طلاق چیست؟
طلاق به معنی پایان شرعی و قانونی ازدواج و جدا شدن زوجین از یکدیگر است و در پی آن حقوق و تکالیف متقابلی که بین زوجین در هنگام ازدواج وجود داشته از میان می رود.
در واقع طلاق یکی از راه های پایان زندگی مشترک زن و شوهر است. طلاق در فقه یکی از حقوق مرد می باشد، از این رو جزو ایقاعات بوده و یک طرفه از طرف مرد مطرح می شود.
طبق ماده 1139 قانون مدنی، طلاق مخصوص عقد دائم بوده و زن در عقد موقت با پایان مدت یا بذل آن از سوی شوهر از زوجیت خارج می شود و در عقد موقت برخلاف عقد دائم برای پایان ازدواج موقت نیازی به طی کردن تشریفات طلاق و جاری شدن صیغه طلاق نمی باشد.
برای دریافت راهنمایی و مشاوره رایگان در خصوص کلیه دعاوی طلاق با وکلای طلاق موسسه حقوقی دادآرمان تماس بگیر. (02122904873-02122904874-09128400921-09336267676-09336267878)
انواع طلاق براساس رجوع در طلاق
انواع طلاق براساس رجوع در طلاق به دو دسته تقسیم می شود:
طلاق بائن: طلاق بائن به طلاقی گفته می شود که پس از طلاق، رابطه زوجیت به طور کامل بین زن و شوهر از بین می رود و مرد در ایام عده طلاق بائن نمی تواند به همسر سابق خود رجوع کند.
طلاق رجعی: در طلاق رِجعی مرد می تواند تا زمانی که عده زن پایان نیافته، بدون نیاز به عقد نکاح جدید به همسر خود رجوع نماید. در ایام عده طلاق رجعی به زن نفقه تعلق می گیرد و زوجین از یکدیگر ارث می بردند.
انواع طلاق براساس درخواست کننده طلاق
طبق قانون طلاق در ایران براساس اینکه چه کسی دادخواست طلاق را به دادگاه خانواده تقدیم می کند و تصمیم به جدایی از همسر خود را دارد، طلاق به سه دسته تقسیم می شود:
1- طلاق از طرف مرد: وقتی فقط مرد تقاضای طلاق داشته باشد و دادخواست طلاق از طرف مرد را به دادگاه تقدیم کند، طلاق یک طرفه از سوی مرد می باشد.
2- طلاق از طرف زن: در صورتی که فقط زن تقاضای طلاق داشته باشد، می تواند دادخواست طلاق از طرف زن را مطرح کند.
3- طلاق توافقی: در طلاق توافقی زن و شوهر هر دو تصمیم به طلاق دارند و می خواهند با طلاق به زندگی مشترک خود پایان دهند.
حکم طلاق
زن حق طلاق ندارد و اگر درخواست طلاق از طرف زن باشد، او باید برای درخواست طلاق، دلایل محکمه پسندی به دادگاه ارائه نماید، در صورتی که دلایل زن برای طلاق مانند ترک انفاق مرد، عسر و حرج، یا یکی از شروط 12گانه عقدنامه مورد پذیرش دادگاه باشد، قاضی حکم طلاق به درخواست زن را صادر می کند.
به دلیل اینکه طبق قانون طلاق در ایران، زن حق طلاق ندارد، بنابراین درخواست طلاق از طرف زن با پیچیدگی هایی همراه است، از این رو بهتر است زن برای ارائه دادخواست طلاق به دادگاه خانواده و اثبات دلایل خود برای طلاق، با یک وکیل طلاق با تجربه مشورت کند.
گواهی عدم امکان سازش
همان طور که گفته شد طبق قوانین طلاق در ایران مرد حق طلاق دارد و برای طلاق دادن همسر خود نیازی به ارائه دلایل محکمه پسند ندارد و مرد می تواند هر زمان که بخواهد از دادگاه خانواده برای طلاق درخواست نماید و دادگاه ابتدا برای حقوق مالی زوجه مانند مهریه، تنصیف اموال زوج، اجرت المثل ایام زوجیت و غیره تعیین تکلیف می کند و سپس به درخواست مرد رای طلاق یا همان گواهی عدم امکان سازش را صادر می شود.
در طلاق توافقی که طلاق به درخواست زوجین مطرح می شود و آنها برای طلاق گرفتن با هم توافق دارند، گواهی عدم امکان سازش صادر می شود.
