طلاق چیست؟
طلاق به معنی پایان قانونی ازدواج و جدا شدن زوجین از یکدیگر است و رابطه زوجیت بین آنها پایان می یابد و در پی آن حقوق و تکالیف متقابلی که بین زوجین در هنگام ازدواج وجود داشته از میان می رود.
طبق ماده 1139 قانون مدنی، طلاق مخصوص عقد دائم بوده و زن در عقد موقت با پایان مدت یا بذل آن از سوی شوهر از زوجیت خارج می شود.
طبق ماده 1133 قانون مدنی، مرد حق دارد و می تواند هر موقع که بخواهد زن خود را طلاق دهد، از این رو طلاق جزو ایقاعات است، یعنی طلاق امری یک طرفه بوده و به خواست مرد انجام می شود.
برای دریافت راهنمایی و مشاوره رایگان در خصوص کلیه دعاوی طلاق با وکلای طلاق موسسه حقوقی دادآرمان تماس بگیر. (02122904873-02122904874-09128400921-09336267676-09336267878)
انواع طلاق براساس رجوع در طلاق
رجوع در طلاق به معنی بازگشت مرد به همسر خود پس از طلاق و ادامه زندگی مشترک در ایام عده طلاق است و با این رجوع ازدواج قبلی با تمام آثاری که داشته، ادامه پیدا می کند و نیازی به جاری شدن نکاح مجدد نمی باشد.
انواع طلاق براساس رجوعبه دو دسته تقسیم می شود:
1- طلاق بائن (طلاق بدون رجوع)
2- طلاق رِجعی
طلاق بائن
طلاق بائن به طلاقی گفته می شود که پس از طلاق، رابطه زوجیت به طور کامل بین زن و شوهر از بین می رود و مرد در ایام عده طلاق بائن نمی تواند به همسر سابق خود رجوع کند و برای شروع مجدد زندگی مشترک، باید دوباره بین زن و شوهر عقد نکاح جاری شود.
انواع طلاق بائن عبارتند از:
1- طلاق زن باکره (زنی که با او آمیزش نشده باشد.)
2- طلاق صغیره (دختری که نه سالش تمام نشده.)
3- طلاق خلع
4- طلاق مبارات
5- طلاق زن یائسه
6- سه طلاقه یا طلاق سوم
7- نوع دیگری از طلاق نیز وجود دارد که طلاق حاکم شرع نام دارد. در این نوع طلاق، حاکم شرع همسر مردی را که نه نفقه او را می پردازد و نه طلاقش می دهد، خود طلاق می دهد.
طلاق رجعی
در طلاق رِجعی مرد می تواند در ایام عده طلاق، بدون نیاز به عقد نکاح جدید به همسر خود رجوع نماید و زندگی زناشویی خود را دوباره شروع کنند، در طلاق رجعی زوجین از یکدیگر ارث می برند و به زن نفقه تعلق می گیرد و زن می تواند در منزل مرد اقامت داشته باشد.
در طلاق خلع و مبارات که از انواع طلاق بائن هستند، زن با بذل مهریه اش طلاق می گیرد، از این رو در ایام عده طلاق در صورتی که زن مهریه اش را که بخشیده، مطالبه کند طلاق از حالت بائن خارج و به طلاق رجعی تبدیل می شود و مرد می تواند در ایام عده طلاق به همسر خود رجوع کند و به زندگی مشترک خود ادامه دهند.
انواع طلاق براساس درخواست کننده طلاق
در صورتی که زن و مرد بخواهند طلاق بگیرند باید ابتدا برای ثبت دادخواست طلاق اقدام کنند تا درخواست زن یا مرد برای طلاق در دادگاه بررسی شود و سپس دادگاه در این خصوص رأی مقتضی صادر نماید.
براساس اینکه چه کسی تقاضای طلاق دارد و دادخواست طلاق را به دادگاه خانواده تقدیم می کند، طلاق به دو دسته کلی تقسیم می شود:
1- طلاق یک طرفه
2- طلاق توافقی
طلاق یک طرفه
طلاق یک طرفه، طلاقی است که فقط یکی از زوجین تصمیم به طلاق دارد و دادخواست طلاق یک طرفه را به دادگاه خانواده تقدیم می کند. طلاق یک طرفه ممکن است از طرف مرد و یا از طرف زن مطرح شود.
در واقع در طلاق یک طرفه، به دو دسته تقسیم می شود:
1- طلاق از طرف مرد
طبق ماده 1133 قانون مدنی، مرد حق طلاق دارد و هر زمان که بخواهد می تواند با طرح دادخواست طلاق و پرداخت حقوق مالی زوجه همسر خود را طلاق دهد. مهریه، نفقه، اجرت المثل ایام زوجیت، تنصیف اموال زوج، استرداد جهیزیه حقوق مالی زن هستند که مرد باید آنها را هنگام طلاق پرداخت کند تا به درخواست او رای طلاق (گواهی عدم امکان سازش) صادر شود.
2- طلاق از طرف زن
زن حق طلاق ندارد و باید برای طرح دادخواست طلاق دلایل محکمه پسندی ارائه نماید. عسر و حرج و شروط دوازده گانه عقدنامه از جمله مهمترین دلایل طلاق از طرف زن هستند.
