در این نوشتار از مجموعه مقالات مجله حقوقی موسسه دادمان به بررسی یکی از مهمترین موارد حال حاظر در کشور بعد از ازدواج یعنی نحوه جدا کردن یارانه بعد از ازدواج می‌پردازیم. اما قبل از آن مختصری درباره ماهیت یارانه و انواع دلایل جداسازی یارانه برایتان توضیح میدهیم.
یارانه همان کمک مالی دولت به مردم است. هدف دولت از اجرای یارانه، جلوگیری از رواج و گسترش فقر و رفع بحران های اجتماعی در بین مردم کشور است. یارانه به تعداد اعضای هر خانواده محاسبه می‌شود. یارانه به دو دسته مستقیم و غیر مستقیم، تقسیم می‌شود. از دوران قدیم در ایران برنامه یارانه وجود داشت و تا به امروز اشکال گوناگونی به خود گرفته است. در اکثر کشورها نیز اجرای یارانه توسط دولت به مردم نیز انجام می‌شود. در این بین به دلایل مختلفی مثل ازدواج، اضافه شدن فرد جدید به خانواده، فوت سرپرست خانواده، طلاق و خانواده بد سرپرست، افراد خانواده تصمیم به جدا کردن یارانه خود می‌گیرند که از این طریق بتوانند کمک خرجی برای خود ایجاد کنند.
بسیاری از افراد پس از ازدواج تصمیم به جداسازی یارانه خود از خانواده می‌گیرند. به منظور نحوه جدا کردن یارانه پس از ازدواج، همسر باید به عنوان سرپرست خانوار با مدارک مورد نیاز به یکی از شعب پلیس+۱۰ مراجعه کرده و درخواست جداسازی یارانه را انجام دهد.
نکته قابل توجه در این مورد این است که جهت ایجاد حساب جدید یارانه در بین زوج های جوان هر دوی آنها باید یارانه فعال داشته باشند. اگر یکی از آن دو در خانواده قبلی خود یارانه دریافت نمی‌کرد، امکان درخواست جداسازی یارانه برای او وجود ندارد.
مدارکی که افراد تازه ازدواج کرده برای نحوه جدا کردن یارانه از خانواده خود باید به همراه داشته باشند، به صورت زیر است:
زوج هایی که از یکدیگر جدا شده اند، جهت انتقال یارانه بعد از طلاق باید با در دست داشتن مدارکی مثل شناسنامه، کارت ملی، سند طلاق و کپی تمام مدارک به دفاتر پلیس+ ۱۰ مراجعه کرده و تقاضای سرپرستی جدید برای دریافت یارانه کنند. پس از آن فرد باید حساب یارانه جدا برای خود در یکی از بانکها ایجاد کند؛ در غیر اینصورت یارانه برای او پرداخت نمی شود.
افراد خانواده بد سرپست نیز برای نحوه جدا کردن یارانه باید به مرکز پلیس +۱۰ مراجعه کنند. اما پیش از مراجعه به این مراکز باید برای انجام امور تغییر در کفالت و حضانت به مرکز فرمانداری استان محل زندگی مراجعه کرده و نامه رسمی از فرمانداری دریافت کنند.
پس از فوت سرپرست خانوار، یارانه اعضای خانواده به طور موقت قطع می‌شود. برای ادامه دریافت یارانه، مادر به همراه فرزندان خود باید با مدارکی مثل اصل شناسنامه و اصل کارت ملی، کپی مدارک شناسایی، کارت ملی سرپرست قبلی و گواهی فوت سرپرست خانواده به مراکز پلیس +۱۰ مراجعه کنند.
پس از انجام مراحل لازم در نحوه جدا کردن یارانه، یارانه یا به حساب مادر خانوار واریز می‌شود یا در مواقعی که فرزند ارشد سرپرستی خانواده را بر عهده بگیرد، به حساب او واریز می‌شود.
خانواده‌هایی که در حال حاضر به صورت نقدی دریافت می‌کنند و متقاضی تغییر سرپرست خانواده به دلایل محجوریت، مجنون شدن سرپرست خانوار، اعتیاد سرپرست خانوار و … می‌باشند، لازم است به همراه مدرک هویتی و مستندات لازم به فرمانداریهای محل سکونت مراجعه نمایند.
طبق دستورالعمل ماده ۹ آیین نامه اجرائی ماده ۷ قانون هدفمند کردن یارانه‌ها در بحث جداسازی یارانه بعد از ازدواج و درصورت اعتیاد سرپرست خانوار به مواد مخدر، محجور بودن، زندانی بودن، فوت یا مفقود یا مجنون شدن، عدم حضور سرپرست در محل زندگی در خارج کشور و عدم صلاحیت سرپرست خانوار، چنانچه خانوار مزبور سال جاری در طرح ثبت نام مجدد در سامانه رفاهی شرکت نموده باشند، متقاضی واجد شرایط می‌تواند جهت تغییر سرپرست خانوار فعلی با ارائه مدارک هویتی و سایر مستندات لازم به فرمانداری محل سکونت خود مراجعه نمایند.
