در این مستند در ابتدا دستورات مهم و پرکاربرد لینوکس را به صورت مختصر و بدون توضیحات اضافه معرفی و سپس نکات و ترفندهای جذاب استفاده از ترمینال را ارائه میکنیم.
مشاهده لیست فایلها و دایرکتوریها
مشاهده لیست همهی فایلها و دایرکتوریها (حتی فایلهای مخفی)
مشاهده فایلها و دایرکتوریها با جزئیات
نام مستعار (alias) برای ls -l است و به جای آن میتواند استفاده شود.
تغییر دایرکتوری
مشاهده مسیر دایرکتوری جاری
ساخت دایرکتوری
ساخت فایل
حذف فایل
حذف فایل و فولدر
حذف فایل و فولدر بدون چون و چرا (استفاده از این دستور خطرناک است و پیشنهاد میشود فقط در صورت نیاز و با دقت بالا استفاده شود)
کپی فایل یا دایرکتوری
تغییر نام یا جابجایی یک فایل یا دایرکتوری
نقطه «.» به معنای مسیر جاری و «..» به معنای مسیر والد مسیر جاری میباشد.
روش دیگری برای کپی اطلاعات که از جذابیت و کارایی بیشتری از cp برخوردار است.
مشاهده آپ تایم سیستم، لود آن و یوزرهایی که به سیستم لاگین هستند.
مشاهده وضعیت فایل سیستمها (h- برای قابل فهمتر شدن اندازهها استفاده میشود)
مشاهده وضعیت فایل سیستمها به همراه نوع فایل سیستم
مشاهده بلاک دیوایسها
ایجاد یک فایل متنی با استفاده از ویرایشگر قدرتمند vi
نمایش فایل متنی
نمایش فضای دیسک استفاده شده توسط فایلها و دایرکتوریها در مسیر مورد نظر
مشاهده حجم فایلها و دایرکتوریها
نمایش خطوط ابتدایی فایل (پیش فرض: ۱۰ خط)
نمایش ۴ خط ابتدای فایل
نمایش خطوط انتهایی فایل (پیش فرض: ۱۰ خط)
نمایش ۴ خط انتهایی فایل
چک کردن آنلاین آخرین لاگهای سیستم
چک کردن آنلاین آخرین لاگهای سیستم
نمایش تاریخ
نمایش نام هاست
نمایش نام host و انجام تنظیمات مربوطه
تغییر نام هاست
پیدا کردن مسیر یک دستور (در این مثال دستور hostnamectl)
برای پیدا کردن یک متن یا رشته خاص در یک فایل یا دایرکتوری استفاده میشود.
در این مثال خطوطی را در فایل passwd پیدا میکند که در آنها root وجود داشته باشد.
نمایش فایلها و دایرکتوریهایی که در آنها di وجود دارد.
نمایش فایلها و دایرکتوریهایی که در آنها di (با حروف بزرگ یا کوچک) وجود دارد.
نمایش hostname، اطلاعات مربوط به کرنل و غیره
نمایش دستورات اجرا شده
نمایش دستورات اجرا شده (که در آنها df وجود دارد).
ساخت یوزر
تنظیم پسورد برای یوزر
تغییر یوزر جاری
پاک کردن یوزر
پاک کردن یوزر به همراه فایل دایرکتوری home یوزر و محتویات آن
یکی از مهمترین ابزارهای مدیریت شبکه در لینوکس است که قابلیتهای بسیار زیادی از جمله، مانیتور و پیکربندی وضعیت کارتهای شبکه، آدرس IP، جدول مسیریابی و … را دارد.
مشاهده آدرسهای IP تنظیم شده روی سیستم.
تنظیم آدرس IP روی اینترفیس به صورت موقت.
تست ارتباط با یک نود در شبکه.
دستور ping در لینوکس به صورت پیشفرض در خواستهای echoای که جوابی برای آنها نیامده را نشان نمیدهد، برای حل این مشکل از O- استفاده میکنیم.
