان به اجرای خود ادامه دهد از nohup استفاده می‌کنیم. اجرای این دستور قبل از دستور اصلی خروجی دستور اصلی را به فایل nohup.out ارسال می‌کند. استفاده از این دستور در پیش‌زمینه ترمینال، با توجه به عدم امکان استفاده از ترمینال در زمان اجرای دستور، خیلی مفید نیست، به همین دلیل به همراه & در انتهای دستور برای ارسال دستور به پس زمینه استفاده می‌شود.


لینوکسlinuxterminalدستورات لینوکس
ارائه دهنده زیرساخت امن و پایدار برای تداوم کسب و کارها
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید