در کوران حوادث تاریخی، آنچه بیش از هر چیز دیگری ماندگار میشود، هویت، شجاعت و تمدن یک ملت است. ملت ایران در جریان جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، یکبار دیگر نشان دادند که نه تنها حافظان این سرزمین کهن هستند بلکه وارثان فرهنگی بزرگ و تمدنی پایدار می باشند. ملتی که با تمام وجودش در مقابل فشارها و تهدیدها ایستادگی کرده و با ارادهای خلل ناپذیر از خاک، مردم و آرمانهای خود دفاع نمودند.
این نبرد کوتاه اما پرتنش، با تمام پیامدهای سیاسی، نظامی و انسانی خود، خسارات قابل توجهی نیز بر زیرساختها و سازههای عمرانی برجای گذاشته است. بهویژه سازههای بتنی که در اثر انفجارها، ارتعاشات شدید، ضربات متمرکز و بارهای غیرمنتظره آسیبهای گستردهای دیدهاند. در چنین شرایطی، بازسازی هدفمند و علمی این سازهها نه تنها ضرورتی فنی، بلکه وظیفهای ملی است.
سازههای بتنی همواره به عنوان بخش حیاتی زیرساختهای شهری، صنعتی و نظامی کشور شناخته میشوند. آسیب به این سازهها، چه در اثر حملات مستقیم نظامی و چه به واسطه امواج ناشی از انفجارها، ممکن است موجب کاهش ظرفیت باربری، گسترش ترکهای پنهان، آسیب به آرماتورها و در نهایت تهدید پایداری سازه شود.
در چنین شرایطی، قبل از هرگونه عملیات بازسازی یا تعمیرات، لازم است که یک ارزیابی جامع و دقیق از وضعیت فعلی و موجود سازه هاصورت بگیرد. این ارزیابی باید بهصورت علمی، غیرمخرب و مطابق با استانداردهای ملی و بینالمللی انجام شود تا ضمن حفظ امنیت ودقت، از تخریبهای غیرضروری نیز جلوگیری شود.
مرکز تحقیقات بتن (متب) بهعنوان مرجع تخصصی بتن و فناوریهای نوین ساختمانی در کشور و همچنین آزمایشگاه بتن همکارسازمان ملی استاندارد، آمادگی کامل خود را برای مشارکت در بازسازی علمی و دقیق سازههای بتنی آسیبدیده در جنگ ۱۲ روزهاعلام میدارد. این مرکز با بهرهگیری از متخصصان برجسته، تجهیزات پیشرفته و به روز و همچنین تجربه عملی گسترده در پروژههای ارزیابی و تعمیرات سازههای بتنی، میتواند در سه محور اصلی وارد عمل شود و خدمات خود را ارائه دهد:
1. ارزیابی آسیبهای وارد شده به سازه های بتنی با استفاده از روشهای آزمایشهای غیرمخرب بتن و نیمهمخرب بتن
2. طراحی و اجرای طرحهای تعمیراتی و مقاومسازی متناسب با شرایط خاص هر سازه
3. نظارت فنی و کنترل کیفیت بر فرآیند بازسازی با بهرهگیری از استانداردهای معتبر ملی و بینالمللی
در آزمایشگاه بتن مرکز تحقیقات بتن (متب)، مجموعهای از پیشرفتهترین تجهیزات و روشها برای ارزیابی بتن و سازههای بتنی بهکار گرفته میشود که برخی از آنها عبارتند از:
آزمایش اولتراسونیک بتن (UPV): برای شناسایی ترکهای داخلی بتن، نواحی متخلخل و ناپیوستگیهای موجود در ساختار بتن.
آزمایش چکش اشمیت بتن: ارزیابی مقاومت نسبی بتن در نقاط مختلف آسیب دیده سازه بتنی.
آزمایش نیمهمخرب پول آف بتن (Pull-Off): برای ارزیابی چسبندگی سطوح ترمیمشده یا آسیبدیده. این آزمایش نیمه مخرب نشان میدهد که آیا لایههای ترمیمی یا پوششهای محافظ به درستی به بتن زیر کار متصل شدهاند یا خیر، و اطلاعات دقیقی از مقاومتپیوستگی سطحی بتن ارائه میدهد.
آزمایش پول اوت میلگرد در بتن (Pull Out): جهت ارزیابی عملکرد مهاری میلگردها یا انکربولتها در بتن، که در تقویت سازههای ترکخورده یا تقلیلیافته به کار گرفته می شود.
آزمایش ترموگرافی مادون قرمز بتن(Infrared Thermography): برای شناسایی نواحی دارای رطوبت یا آسیب حرارتی پنهان، بهویژه در سقفها، دیوارها و پوششهای بتنی که از نظر بصری سالم به نظر میرسند اما دچار آسیب داخلی در ساختار بتن هستند.
مرکز تحقیقات بتن (متب) برای هر سازه، پس از بررسی دقیق نتایج و دادههای آزمایشگاهی و میدانی، یک برنامهی بازسازی ویژه وعلمی طراحی میکند که این برنامه شامل موارد زیر می باشد:
۱. تحلیل دقیق وضعیت فعلی سازه بتنی و تبیین شرایط موجود
با در نظر گرفتن موقعیت آسیب، نوع سازه، اهمیت عملکردی آن و میزان تخریب، تیم مهندسی (متب) یک مدل تحلیلی اولیه برایتصمیمگیری ایجاد میکند.