اجرای دستور ping با دو درخواست echo
مشاهده وضعیت فیزیکی کارت شبکه از جمله اتصال یا عدم اتصال فیزیکی آن
نمایش پورت های TCP که در حالت Listening قرار دارند به همراه پروسههای مربوطه
نمایش پورت های TCP و UDP که در حالت Listening قرار دارند به همراه پروسههای مربوطه.
نمایش پورت های TCP که در حالت Listening قرار دارند و همچنین سشنهای establish شده TCP به همراه پروسههای مربوطه.
مشاهده وضعیت رم سیستم
پیدا کردن فایلها یا دایرکتوریهایی که نام آنها test است.
پیدا کردن فایلها یا دایرکتوریهایی که ابتدای نام آنها test است.
پیدا کردن فایلها یا دایرکتوریهایی که در آنها test (با حروف بزرگ یا کوچک) وجود دارد.
مشاهده لیست پروسههای فعال سیستم و مانیتور کردن سیستم با جزئیات بیشتر.
مشاهدهی فایلهای باز، پورتهای شبکه، پروسههای فعال و غیره
مثال زیر فایلهای باز در مسیر مورد نظر را نشان میدهد.
اجرای دستوراتی که نیاز به دسترسی root دارند در یک یوزر غیر root
آرشیو کردن و همچنین فشرده سازی فایلها.
در این مثال آرشیو کردن فایلها با استفاده از tar انجام شده است.
استخراج یا extract آرشیو
تغییر مجوز فایلها و دایرکتوریها (در این مثال مجوز اجرا به فایل داده میشود).
تغییر مالکیت یک فایل
مکث به مدت چند ثانیه (اینجا ۱۰۰۰ ثانیه) که در اسکریپتها استفاده میشود، البته اینجا برای تست استفاده شده.
اجرای یک پروسه در پس زمینه با استفاده از &
نمایش پروسههای فعال (که در اسم آنها sleep وجود دارد).
نمایش PID پروسههای در حال اجرا به روشهای متفاوت.
ارسال سیگنال kill به پروسه و بستن آن.
دانلود فایل
راهنمای استفاده از دستورات (در اینجا مشاهده راهنمای wget).
انتقال دیتا به یک فایل یا نمایش متن در ترمینال.
$ برای نمایش متغیر به کار میرود (در اینجا متغیر USER).
پاک کردن ترمینال
نمایش نوع دستور
استفاده از کلید Tab برای تکمیل کامند و همچنین مسیر بسیار مفید است و استفاده از آن پیشنهاد میشود.
اجرای دستورات اخیر به این صورت که Ctrl + R را فشار میدهیم و بعد قسمتی از دستور را مینویسیم، در این حالت آخرین دستور اجرا شده، که همه یا قسمتی از، متن نوشته شده در آن وجود دارد، نمایش داده میشود، اگر Ctrl + R را دفعات بعد بزنیم دستورات قبلتر را نمایش میدهد و زمانی که به دستور دلخواه رسیدیم کلید اینتر را میزنیم (قبل از زدن اینتر حتما دستور را چک میکنیم).
برای متوقف کردن دستوری که در حال اجرا است به کار میرود.
رفتن به ابتدای خط جاری
رفتن به انتهای خط جاری
برای اجرای چند دستور به صورت ترتیبی و پشت سر هم استفاده میشود.
اجرای چند دستور به ترتیب در صورت موفق بودن اجرای دستور قبلی.
برای ارسال خروجی یک دستور به دستور دیگر استفاده میشود.
در این مثال خروجی cat به grep ارسال میشود.
برای freeze کردن ترمینال
برای unfreeze کردن ترمینال.
عمل Logout از یوزر جاری
هنگامی که خواسته باشیم دستور در حال اجرا با بسته شدن ترمینال یا logout یا قطع شدن ارتباط ما با سرور همچنان به اجرای خود ادامه دهد از nohup استفاده میکنیم. اجرای این دستور قبل از دستور اصلی خروجی دستور اصلی را به فایل nohup.out ارسال میکند. استفاده از این دستور در پیشزمینه ترمینال، با توجه به عدم امکان استفاده از ترمینال در زمان اجرای دستور، خیلی مفید نیست، به همین دلیل به همراه & در انتهای دستور برای ارسال دستور به پس زمینه استفاده میشود.