ثبت انواع شرکت ها در ایران به ۸ نوع تعاونی، مختلط سهامی، مختلط غیرسهامی، سهامی عام، سهامی خاص، بامسئولیت محدود، تضامنی و نسبی تقسیم می شوند که هر کدام دارای ویژگی های منحصر به فردی هستند. یکی از مشکل اصلی که هنگام ثبت شرکت پیش می آید این است که ما نمی دانیم باید از کدام یک استفاده کنیم تا بهترین سود را را بدست آوریم.
♦ در شرکت های تعاونی مسئولیت اعضا به میزان سرمایه ای است که وارد شرکت کرده اند. اینگونه شرکت ها باید با رعایت قانون بخش تعاون تشکیل شوند که در دسته ی شرکت های تعاونی قرار بگیرند.
♦ شرکتهای سهامی عام و خاص و با مسئولیت محدود، در مورد مسئولیت پرداخت بدهی ها صرفا به همان سرمایه ای که شریک وارد کرده است کفایت می کنند یعنی سرمایه خود شرکت باید پاسخگوی بدهی ها باشد و شرکا در مورد مازاد بدهی ها در صورت ورشکستگی شرکت مسئول نخواهند بود.
♦ شرکتهای سهامی با پرداخت ۳۵% از سرمایه تعیین شده تاسیس می شوند و سهم شرکا روی برگه های سهام مشخص می شود.
♦ در مورد انواع شرکت های سهامی خاص نقل و انتقال سهام با نام، مشروط به اجازه مدیران شرکت یا مجامع عمومی صاحبان سهام است.
♦ مبلغ یک سهم در شرکت سهامی عام حداکثر ۱۰۰۰تومان است ولی در سهامی خاص این محدودیت وجود ندارد.
♦ در شرکتهای سهامی اختیارات مدیر شرکت فقط محدود به همان مواردی است که برایش در قوانین داخلی شرکت تعیین میشوند.
♦ شرکت با مسئولیت محدود برخلاف شرکت های سهامی برگه ای بعنوان سهام ندارد و صرفا میزان مشارکت در شرکت ثبت می شود و برگه ای به شرکا داده نمی شود.برای انتقال این سهم شرکا باید از سند رسمی استفاده بکنند و رضایت شرکایی که سه چهارم سرمایه ی شرکت و اکثریت عددی را دارند داشته باشند که این ویژگی در هیچ یک از انواع شرکت های دیگر دیده نمی شود. در این شرکت اگر بیشتر از ۱۲شریک حضور داشته باشند باید هیئت نظارت در شرکت تشکیل بشود.
♦ در این نوع از شرکت مثل شرکت تضامنی مدیران شرکت می توانند از شرکا باشند یا نباشند و مدیران اختیار تام در اداره امور شرکت دارند مگر اینکه اختیاراتشان محدود بشود. در عین حال مدیران این گونه شرکتها در صورت عملکرد ضعبف مسئول اضافه ی بدهی ها هستند.
♦ شرکت های بعدی مورد بحث انواع شرکت های تضامنی و نسبی هستند که در آنها مسئولیت شرکا نامحدود است یعنی علاوه بر سرمایه ای که به شرکت آورده اند درصورت ورشکستگی شرکت مسئول مازاد بدهی های شرکت هم هستند. این تفاوت بین این دو شرکت زمانیست که یکی از طلبکاران شرکت بخواهد برای وصول طلبش به یکی از شرکا مراجعه کند. در شرکت تضامنی طلبکار می تواند به هریک از شرکا مراجعه و تمامی طلب خودش را تسویه کند. شریک در شرکت های نسبی به میزان سرمایه اش در شرکت مسئول پرداخت بدهی ها خواهد بود.در واقع اگر ۱۰% از سرمایه ی شرکت را آورده باشد به همان نسبت ۱۰% باید از بدهی ها پرداخت کند و بیشتر از آن مسئولیتی نخواهد داشت.
♦ در مورد نامگذاری این دو نوع شرکت حتما باید عبارت های “شرکت تضامنی” و”شرکت نسبی” و حداقل اسم یکی از شرکا وجود داشته باشد و اگر اسم تمامی شرکا در آن نباشد باید حتما از عبارات”و شرکا” یا “برادران” استفاده شود.
♦ در مورد شرکت با مسئولیت محدود هم حتما باید اینکه شرکت با مسئولیت محدود است در نامش ذکر شود وگرنه از نظر اشخاص ثالث برای مسئولیت های شرکا تضامنی محسوب می شود.
♦ در شرکتهای تضامنی هیچکس نمی تواند سهم خودش را انتقال بدهد یا اینکه در شرکت های دیگر بعنوان شریک با مسئولیت محدود یا تضامنی حضور داشته باشد مگر اینکه رضایت بقیه ی شرکا را داشته باشد.
♦ شرکت های مختلط که خودشان به دو دسته ی سهامی و غیر سهامی تقسیم می شوند یک تفاوت با سایر انواع شرکت ها دارند که مربوط به داشتن دو دسته شریک مختلف است.
♦ در شرکت های مختلط دو نوع شریک وجود دارد: شرکای ضامن و شرکای غیرضامن. شرکای ضامن مسئول پرداخت بدهی های مازاد خواهند بود و شرکای غیرضامن صرفا به میزان مشارکت مسئول پرداخت هستند.
♦ شرکت های مختلط سهامی و غیرسهامی از نظر مقررات با هم تفاوت دارند که در سهامی ترکیبی از مقررات شرکت های سهامی و تضامنی و در غیرسهامی ترکیب تضامنی و با مسئولیت محدود وجود دارد.