۲. انتخاب روش ترمیم و تعمیرات بتن
بر اساس نوع آسیب، یکی از روشهای زیر یا ترکیبی از آنها به کار گرفته میشود:
تزریق رزین اپوکسی برای ترکهای ساختاری بتن
تعمیر با ملاتهای ویژه پایه سیمانی منبسط شونده و ملات های پایه اپوکسی
تقویت با الیاف کربن (FRP)
جایگزینی یا کاشت مجدد میلگرد در مناطق تخریبشده و آسیب دیده
اجرای پوششهای ضد خوردگی برای محافظت آتی
تمام مصالح و مواد مورد استفاده، توسط آزمایشگاه بتن (متب) قبل از مصرف تست و آزمایش میشوند. این مصالح شامل گروتهای بامقاومت بالا، انواع رزینهای اپوکسی، ترکیب های پلیمری و پوششهای محافظ میباشند که عملکرد بلندمدت سازه را تضمین میکنند.
تیم کنترل کیفیت مرکز تحقیقات بتن در تمامی مراحل بازسازی حضور دارد و پس از هر بخش اجرایی، آزمایش های تأیید انجام میدهد تا اطمینان حاصل شود که ترمیم و تعمیرات مطابق با مشخصات فنی و استاندارد انجام شده است.
بازسازی سازهها بخصوص سازه های بتنی پس از یک جنگ، فقط بازگشت به وضعیت قبل نیست؛ بلکه فرصتی برای ساختن بهتر، ایمنتر و ماندگارتر است. حضور مرکز تحقیقات بتن (متب) در خط مقدم بازسازی، پیام روشنی است که ملت ایران نه تنها ایستادگی میکند، بلکه میسازد، احیا میکند و از دل بحرانها، آیندهای ایمنتر پدید میآورد.
جنگ ۱۲ روزه، صفحهای ماندگار از تاریخ ایستادگی و هویت ایرانی است. اما بازسازی پس از آن، وظیفهای حرفهای، ملی و راهبردی است. زیرساختهایی که آسیب دیدهاند، باید بر اساس دانش روز و تجربه تخصصی، بهشکلی اصولی بازسازی شوند تا تاب آوری کشور در برابر تهدیدات آینده افزایش یابد.
واحد آزمایشگاه بتن مرکز تحقیقات بتن (متب) با افتخار و مسئولیت، اعلام میدارد که با تمامی ظرفیت فنی و انسانی خود، آماده است تا در ارزیابی، طراحی و اجرای طرحهای بازسازی سازههای بتنی آسیبدیده در این جنگ تاریخی نقشآفرینی کند.
دوباره میسازمت وطن
واحد آزمایشگاه بتن
مرکز تحقیقات بتن (متب)
برای همکاری و دریافت خدمات تخصصی ارزیابی و تعمیرات سازه های بتنی خود با مرکز تحقیقات بتن (متب) تماس بگیرید.
شماره های تماس: 88664151 - 88664152
www.ConREC.ac.ir
در ادامه چند توصیه ایمنی مهم برای ساکنین و مالکین سازههای بتنی آسیبدیده آورده ایم که پیشنهاد می کنیم آنها را نیز مطالعه و در نظر داشته باشد.
پس از وقوع جنگ، انفجار، یا هر نوع حادثهی مخرب، یکی از مهمترین موارد حفظ جان و سلامت افراد حاضر در ساختمانهای آسیبدیده می باشد. در این راستا رعایت برخی نکات ایمنی ساده اما بسیار مهم میتواند از بروز خطرات ثانویه مانند ریزش سازه، آتشسوزی، برقگرفتگی یا گازگرفتگی جلوگیری نماید.
در ادامه، مهمترین توصیههای ایمنی برای ساکنین و مالکین سازههای بتنی آسیبدیده ارائه میشود:
۱. از ورود به ساختمانهای که دارای ترک می باشند و یا مشکوک به آسیبسازهای هستند پرهیز کنید.
حتی اگر ساختمان از بیرون سالم بهنظر برسد، ممکن است ترکهای داخلی یا آسیب به ستونها و دیوارهای برشی و … پایداری آن را به خطر انداخته باشد.
۲. هرگونه صداهای غیرعادی مانند ترک برداشتن، خردشدن یا لرزشهای خفیف را حتمی جدی بگیرید.
این صداها ممکن است نشانهی تغییر شکل یا حرکت اجزای سازهای باشد و باید فوراً تخلیه و آن محل را ترک نمود.
۳. از روشنکردن وسایل برقی یا گازی در ساختمان آسیبدیده خود داری کنید.
احتمال نشت گاز یا آسیب به سیستم برقرسانی وجود دارد که میتواند منجر به آتشسوزی یا انفجار شود.
۴. از دستکاری، تخریب یا بازسازی خودسرانه قسمتهای آسیبدیده ساختمان پرهیز نمایید.
هرگونه اقدام غیرحرفهای ممکن است وضعیت سازه را بدتر کرده و مانع از ارزیابی دقیق گروه مهندسان شود.
۵. با یک تیم تخصصی ارزیابی سازههای آسیبدیده ما تماس بگیرید.
تنها کارشناسان دارای صلاحیت با ابزارهای آزمایش غیرمخربNDT میتوانند وضعیت واقعی ساختمان را تشخیص دهند و راهکاراصولی ارائه دهند.
۶. مالکین ساختمانها باید به جای بازسازی فوری، ابتدا بر تهیه گزارش آسیب و تعیین سطح خطر تمرکز داشته باشند.
اجرای عملیات بازسازی و تعمیرات سازه های بتنی بدون ارزیابی فنی ممکن است منجر به هدر رفت سرمایه یا حتی فاجعههای بعدی شود.
رعایت این توصیهها، علاوهبر حفظ ایمنی روند بازسازی را برای مهندسان و نهادهای فنی نیز تسهیل مینماید. امنیت پیش از هر چیز با آگاهی و انضباط رفتاری آغاز میشود.
