قصد دارم توی یک سلسله پست کوتاه از کریپتوکارنسی‌ها بگم، که چرا از ایده این پروژه‌های ریز و درشت خوشم می‌آید و چرا فکر میکنم ایده‌هاشون انقلابی هستش. چیزی که کاملن مشخص هستش و من هم به هیچ عنوان قصد پنهون کردنش ندارم اینه که من شیفته ایده و فلسفه این دنیای جالب و پیچیده و رازآلود هستم. مطمئنن افرادی هستن که مثل من فکر نمیکنن و بدبین هستن بهش و مخالف این ابزارها هستن.
توی این پست‌ها سعی میکنم به زبون خیلی ساده از مفاهیم و فلسفه کریپتوکارنسی‌ها یا بقول ما ایرانی‌ها رمزارزها بگم. پست‌های اولیه خیلی ساده‌ن ولی سعی میکنم علاوه بر سادگی کم کم مفاهیم رو شرح بدم و پیش برم؛ اگر کاربر ناآشنایی با این حوزه هستن فرصت خوبیه که با هم مفاهیم رو مرور کنیم و پیش بریم و اگر کاربر آشنا و کاردرست‌تری هستین یه کم تحمل کنید تا بقیه رو همراه خودمون کنیم و بعد با هم بریم سراغ مباحث باحالتر... امیدوارم که خوش بگذره کنار هم و یاد بگیریم از همدیگه.
اول از همه من کی هستم؟
من یه کاربر نسبتن قدیمی وب هستم، چیزی حدود ۱۵-۱۶ سال پیش وقتی نوجوونی خام و سرخوش بودم شروع کردم به کار روی وبسایتها و پروژه‌های کوچیک و بزرگ، این وسط چیزهای زیادی یاد گرفتم و وقت زیادی تلف کردم ولی در کل از این مسیری که طی کردم راضی‌م... اینروزها یه شغل کاملن بی‌ربط تمام وقت توی حوزه نفت دارم ولی بیشتر وقتم رو صرف تکنولوژی‌های حوزه وب و امنیت میکنم و سعی میکنم خودم رو با این چیزها سرگرم کنم.
اما چطور من با این کریپتوکارنسی‌ها آشنا شدم؟
من بیش از ۲ سال پیش با این مارکت آشنا شدم، این مارکت به تازگی رشد عجیب و غریب خودش رو شروع کرده بود و من داستان‌های زیادی از پولهای بادآورده و هکرها و باج‌افزارهایی که اطلاعات کاربرها رو رمزگذاری میکردن و در ازای فولان مقدار کوین امکان بازگردوندن اطلاعاتشون رو میدادن شنیدم و حسابی نسبت به کریپتوکارنسی‌ها کنجکاو شدم و کم کم شروع کردم ازشون خوندن و خوندن و آلوده‌شون شدن... خلاصه آشنایی اولیه من به این شکل بود که مدام اینور اور می‌شنیدم کریپتوکارنسی‌ها ابزاری برای چاپ پول هستن و کی هست که از پول بادآورده بدش بیاد؟ ولی خب همین که عمیق‌تر و دقیق‌تر شدم شیفته این تکنولوژی شدم.
این کریپتوکارنسی‌ها چی هستن؟ داستان‌شون چیه؟
کریپتوکارنسی‌ها یا چیزی که ما ایرانی‌ها بهش میگیم رمزارزها یک تکنولوژی تحت وب هستن که ابداع شدن تا همه چیز رو تا حد زیادی روی بستری بنام «بلاکچین» غیرمتمرکز کنن، فلسفه اولیه‌شون توسط یه عده که بهشون لقب سایفرپانک(Cypherpunk) میدن ارائه شده، این افراد خیلی علاقمند هستن که توی حوزه رمزنگاری و حریم خصوصی فعالیت کنن و حرف حسابشون هم اینه که هیچ فرد و گروه و سازمان و دولتی حق دخالت و کنترل شهروندها رو نداره مگر اینکه خود شهروندها شخصن بهشون این دسترسی بدن. یجورایی وجدان بیدار جامعه هستن و سعی میکنن جوامع رو جلو ببرن تا آزادی‌های فردی اون جامعه حفظ بشه.
