نهاده های کشاورزی ایران
نهاده های کشاورزی ایران
خواندن ۶ دقیقه·۵ سال پیش

چگونه گیاه خود را سیر کنیم!

شاید بهتر این باشه که اول به سراغ یک سری تعاریف کلی و اساسی بریم تا بفهمیم چی به چیه.

کود, از مهمترین نهاده های کشاورزی ایران

نهاده ای کشاورزی به نام کود!
نهاده ای کشاورزی به نام کود!

اولین سوال اینکه کود چیه؟

خب شاید خیلیاتون بدونید. به هر ماده ی طبیعی یا غیر طبیعی که بتونه نیازهای گیاه رو تامین کنه, یا خاکمون رو از مواد مورد نیازش غنی کنه , کود میگیم.

طبیعی و غیر طبیعی!!

غیر طبیعی که مشخصه, یعنی بصورت مصنوعی خاک یا گیاهمون رو تغذیه میکنه. طبیعی هم که خب از اسمش مشخصه. اگر بخوام براتون مثال بزنم شرایط, مثل بدن انسان میمونه. شما میتونی پرتقال بخوری تا ویتامین ث به بدنت برسه. میتونی هم قرص ویتامین ث رو بندازی تو آب و بخوری. خب قطعا خیلی واضحه که خوردن پرتقال خیلی بهتره. پس در کل سعی کنید از کود های طبیعی استفاده کنید.

اما کودها فقط همون فضولات بدبوی مورد استفاده توی کشاورزی هستند؟

خب قطعا نه. البته اونا هم جزو کودها بحساب میاند اما خب فقط اونا نیستند. خیلی عجله نکنید. کم کم به اونجا هم میرسیم.

ما کلا دو نوع کود داریم

  • طبیعی / ارگانیک
  • مصنوعی / شیمیایی

طبیعی ها خودشون میتونند دو نوع باشند

  • اونایی که مواد آلی دارند
  • اونایی که مواد معدنی دارند که بهشون کود معدنی هم میگیم

این که بگیم همه کودهای طبیعی ارگانیک هستند غلطه اما فعلا با همین فرمون جلو میریم تا ببینیم چی پیش میاد. یعنی به هر کودی که شیمیایی نیست میگیم ارگانیک.(خیلی کوتاه بگم ارگانیک ها فقط مواد آلی دارند اما کودهای طبیعی ممکنه اصلا توشون مواد آلی نباشه).

یه تعریف کلی تر بگم بهتون اینه که: هر کودی که پر از مواد معدنی, آلی یا بیولوژیکی باشه و پر از مواد مغذی برای گیاه و خاک باشه و از روش های بد و بی تربیتی مثل اسیدپاشی و اینا هم توش استفاده نشده باشه میگیم ارگانیک.
کود در کشاورزی
کود در کشاورزی

اندر حکایت شکل گیری این نهاده ی کشاورزی, کود:

خیلی چیزا میتونه یه کود ارگانیک درست کنه. مثلا فضولات دام و طیور. خیلی راحت میتونیم ازشون کود درست کنیم. یا حتی کرم ها میتونند برامون کود ارگانیک درست کنند. البته فقط حیوونا نیستند, ما از گیاه ها و کلا همه موجودات زنده, یا حتی اونایی که قبلا زنده بودند کود درست میکنیم.مثلا از جلبک های دریایی یا چلغوز و ملاس هم کود درست میکنیم.

( ملاس یه محصول جانبی توی فرآیند تبدیل نیشکر و چغندر قند, به قند و شکر خودمونه)

کودهای معدنی هم که خب مشخصند. توی طبیعت و توی سنگ های کانی خالص بودند و ما تبدیلشون میکنیم به کود. چرا؟ چون پر از موادی هستند که خاک و گیاه بشدت بهشون احتیاج داره.

اگر توی فرآوری این کودها اسید و امثالهم اضافه کنیم, دیگه ارگانیک نیستند.

حالا اصلا بیاید ببینیم که کود شیمیایی چیه و به چه کاری میاد!

کود ارگانیک
کود ارگانیک

کود شیمیایی

کودای شیمیایی توی پروسه های صنعتی تولید میشند و بیشتر از منابع معدنی استخراج میشند, بعد توی کارخونه ها تصفیه میشند, موادی که میخواند بهشون اضافه میشه یا ازشون کم میشه, با هم مخلوطشون میکنند و یکدست که شدند میشند کود شیمیایی. کود شیمیایی در کل از منابع غیر زنده ساخته میشه.

حالا چرا اصلا از کود شیمیایی استفاده میکنیم؟

چون خیلی سریع عمل میکنه. مثل قرص ها که توی بدنمون خیلی زودتر از داروهای گیاهی عمل میکنند.

دلیل دوم اینکه گیاه خیلی راحت کلی مواد مغذی رو هورت میکشه بالا. چرا؟ چون اکثر کودای شیمیایی توی آب محلولند و گیاه خیلی راحت تر ازشون استفاده میکنه.

ولی خب چرا از نظر من خوب نیستند؟!

چرا از کود شیمیایی در کشاورزی استفاده نکنیم(یا کم استفاده کنیم)

چون اگه زیاد مصرف بشند به گیاه آسیب میزنند و به اصطلاح گیاه رو میسوزونند.

دوم اینکه بعد از چند وقت خاک رو از بین میبرند. چون میکروبهای خوب خاک رو از بین میبرند و خاک بی فایده میشه و دیگه نمیشه کاریش کرد.

سرخود عمل نکنیم!

