وصیت نامه چیست؟
وصیت نامه سندی است، حاوی وصیت شخص پس از مرگ، تنظیم وصیت نامه این امکان را برای افراد فراهم می کند تا بتوانند برای اموال خود پس از مرک تصمیم گیری نمایند.
برای اینکه موصی (وصیت کننده) مطمئن باشد که پس از مرگ وی، ورثه به وصیت نامه ی او عمل خواهند کرد، باید وصیت نامه به صورت صحیح و قانونی تنظیم گردد.
برای دریافت راهنمایی و مشاوره رایگان در خصوص کلیه دعاوی ارث با وکلای ارث موسسه حقوقی دادآرمان تماس بگیر. (02122904873-02122904874-09128400921-09336267676-09336267878)
وصیت نامه چگونه تنظیم می شود؟
اگر شخصی بخواهد تا زمانی که در قید حیات است، برای اموال خود پس از فوت تعیین تکلیف و تصمیم گیری نماید، باید وصیت خود را به صورت قانونی و معتبر تنظیم کند.
وصیت نامه باید به گونه ای تنظیم شود که مورد تایید مراجع قضایی باشد و وراث پس از فوت موصی، بتوانند طبق وصیت وی عمل کنند، باید وصیت نامه به صورت قانونی و صحیح تنظیم شود تا در صورت بروز اختلاف بین وراث متوفی، قابلیت اسناد در مراجع قضایی را داشته باشد.
موصی برای تنظیم وصیت نامه باید نکات زیر را رعایت کند:
1- وصیت نامه باید به صورت کتبی تنظیم شود و وصیت شفاهی از نظر قانونی قابل استناد نمی باشد.
2- موصی باید به اختیار خودش وصیت نماید؛ چنانچه وصیت وی از روی اجبار باشد، در صورت اثبات اکراه وی در تنظیم وصیت نامه، وصیت نامه قابل پذیرش نمی باشد.
3- موصی فقط می تواند در مورد اموالی وصیت کند که از دارایی های وی بوده و قابلیت معامله و نقل و انتقال داشته باشد؛ در غیر این صورت وصیت وی در خصوص مال مورد نظر باطل است.
4- موصی نمی تواند ورثه ی خود را طبق وصیت نامه از ارث محروم کند و او فقط می تواند برای ثلث (یک سوم) اموالش به میل خود تصمیم گیری نماید، یعنی ورثه ی خود را می تواند از یک سوم اموال خود محروم نماید یا یک سوم اموالش را به یکی از ورثه بدهد و در خصوص دو سوم بقیه، طبق قوانین ارث عمل خواهد شد.
انواع وصیت نامه
انواع وصیت نامه عبارتند از:
1- وصيت نامه ی خودنوشت: این نوع وصیت نامه همان طور که از نامش مشخص است، وصیت نامه ای است که موصی باید آن را با دست خط خودش نوشته و امضا نماید؛ در غیر این صورت وصیت نامه در مراجع قضایی از اعتبار قانونی برخوردار نخواهد بود. اگر موصی سواد خواندن و نوشتن نداشته باشد یا نابینا بوده یا به هر دلیل دیگری قادر به نوشتن نباشد، نمی تواند وصیت نامه ی خود نوشت تنظیم نماید و باید وصیت نامه ی خود را به شیوه ی دیگری تنظیم کند.
2- وصيت نامه ی سری: در این نوع وصیت نامه، موصی می تواند وصیت نامه ی خود را با دست خط شخص دیگری تنظیم نماید؛ یعنی شخص دیگری وصیت نامه ی وی را بنویسد؛ اما موصی باید خودش وصیت نامه را امضا نماید؛ در غیر این صورت وصیت نامه بی اعتبار خواهد بود. طبق قانون امور حسبی، وصیت نامه ی سری نیز مانند وصیت نامه ی خود نوشت برای افراد بی سواد قابل تنظیم نمی باشد.
3- وصيت نامه ی رسمی: موصی می تواند وصیت نامه ی خود را در یکی از دفاتر اسناد رسمی تنظیم نماید. که در این صورت وصیت نامه بر خلاف وصیت نامه ی خود نوشت یک سند رسمی محسوب می شود و به دلیل ثبت وصیت نامه در دفتر اسناد رسمی و حفظ مفاد آن، دیگر برای مفقود شدن یا از بین رفتن وصیت نامه جای نگرانی نیست. همچنین این نوع وصیت نامه برای همه ی افراد قابل تنظیم است و برخلاف وصیت نامه ی خود نوشت و سری برای افراد بی سواد نیز قابل تنظیم است.
چه کسانی از متوفی ارث می برند؟
طبق ماده 861 قانون مدنی، سبب (به واسطه ازدواج دائم) و نسب (رابطه خونی) از موجبات ارث هستند.»
* کسانی که به موجب سبب از متوفی ارث می برند:کسانی که به موجب سبب از متوفی ارث می برند، همسر یا همسران متوفی هستند که به واسطه ی نکاح دائم با یکدیگر ازدواج کرده اند و در عقد موقت زن و شوهر از یکدیگر ارث نخواهند برد.
نکته: در طلاق رجعی که مرد می تواند در ایام عده طلاق به زن رجوع کند و زوجین به زندگی مشترک خود ادامه دهند، در صورتی که یکی از زوجین در ایام عده طلاق رجعی فوت کنند، طرف مقابل از ماترک متوفی ارث می برد.
* کسانی که به موجب نسب از متوفی ارث می برند:کسانی که به موجب نسب و رابطه ی خونی از متوفی ارث می برند در سه طبقه قرار می گیرند؛ که عبارتند از:
طبقه اول: پدر، مادر، فرزندان و نوه ها
طبقه دوم: اجداد پدری و مادری، خواهر، برادر و فرزندان آنها
طبقه سوم: عمو، عمه، دایی، خاله و فرزندان آنها
محاسبه هزینه وکیل ارث
هزینه وکیل ارث برای قبول وکالت و پیگیری دعاوی مربوط به ارث مانند هر پرونده ی دیگری به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ مانند پیچیدگی پرونده ی ارث، زمانی که توسط وکیل برای مراجعه به مراجع قضایی صرف می شود و تعداد جلسات رسیدگی و مراحل دادرسی که شامل مراحل بدوی، تجدیدنظر و فرجام خواهی است.
با توجه به آنچه گفته شد؛ هزینه وکیل برای ارث، طبق توافق بین وکیل ارث و موکل تعیین خواهد شد و در قراردادی که بین وکیل و موکل منعقد می شود، مقدار و نحوه ی پرداخت آن مشخص می شود.