مطالبه مهریه 1000 سکه عندالاستطاعه
مرد حین انعقاد عقد ازدواج متعهد به پرداخت چیزی به زن میشود که در اصطلاح «مهریه» یا صداق نامیده میشود. در شرع برای مهریه، مقدار معینی وجود ندارد، بلکه این موضوع به توافق زوجین بستگی دارد. همچنین در نوع مهریه نیز محدودیتی وجود ندارد و تفکر غالب این است که حنما باید سکه طلا به عنوان مهریه قرار گیرد در حالی که هر چیزی ارزش اقتصادی و قابلیت تملک داشته باشد، میتواند مهریه واقع شود و محدودیتی در این زمینه وجود ندارد؛ مانند طلا، ملک، سرقفلی، وجه نقد، اسباب و وسایل زندگی و حتی آموزش یک مهارت. البته هرچند که مهریه حقی شرعی و قانونی است، اما در تعیین آن باید عقل و انصاف را هم درنظر گرفت.
قانون حمایت خانواده که در سال 1391 تصویب شد، حمایت قانونی از مطالبه مهریه را تا میزان 110 سکه اعلام کرد و مطالبه بیشتر از آن را مشروط به ملائت یعنی توان مالی زوج دانست. به این معنا که اصل را بر این است که زوج توانایی پرداخت تا 110 سکه را دارد و اگر این تعداد چه نقدا چه اقساطی پرداخت نشود حکم حبس مرد صادر خواهد شد. بنابراین تا 110 سکه در مهریه نیازی به اثبات زوجه بر استطاعت زوج نیست و اصل بر توان مالی او میباشد و در غیر این صورت این زوج است که باید در دادگاه عدم استطاعتش را در پرداخت مهریه ثابت نماید.
وصول مهریه
برای وصول مهریه اصل سند ازدواج، اصل شناسنامه و کپی کارت ملی از جمله مدارک مورد نیاز است. جهت وصول مهریه ابتدا باید اظهارنامه از جانب زن به شوهر ارسال شود، اظهارنامه نوعی اوراق چاپی در دادگستری است که خواهان، اظهارات خود را در مورد مطلبه مهریه، مینویسد و از طریق دادگاه آن را برای خوانده میفرستد. اگر مهریه مال غیر منقول مانند ملک، زمین و... باشد زوجه یا وکیلش باید به دفترخانه ای که سند رسمی مال را تنظیم کرده مراجعه کند. در غیر اینصورت، باید به دادگاه مراجعه کند. مطالبه مهریه از طریق دفاتر اجرای ثبت بسیار سریعتر و راحت تر انجام میشود.
در صورتی که مطالبه از طریق دادگاه و مشاوره حقوقی انجام شود. پس از حکم دادگاه در مورد مهریه، مهلت تجدید نظر خواهی ۲۰ روز خواهد بود. زوجین در این مدت میتوانند به رأی دادگاه اعتراض کنند، پس از قطعی شدن رای دادگاه بر الزام مرد به پرداخت مهریه در صورتی که مرد معسر نباشد و همچنان از پرداخت مهر امتناع کند، زوجه میتواند ماده ۲ قانون نحوه اجرای حکومت مالی را اعمال کند، و اموال مرد شناسایی و توقیف میشود و اگر با زهم استیفای مهریه ممکن نشد مطابق ماده 3 تا زمان اجرای حکم یا پذیرش ادعای اعسار یا بخشش زوجه، مرد حبس میشود، اما اگر مرد از دادگاه حکم اعسار بگیرد، دادگاه رأی به تقسیط مهریه خواهد داد. اگر مرد توانایی پرداخت مهریه را داشت اما از پرداخت آن اجتناب کرد، زوجه مهریه را به اجرا میگذارد، اگر ظرف مدت ۱۰ روز، زن دارایی شوهر را معرفی کند، سریعا نسبت به توقیف آن اقدام میشود، اگر دارایی زوج فقط درآمد وی باشد، تا یک چهارم آن ماهیانه به زوجه تعلق میگیرد، تا زمانی که مهریه کاملا پرداخت شود. مرد تا زمان پرداخت کامل مهریه، ممنوع الخروج است و در صورتی که مرد اموال دیگری غیر از حقوق داشته باشد دادگاه اموال او را به مزایده میگذارد و مهریه از این طریق پرداخت میشود.
