یکی از موارد مهمی که در بحث نفقه وجود دارد مقایسه بین نفقه زن و نفقه اقارب می باشد . در ادامه این نوشتار از مجموعه نکات حقوقی خانواده دادمان به موارد قانونی نفقه زوجه و نفقه اقارب میپردازیم.
? نفقه زن حسب ماده ۱۲۰۳ قانون مدنی مقدم بر نفقه اقارب است. بر اساس این ماده، در صورت بودن زوجه و یک یا چند نفر واجبالنفقه دیگر، زوجه مقدم بر سایرین خواهد بود.
? همچنین زن میتواند نفقه معوقه یعنی زمان گذشته خود را مطالبه و برای وصول آن در دادگاه اقامه دعوی کند اما خویشاوندان نسبی فقط نسبت به آینده میتوانند مطالبه نفقه کنند.
? در این خصوص، قانونگذار در ماده ۱۲۰۶ قانون مدنی میگوید که زوجه در هر حال میتواند برای نفقه زمان گذشته خود اقامه دعوا کند و طلب او از بابت نفقه مزبور طلب ممتاز بوده و در صورت افلاس یا ورشکستگی شوهر، زن مقدم بر غرما خواهد بود اما اقارب فقط نسبت به آتیه میتوانند مطالبه نفقه کنند.
? نفقه زن مشروط به فقر یا تمکن مرد نیست. زن، اگر چه ثروتمند یا شاغل باشد، میتواند از شوهر نفقه بخواهد. در صورت استنکاف شوهر از دادن نفقه حسب ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی، زن حق خواهد داشت که از دادگاه تقاضای طلاق کند.
? ماده ۱۱۹۷ قانون مدنی در مورد نفقه اقارب میگوید که کسی مستحق نفقه است که ندار بوده و نتواند به وسیله اشتغال به شغلی، وسایل معیشت خود را فراهم سازد .همچنین طبق ماده ۱۱۹۸، کسی ملزم به انفاق است که متمکن از دادن نفقه باشد.
? نفقه زوجه، یک تکلیف یکجانبه است و در حقوق ایران زن مکلف به دادن نفقه به شوهر خود نیست، در حالی که نفقه اقارب یک تکلیف متقابل است (یعنی فرزند ملکف به دادن نفقه به والدین و پدر مکلف به دادن نفقه به فرزند و نوهها است.)