همچنین اگر زن وکالت در طلاق داشته باشد و با استفاده از آن درخواست طلاق نماید، طلاق توافقی محسوب می شود و به درخواست زن برای طلاق، گواهی عدم امکان سازش صادر می شود.
مدت اعتبار رای طلاق چقدر است؟
با توجه به اینکه طلاق به درخواست زوج باشد یا به درخواست زوجه، رای طلاق و مدت اعتبار آن متفاوت خواهد بود.
در صورتی که طلاق به درخواست زوج مطرح شود و یا طلاق توافقی باشد، رای طلاق، گواهی عدم امکان سازش خواهد بود. طبق ماده 34 قانون حمایت خانواد، مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش برای تسلیم به دفتر رسمی ازدواج و طلاق 3 ماه پس از تاریخ ابلاغ رای قطعی یا قطعی شدن رای است. چنانچه گواهی مذکور ظرف این مهلت تسلیم نشود یا طرفی که آن را به دفترخانه رسمی طلاق تسلیم کرده است، ظرف 3 ماه از تاریخ تسلیم در دفترخانه حاضر نشود یا مدارک لازم را ارائه نکند گواهی صادر شده از درجه اعتبار ساقط است. براساس تبصره این ماده هرگاه گواهی عدم امکان سازش صادر شده براساس توافق زوجین به حکم قانون از درجه اعتبار ساقط شود کلیه توافقاتی که گواهی مذکور بر مبنای آن صادر شده است، ملغی می گردد.
در صدور پایان اعتبار گواهی عدم امکان سازش، متقاضی برای اجرای صیغه طلاق و ثبت آن باید مجددا به دادگاه خانواه مراجعه کرده و برای اخذ گواهی عدم امکان سازش اقدام نماید و تمام مراحل رسیدگی به درخواست طلاق را طبق روال طی کند.
اگر طلاق به درخواست زن مطرح شود در صورت اثبات دلایل زن برای طلاق، حکم طلاق صادر می شود و طبق ماده 33 قانون حمایت خانواده، مدت اعتبار حكم طلاق 6 ماه پس از تاريخ ابلاغ راي فرجامي يا انقضاي مهلت فرجام خواهي است. هرگاه حكم طلاق از سوي زوجه به دفتر رسمي ازدواج و طلاق تسليم شود، در صورتي كه زوج ظرف يك هفته از تاريخ ابلاغ مراتب در دفترخانه حاضر نشود، سردفتر به زوجين ابلاغ مي كند براي اجراي صيغه طلاق و ثبت آن در دفترخانه حاضر شوند. در صورت عدم حضور زوج و عدم اعلام عذر از سوي وي يا امتناع او از اجراي صيغه، صيغه طلاق جاري و ثبت مي شود و مراتب به زوج ابلاغ مي گردد. در صورت اعلام عذر از سوي زوج، يك نوبت ديگر به ترتيب مذكور از طرفين دعوت به عمل مي آید. براساس تبصره ماده 33، دادگاه صادر کننده حکم طلاق باید در رای صادر شده بر نمایندگی سردفتر در اجرای صیغه طلاق در صورت امتناع زوج تصریح کند.
عدم حضور زوجه در دفتر خانه طلاق
طبق ماده 35 قانون حمایت خانواده، هرگاه زوج در مهلت مقرر به دفتر رسمی ازدواج و طلاق مراجعه و گواهی عدم امکان سازش را تسلیم کند، در صورتی که زوجه ظرف یک هفته در دفترخانه حاضر نشود سردفتر به زوجین اخطار میکند برای اجرای صیغه طلاق و ثبت آن در دفترخانه حاضر شوند. در صورت عدم حضور زوجه صیغه طلاق جاری و پس از ثبت به وسیله دفترخانه مراتب به اطلاع زوجه میرسد.
تبصره - فاصله بین ابلاغ اخطاریه و جلسه اجرای صیغه در این ماده و ماده (۳۴) این قانون نباید از یک هفته کمتر باشد. در مواردی که زوج یا زوجه مجهول المکان باشند، دعوت از شخص مجهول المکان از طریق نشر آگهی در جراید کثیرالانتشار با هزینه درخواست کننده به وسیله دفترخانه به عمل می آید.
طبق ماده 36 قانون حمایت خانواده، هرگاه گواهی عدم امکان سازش بنا بر توافق زوجین صادر شده باشد، در صورتی که زوجه بنا بر اعلام دادگاه صادرکننده رای و یا به موجب سند رسمی در اجرای صیغه طلاق وکالت بلاعزل داشته باشد، عدم حضور زوج، مانع اجرای صیغه طلاق و ثبت آن نیست.