مطالبه مهریه بیش از ۱۱۰ سکه
مهریه به عنوان حق طبیعی و ضروری زوجه است که در زمان ثبت عقد دائم و موقت در سند ازدواج آورده میشود و هر زمان بخواهد میتواند آن را از همسرش بگیرد، البته اگر زوجه به صورت قانونی و رسمی مهر خود را بخشیده باشد دیگر حق مطالبه آن را ندارد. در مطالبه مهریه، میزان آن تاثیری ندارد و هر میزان که تعیین شده باشد برخلاف تصور مردم که میگویند مهریه های بیش از ۱۱۰ سکه و معادل آن را نمیتوان دریافت کرد، باید گفت زن در هر صورت اجازه دارد آن را مطالبه کند. اما میزان مهریه در مراحل طلب و دریافت آن یک تفاوتی ایجاد میکند به این صورت که بر اساس قانون تنها برای ۱۱۰ سکه و معادل آن میتوان اقدام کیفری انجام داد و اگر مهریه بیش از ۱۱۰ سکه باشد را باید آن را به عنوان یک حق مطالبه کرد. اقدام کیفری برای مهریه ۱۱۰ سکه به این نحوه است که برای این میزان از مهریه میتوان حکم حبس یا بازداشت گرفت و زوج را به زندان انداخت ولی برای دریافت مازاد مهریه باید دادخواست مطالبه طلب را به دادگاه تقدیم کرد و اگر زوج ناتوان از پرداخت مازاد مهریه باشد و حکم اعسار او ثابت شود، در این صورت دادگاه برای پرداخت مازاد مهریه قسط بندی را با توجه به توانایی مالی مرد انجام میدهد.
در چه صورت زن میتواند 1000 سکه عندالاستطاعه را به عنوان مهریه مطالبه کند؟
در ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده چنین آمده است که: «هرگاه مهریه در زمان وقوع عقد تا یکصد و ده سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن باشد ، وصول آن مشمول مقررات ماده (2) قانون اجرای محکومیت های مالی است. چنانچه مهریه، بیشتر از این میزان باشد در خصوص مازاد، فقط ملائت زوج ملاک پرداخت است. رعایت مقررات مربوط به محاسبه مهریه به نرخ روز کماکان الزامی است»
بنابراین ماده اگر مهریه تا ۱۱۰ سکه بهار آزادی و یا هر چیزی معادل آن باشد، فرض این است که مرد ملائت و توانایی پرداخت آن را دارد و اگر توانایی پرداخت نداشته باشد به درخواست زن تا زمان پرداخت مهریه حبس میشود. (البته قانون حمایت خانواده مصوب سال ۹۱ است و قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی در سال ۹۴ تغییر کرده و ماده ۳ قانون فعلی ملاک عمل برای دادگاه ها، در مورد اعمال مقررات مربوط به حبس است)
اما در مورد مهریه‌های مازاد بر میزان مذکور، مانند 1000 سکه برخی تصور کرده اند که با تصویب این قانون، اگر زنی مهریه خود را بیش از ۱۱۰ سکه بهار آزادی یا معادل آن قرار دهد، امکان وصول آن وجود ندارد. در حالی که باید به دو مساله که توسط قانونگذار در نظر گرفته شده، توجه کرد:
-اول، مهریه تا ۱۱۰ سکه بهار آزادی یا معادل؛ در این حالت اصل بر این است که مرد تمکن و توانایی پرداخت مهریه را دارد و زن نیازی به اثبات این موضوع ندارد. پس اگر مرد مدعی عدم تمکن مالی و یا اعسار است باید آن را ثابت نماید.
-دوم: در مهریه بیش از 110 سکه اصل این است که نسبت به میزان بیش از 110 سکه مرد متمکن از پرداخت نیست. یعنی تا ۱۱۰ سکه را باید بپردازد و اصل بر استطاعت مالی او میباشد، اما نسبت به مازاد آن را زن باید از روشهای مذکور در قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی مثل شهادت شهود و بررسی حساب‌های بانکی و ... استطاعت مالی مرد را ثابت نماید.
در نتیجه باید گفت میزان مهریه اهمیتی در درخواست مطالبه زن ندارد و اگر شوهر به میزان مهریه مالی به غیر از مستثنیات دین داشته باشد، زن میتواند مهریه را وصول نماید. بنابراین برای مطالبه 1000 سکه عندالاستطاعه در صورتیکه زن از مرد اموالی را معرفی و توقیف کند این میزان مهریه هم قابل مطالبه میباشد.
از آنجا که تلاش این روزهای سیستم قضائی با عنایت به افزایش بی رویه قیمت سکه این است که اولا اقساط مهریه متناسب توان زوج باشد و ثانیا تا جایی که ممکن است کسی به زندان نرود، لذا مراحل دریافت مهریه سخت تر و پیچیده تر خواهد شد و وجود یک وکیل متخصص و حرفه ای برای انجام درست و سریع تر اقدامات لازم جهت دریافت مهریه، لازم است.
