بیمه سازوکاری است که طی آن یک بیمه‌گر یعنی شرکت‌های بیمه تعهد می‌کند که زیان احتمالی یک بیمه‌گذار یا همان مشتری را در صورت وقوع یک حادثه در یک دوره زمانی خاص، جبران نماید.اما سوالی که مطرح میشود اینست که شرکت‌های بیمه چه وظایفی در برابر مردم دارند؟ و بر اساس قانون اگر شرکت‌های بیمه به وظیفه خود عمل نکنند مطابق با قانون با آن‌ها برخورد میشود. در این نوشتار از مجله حقوقی دادمان به بررسی وظایف شرکت های بیمه در برابر مردم می پردازیم.
بیمه‌ها به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند
تعهدات بیمه‌گر یا همان وظایف شرکت های بیمه که برای ما باید انجام دهند به‌صورت کلی شامل موارد زیر است:
پرداخت سریع و کامل خسارت:
اصولا مهمترین دلیل هر کسی برای بیمه شدن همین است که خسارت وارده را دریافت کند. به همین واسطه مهمترین وظایف شرکت های بیمه اینست که باید در سریع‌ترین زمان ممکن تمامی خسارت‌هایی را که بر عهده دارد به بیمه‌شونده پرداخت کند.
آشنا نمودن بیمه‌گذار به وظایف و تکالیفش:
بیمه‌گر باید بیمه‌گذار را به وظایفش در هنگام انعقاد قرارداد بیمه، آشنا نماید تا هیچ‌گونه حق و حقوقی از وی ضایع نشود. به عنوان نمونه بیمه‌گذار موظف است حداکثر تا ۵ روز پس از بروز حادثه آن را به اطلاع بیمه‌گر برساند. باید چنین مواردی را بیمه‌گذار در ابتدا حتما اطلاع دهد.
مواردی را که موجب از بین رفتن حق و حقوق بیمه‌گذار میشود به‌طور واضح در قرارداد بیمه قید کند.
حفظ اسرار بیمه‌گذار:
در هنگام انعقاد قرارداد بیمه، بیمه‌گذار ممکن است اطلاعاتی به بیمه‌گر بدهد که در حکم اسرار زندگی و کار او تلقی شود، بیمه‌گر موظف است این اسرار را نزد خود حفظ کند و در اختیار اشخاص ثالث قرار ندهد. مثلا یکی از این موارد عدم استفاده از اطلاعات مالی بیمه‌گذاران برای تعیین مالیات و عوارض از سوی ماموران دولتی است.
سایر تعهداتی که به موجب قانون به عهده طرفین معامله است.
اعلام دقیق کیفیت خطر مورد بیمه:
بیمه‌گذار در هنگام انعقاد قرارداد بیمه، موظف است اطلاعات خود را در مورد کیفیت خطر بیمه شده به‌طور کامل در اختیار بیمه‌گر قرار دهد.
پرداخت به موقع حق بیمه:
یکی از مهمترین موارد در بحث وظایف شرکت های بیمه اینست که پرداخت حق بیمه باید پس از انعقاد قرارداد بیمه یا دسته‌کم قبل از وقوع حادثه حتما صورت بگیرد وگرنه بیمه‌گر تعهدی در جبران خسارت ندارد.
بیمه گذار در حفاظت از مورد بیمه دو وظیفه دارد: پیشگیری از حادثه و جلوگیری از توسعه خسارت
اعلام تشدید خطر:
معنای ساده این تعهد این است که اگر ممکن بود اتفاق خطرناک‌تر بیفتد یا خسارت بیشتری وارد شود باید به بیمه‌گر اطلاع داد. در این‌صورت بیمه‌گر می‌تواند حق بیمه اضافی تعیین نموده و قرارداد را ادامه دهد یا آن را فسخ کند.
اعلام به موقع خسارت:
طبق ماده ۱۵ قانون بیمه، بیمه‌گذار موظف است ظرف مدت ۵ روز از بروز حادثه، بیمه‌گر را مطلع سازد. در غیر این‌صورت بیمه‌گر تعهدی نخواهد داشت. مگر این‌که ثابت کند به واسطه حوادثی که خارج از اختیار وی بوده اعلام حادثه در مدت مقرر در اختیار وی نبوده است.
یکی از مهمترین نکاتی که بر عهده بیمه‌گذار است اعلام به مراجع قضایی است.
در تعریف وظایف شرکت های بیمه آمده است که بیمه‌گذار پس از وقوع حادثه مکلف است بلافاصله مراتب را به مراجع انتظامی و قضایی اعلام و در صورتی‌که حادثه توسط مقصری به وجود آمده باشد تقاضای تعقیب او را داشته باشد. مصالحه بیمه‌گذار با مسئول حادثه موجب محرومیت او از دریافت خسارت خواهد شد.
یعنی اگر فرد مقصر حادثه را ببخشید و دیگر پیگیر شکایت خود از او نباشید، حق بیمه از شما گرفته شده و نمی‌توانید خسارتی از بیمه دریافت کنید.