خیلی دور نشیم از بحث، داشتم میگفتم که این کریپتوکارنسی‌ها توسط سایفرپانک‌ها ابداع شدن تا همه چیز رو غیرمتمرکز کنن، یعنی اجازه ندن که فرد یا گروه یا سازمان و دولتی بتونه همه اطلاعات رو نگهداری کنه، چون خطری ایجاد میکنه مبنی بر اینکه اون فرد یا گروه یا سازمان میتونن اطلاعات رو ویرایش کنن، حذف کنن، یا محدود کنن. ایده باحال و درستی هستش نه؟ البته! ولی شاید سوالتون باشه که چطور میخوان جلوی این افراد یا شرکت‌ها و دولت‌های صاحب نفوذ و قدرت رو بگیرن؟ با غیرمتمرکز کردن! یعنی اطلاعات رو سرتاسر عالم پخش کنن. همه بتونن یه کپی از کل اطلاعات داشته باشن و یا حداقل هر وقت بخوان بتونن به راحتی به اطلاعات دسترسی داشته باشن... یعنی مالکیت اطلاعات برای همه باشه.
خب این پولش کجاس پس؟ قضیه این خرید و فروش کریپتوکارنسی‌ها چیه؟
الان در حال حاضر چیزی بیش از ۲۴۰۰ کریپتو وجود داره. همه اینا رو میشه خرید و فروخت ولی همه اینا فقط به نیت یه واحد پولی ایجاد نشدن، در واقع هر کدوم از این کوین‌ها یا کرپیتوها یا رمزارزها یه ابزار هستن، مثلن ما یه کرپیتویی داریم به اسم «بیتکوین» که احتمالن اسمش رو شنیدید، بیتکوین یه واحد پولی هستش و ایجاد شده تا پول مردم آزاد باشه، پولی که هیچ فرد و دولتی نتونه کاملن کنترلش کنه، مردم از هر کجای جهان بتونن برای هم ارسالش کنن، همه بتونن در شفافیت کامل و اگر تمایل داشته باشن همه تراکنش‌های این پول رو ببینن و هیچکس نتونه سر بقیه رو کلاه بگذاره و اختلاسش کنه... ولی خب بعضی از این کریپتوکارنسی‌ها یه ویژگی‌های منحصر بفردی دارن، مثلن یه کریپتوکارنسی دیگه وجود داره به نام LISK و ایجاد شده که علاوه بر یه واحد پولی یه وسیله برای نگهداری اطلاعات روی وب باشه، ابزاری که حتی میتونه اطلاعات کوچیک و بزرگ رو روش ذخیره کرد.
پیچیده شد؟ با یک مثال ادامه میدم...
مثلن در نظر بگیرید که اطلاعات یه بازی آنلاین رو روی این شبکه LISK ذخیره کنن، اینکه هر بازیکن چه بازی رو انجام میده، الان توی چه مرحله‌ای از بازی هستش و چه امتیازی داره؟ این خیلی میتونه مفید باشه، برای درکش تصور کنید مثل همین حالا کل این اطلاعات بازیکن‌ها همه روی یک سرور مرکزی و در اختیار شرکت سازنده بازی باشه، یه هکری میتونه بیاد کل اون سرور نابود کنه و همه اطلاعات شما از بین میرن، یا اصلن اون شرکت سازنده بازی بیاد امتیازهای شما رو بدزده و بگه اگر میخوای بازی رو از اونجایی که بودی ادامه بدی هزار تومان به من بده وگرنه از اول شروع کن... خب این امکان تخطی و فریب‌کاری خیلی بده دیگه، چون اطلاعات همه یکجا ذخیره میشن و شما بعنوان یه فرد نمیتونین ثابت کنید که این شرکت داره زور میگه یا دروغ میگه، چون قدرت داره... ولی اگر این اطلاعات بصورت یکسان روی هزاران سرور توی یک شبکه قرار داشته باشن هیچکس نمیتونه ادعای گزافی کنه، یا با از بین رفتن یه کپی از این اطلاعات توسط یه نفر دسترسی همه قطع نمیشه چون اطلاعات کل بازی توسط هزاران فرد دیگه نگهداری میشه... خفنه نه؟ :) این یکی از هزاران مثالی هست که میشه زد درباره کرپیتوکارنسی‌ها.
