شاید برای عده زیادی از مردم اتفاق افتاده باشد که از آن ها خواسته شده است که برای شخصی در دادگاه ضمانت کند از طرفی میل کمک به دیگران و حل شدن مشکل دیگری و رودربایستی انگیزه انجام این کار است و از طرفی ترس از عواقب حقوقی آن و ندانستن جزئیات آثار آن، در مواقعی مانع ما می شود در این مختصر بر آن شدیم که توضیحاتی درباره ضمانت در دادگاه ها ارائه کنیم تا حدود مسئولیت ضامن مشخص گردد.
? وقتی شخصی برای ضمانت در دادگاه ها یا دادسرا به شما مراجعه کرد اول بپرسید که مربوط به پرونده حقوقی است یا کیفری با این توضیح که بر طبق قانون هر گاه حکم غیابی در پرونده حقوقی مثل مطالبه مهریه یا مطالبه وجه چک، الزام به تنظیم سند و … به نفع شخصی صادر شود برای اجرای حکم ناگزیر باید ضامن به دادگاه معرفی کرد.
? فرض کنید زنی علیه شوهر دادخواست مطالبه مهریه تقدیم دادگاه می کند ولی شوهر در جلسه دادرسی حاضر نمی شود بدیهی است که اگر ابلاغ دادگاه به او واقعی نباشد، رای که برای مهریه صادر می شود غیابی است در این جا پس از انقضای مهلت اعتراض و صدور اجراییه برای تشکیل پرونده اجرایی زن ناگزیر است ضامن به جهت اجرای حکم به دادگاه معرفی کند این اخذ ضمانت برای این است که اگر زمانی شخص محکوم علیه به دادگاه مراجعه کند و اعتراض کند و حکم به نفع او صادر شود و از جهت اجرای حکم خسارتی دیده باشد ضامن پاسخگو باشد.
? در اینجا (پرونده حقوقی) موضوع پرونده شخصیت متقاضی بسیار تعیین کننده است. در پرونده ای مثل مهریه یا چک معمولا خطری برای ضامن نیست با این حال ضامن باید اطمینان کامل به صحت اظهارات شخصی را که ضمانتش می کند، داشته باشد اما اگر پرونده کیفری باشد بر طبق قانون بازپرس یا دادیار موظف است پس از طرح شکایت شاکی و با بودن دلایل کافی، متهم را احضار و برای او قرار مناسب صادر کند معمولا برای جرایم سبک قرار کفالت صادر می شود و برای جرایم مهمتر قرار وثیقه. اساسا فلسفه قرار تامین این است که هر گاه دادسرا یا دادگاه یا اجرای احکام شخص متهم را احضار کردند شخص کفیل یا وثیقه گذار ندارد و او را نزد مقام قضایی حاضر کند به عبارت دیگر کفیل در پرونده کیفری تعهدی برای پرداخت خسارت شاکی تحمل مجازات جرم هم بر عهده او نیست و صرفا تعهد او احضار شخص متهم است.
? آگاه باشید که کفیل چه شخصی می شوید زیرا با اخطار دادگاه اگر متهم را حاضر نکنید مثلا فرار کند مبلغی که بازپرس مشخص کرده است که وجه الکفاله نام دارد و مبلغ قرار وثیقه از شما گرفته خواهد شد.
? در قرار کفالت مرسوم است که از کفیل فیش حقوقی یا پروانه کسب خواسته می شود و در قرار وثیقه به ارزش مبلغ قرار مال منقول یا غیر منقول در بازداشت دادگاه قرار می گیرد و تا زمانی که ملک بازداشت است امکان انتقال مالکیت آن قانونا میسر نیست.