در طلاق از طرف زن به دلیل عسر و حرج و شروط دوازده گانه عقدنامه زن باید دلایل خود را در دادگاه اثبات کند تا به درخواست او از سوی دادگاه حکم طلاق صادر شود.
طلاق توافقی
در طلاق توافقی برخلاف طلاق یک طرفه، زن و شوهر هر دو برای طلاق با هم توافق دارند و برای پایان دادن به زندگی مشترک خود تصمیم به طلاق می گیرند، از این رو دادخواست طلاق توافقی را به دادگاه تقدیم می کنند. در طلاق توافقی زن و شوهر بدون دخالت دادگاه در خصوص مسائل مالی و غیرمالی طلاق مانند مهریه، نفقه، اجرت المثل ایام زوجیت، استرداد جهیزیه، حضانت فرزند و حق ملاقات با فرزند پس از طلاق با هم توافق می کنند و توافقات خود را به صورت مکتوب که به امضای زوجین رسیده باشد، به دادگاه خانواده ارائه می دهند.
مراحل طلاق برای ایرانیان مقیم خارج از کشور چگونه است؟
در پروسه طلاق برای ایرانیان خارج از کشور سه حالت متصور است:
1- اگر زوجین هر دو مقیم خارج از کشور باشند.
2- اگر زن مقیم خارج از کشور باشد.
3- اگر زن مقیم خارج از کشور باشد.
اگر زوجین هر دو مقیم خارج از کشور باشند
اگر زن و شوهر ایرانی هر دو مقیم خارج از کشور باشند، چنانچه قصد طلاق توافقی داشته باشند، بهترین کار این است که هر دو به سفارت، کنسولگری یا دفتر حافظ منافع ایران در خارج از کشور مراجعه کنند. در بیشتر مواقع غیرحضوری هم ممکن است، وکالت در طریق را از طریق پست ارسال کنند تا وکیل از آن طریق رأی توافقی را از دادگاه دریافت و سپس در دفترخانه طلاق ثبت رسمی کند. همچنین مدارک را برای زن و شوهر متقاضی ارسال کند. که مدارک شامل: طلاق نامه، شناسنامه های زوجین که مهر طلاق خورده باشد.
همچنین طبق ماده 15 قانون حمایت خانواده، زن و شوهر از کنسولگری ایران نشانی و مشخصات مراکز یا اشخاص صلاحیتدار برای اجرای صیغه طلاق را دریافت کنند و پس از مراجعه و دریافت گواهی اجرای صیغه طلاق، مجدداً با درخواست کتبی ثبت طلاق، به کنسولگری ایران بدهند.
اگر زن مقیم خارج از کشور باشد
چنانچه زن مقیم خارج از کشور است و مرد خواه مقیم خارج یا ایران باشد و با طلاق موافق نباشد: در این صورت زن می تواند با ارسال وکالت در طلاق برای شخصی در ایران و با ارائه دلیل طلاق، مثل یکی از شروط 12 گانه ضمن عقد، از دادگاه خانواده درخواست طلاق یک طرفه از سوی زوجه نماید یا زن می تواند در کشور محل اقامت خود تقاضای طلاق نماید.
* نکته: رأی دادگاه خارجی فقط در صورتی در ایران معتبر است و اجرایی می شود که در آن قوانین ایران رعایت شده باشد؛ در غیر این صورت حتی با داشتن رأی دادگاه خارجی که در آن رأی، قوانین طلاق ایران رعایت نشده باشد؛ باید از اول دادخواست طلاق از سوی زن در ایران ثبت شود. ولی داشتن رأی دادگاه خارجی اجرایی نشده، برای دریافت طلاق در دادگاه های ایران بسیار مؤثر است.
اگر مرد مقیم خارج از کشور باشد
اگر مرد مقیم خارج از کشور باشد و زن خواه ساکن ایران یا خارج از کشور موافق طلاق نباشد؛ بر طبق قانون ما برای طلاق ایرانیان مقیم خارج از کشور مسلمان، حق طلاق با مرد است. مرد می تواند با ارسال وکالت طلاق از کشور محل سکونت خود برای یکی از آشنایان یا وکیل خود طلاق از طرف مرد را ثبت نماید و رأی طلاق را با دادن دادخواست، تنفیذ طلاق اجرا نماید.
البته همان طور که پیش تر گفته شد مرد باید برای طلاق دادن همسر خود ابتدا حقوق مالی او را پرداخت کند و در صورت داشتن فرزند مشترک نیز در مورد حضانت فرزند پس از طلاق و حق ملاقات با فرزند از سوی دادگاه تعیین تکلیف شود، سپس به درخواست مرد، گواهی عدم امکان سازش صادر می شود.
کلام آخر
وکیل طلاق یک وکیل پایه یک دادگستری است که در زمینه دعاوی مربوط به طلاق فعالیت و قبول وکالت می نماید و به همه ی قوانین طلاق خصوصا قوانین جدید و همچنین روند رسیدگی دادگاه خانواده به دعاوی طلاق آشنایی کامل دارد، بنابراین وکیل طلاق، بهترین کسی است که می تواند هر یک از زوجین را برای طلاق و مطالبه ی حقوق آنها در طلاق و پس از آن راهنمایی کند.