بلاکچین چیه؟
بلاکچین که به فارسی «زنجیره بلوک‌ها» بهش میگن یعنی شبکه یا مجموعه‌ای از شبکه‌ها که اطلاعات اون کریپتوکارنسی رو روش نگهداری میکنن. بلاکچین در واقع بستری هستش که امکان ارائه خدمات رو میده و هر چه توسعه یافته‌تر باشه یعنی اون شبکه سریعتر هستش، قابل اطمینان‌تر هستش و اقبال عمومی بیشتری توسط جامعه داره. توی این ویدئو کمی توضیح میدن بلاکچین رو ولی من خودم هم توی پست‌های بعدی سعی میکنم به زبونی ساده‌تر و ملموس‌تر قضیه رو شرح بدم براتون. :)
اما برگردیم به همون سوال عنوان این پست چرا من از کریپتوکارنسی‌ها خوشم میاد؟ دلایل من برای شیفته بلاکچین بودن چیه؟
و همه اینا بخاطر این هستش که من توی کشور و جهان غیرشفاف بزرگ شدم، همه چیز پیچیده‌ست، همه چیز از توان من خارجه و من بارها بدون اینکه خطایی کنم دسترسی‌م به خیلی چیزها قطع شده، بخاطر اینکه هر شرکت و دولتی بدون اینکه قانونی رو زیرپا بگذارم براحتی دسترسی من رو قطع کرده... من از این غیرمتمرکز و شفاف و بدون مرز بودنش خوشم میاد.
کریپتوها من رو یاد اون زبون مشترک تا قبل برج بابل میندازن، تا قبل اینکه جهان‌بینی و فکر و نگاه انسان بخاطر از دست دادن زبان مشترک به کلی تغییر کنه و شروع کنه به ساختن مرزها و... کریپتوکارنسی‌ها و بلاکچین براساس زبون مشترکی که بعنوان زبان‌های برنامه‌نویسی میشناسیم توسعه پیدا میکنن و هر کسی که بخواد میتونه توی توسعه‌شون مشارکت کنه، این زبان‌های برنامه‌نویسی توی همه جای جهان دستورات مشترک و مشخصی دارن، و به محض اینکه شما توی این بستر بلاکچین یا کریپتوکارنسی‌ها تغییری بدین یا تراکنش مالی انجام بدین یا اطلاعاتی ذخیره کنین هیچ فرد یا شرکت و دولتی نمیتونه دسترسی شما رو محدود کنه یا جلوتون رو بگیره، در واقع کریپتوکارنسی‌ها و بلاکچین برای انسان آزاد و جهان بدون مرز دارن توسعه پیدا میکنن. دوستشون داشته باشید و بشناسیدشون و یادشون بگیرین.
من این پست رو توی وقت آزادم نوشتم و بدون ویرایش دارم منتشرش میکنم، سعی میکنم این روند ادامه‌دار باشه و توی پست‌های بعدی بیشتر و بیشتر و بیشتر از چیزهایی که میدونم و دارم یاد میگیرم بگم. اگه جایی مطلبی رو بد توضیح دادم یا اشتباهی کردم یا نقد و نظر و توصیه‌ای دارین دریغ نکنید. اینجا ما از هم یاد خواهیم گرفت.