اما حالا خیلی هم حس پروفسور بودن بهمون دست نده که پاشیم بریم کلی کود ارگانیک بگیریم بریزیم زیر درختا و گلدونامون و بگیم ما هر سال همین کارو میکنیم.

برای اینکه از کود استفاده کنیم اول باید چند تا کار انجام بدیم.

مراحل استفاده از کود کشاورزی در ایران

اول باید خاک رو بررسی کنیم. ببینیم در چه وضعیتی قرار داره, چی کم داره, چی نداره, چی زیاد داره. ما تو ایران بهش میگیم گزارش خاک.

قدم دوم اینه که باید گیاهت رو بشناسی و بدونی به چی نیاز داره. یعنی نور, دما, آب, مواد مغذی مورد نیازش چیه. حتی باید بدونی چه آفاتی میزنه و چه مشکلاتی براش پیش میاد.

حالا بعد از این کارا میتونیم تشخیص بدیم که چه کودی مصرف کنیم, کِی مصرف کنیم و چقدر مصرف کنیم.

باور کنید اتفاق میافته که خاک بیش از حد نیازش مواد مغذی میگیره و گیاه رو خراب میکنه. یا دیر مواد مغذی بهش میرسه و دیگه کار از کار گذشته.

حتی مصرف زیاد کود ارگانیک, میتونه برای خاک هم بد باشه.

چند تا مزیت که کود ارگانیک نسبت به شیمیایی داره ایناست که :

  • اولا تمام ضایعات گیاه ها و حیوانات رو به بهترین شکل دوباره میاریم تو چرخه طبیعت و ازش استفاده میکنیم.
  • دوما توی پولمون صرفه جویی میکنیم. یعنی میتونیم 50 60 درصد کاهش هزینه داشته باشیم.
  • سوما کیفیت خاکمون رو توی دراز مدت بهتر میکنیم.
    *** برای سومی یه توضیحی بدم. مثلا شما چندین بار از کود سفید یا کود سیاه استفاده میکنید.( کود سفید همون کود ازته)(کود سیاه هم کود فسفره) بعد از چند وقت میبینی که خاکت انقدر غنی شده از این مواد, که هم گیاه رو خراب میکنه از اون به بعد, هم کیفیت خاکمون رو از بین برده و دیگه نمیشه توش هیچی کاشت. اما کود ارگانیک اگه درست مصرف بشه (و حتی گاهی اگه بیش از حد هم مصرف بشه) خاک رو صحیح و سالم نگه میداره.
مراحل استفاده از کود
مراحل استفاده از کود

اما فکر میکنید کود ارگانیک اولین بار از کجا اومده؟

معلومه, از مزرعه ها. قدیما کشاورزا سعی میکردند همه محصولات مورد نیازشون رو خودشون درست کنند. پس علاوه بر کشاورزی, مرغ و گاو و گوسفند هم نگه میداشتند. بعد دیدند اونجاهایی که حیووناشون میرند و کار خرابی میکنند, محصولات بهتری میده. از اونجا شد که فهمیدند کود چیه.

بیاید دو تا از مهمترین کود های ارگانیک رو هم بهتون معرفی کنم و رفع زحمت کنم.

1. پلت مرغ:

مهمترین نوع کود ارگانیکه که ازت خیلی بالایی داره ولی نه اونقدر که گیاه رو اذیت کنه مثل کودای شیمیایی. (چون ازت زیاد, هم خاک رو خراب میکنه هم آبهای زیر زمینی رو)
پلت مرغ نیتروژن هم داره که یکی از مهمترین مواد مورد نیاز گیاه برای رشده.

2. ورمی کمپوست:

بهش کود سبز هم میگند. برای درست کردنشم از کرمها استفاده میکنند. یعنی اجازه میدند کرم ها مواد آلی معمولی رو, به کودآلی تبدیل کنند تا گیاه خیلی راحت ازش استفاده کنه. تقریبا همه مواد رو هم داره مثل نیتروژن, فسفر, پتاسیم, آهن, مس, روی, منگنز و غیره...

کود سبز چند خاصیت مهم هم داره.

  • اول اینکه تقریبا همه مواد رو توی خودش داره.
  • ثانیا بو نداره و میشه خیلی راحت توی خونه ازش استفاده کنید.

اما یکسری مشکل هم میتونه داشته باشه.

  • ممکنه توش تخم علف هرز هم وجود داشته باشه.
  • ممکنه با خودش آفت داشته باشه.

(که البته اگر این کود درست عمل بیاد این مشکلات رو نداره.)

انواع کود و استفاده های آن
انواع کود و استفاده های آن

چطور آنها را در ایران بکار ببریم

پس دیگه فکر نمیکنید که کود فقط همین کودای جامد بد بوی خودمونه که همه جا ازش استفاده میشه.

کودا بسته به نوعشون خیلی متفاوت بکار میرند. مثلا میتونیم روی خاک بپاشیمشون.میتونیم توی خاک بزاریمشون. میتونیم اسپری کنیم روی خاک یا گیاه. حتی میتونیم توی آب بریزیمشون.

خلاصه سعی کنید بی گدار به آب نزنید و بدون مطالعه و مشورت با کارشناس از کود استفاده نکنید.

اگر نظراتتون رو هم بگید که عالی میشه.

به آپارت ما هم سر بزنید که خیلی عالی میشه.

کودارگانیکبازار روز ایرانیاننهاده های کشاورزیایران
در اینجا سعی داریم با بررسی جدید ترین مقالات خارجی و استفاده از تجربیات داخلی کارشناسان به فرمول مناسبی برای رشد کمی و کیفی و صادراتی کردن محصولات نهاده های کشاورزی ایران برسیم.
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید