طبق ماده ۹۴۰ قانون مدنی هر کدام از زن و شوهر پس از مرگ از آن یکی ارث می‌برد. اما در مورد مساله مهریه سوالی که اینجا مطرح می شود این است که مهریه زن بعد از فوتش به چه کسانی می‌رسد؟ در این نوشتار از مجله حقوقی دادمان به بررسی نحوه به ارث بردن مهریه زن متوفی و شرایط آن در قانون می پردازیم.
وقتی زنی فوت می‌کند تمام حقوق و مطالبات او به ورثه‌اش می‌رسد. از جمله حقوق زن مهریه اوست که در زمان حیاتش از شوهر نگرفته باشد. یکی از دلایل اهمیت این موضوع این است که پدر و مادر زن از مهریه زن متوفی ارث می‌برند.
برای محاسبه مهریه باید سهم شوهر از مبلغ مهر کسر شده و طبق سهم‌الارث پدر و مادر به آن‌ها پرداخت شود.
اگر در ایام زناشویی دخول انجام نشده باشد، زن و ورثه او مالک نصف مهریه و اگر دخول انجام شده باشد مالک تمام مهریه او هستند. شوهر و فرزندان نیز جزء ورثه هستند و علاوه‌بر والدین زن از مهریه نیز ارث می‌برند.
هرگاه مهریه زن توسط مرد پرداخت نشود، بعد از فوت، مرد به این دلیل که مهریه زن از طلب ممتاز محسوب می‌شود مهریه به زن پرداخت می‌شود.
اگر زنی فوت کند و مهریه‌اش را نگرفته یا به شوهر نبخشیده باشد برنامه به این‌صورت خواهد بود:
♦ حق مطالبه مهریه همواره برای ذینفع آن وجود خواهد داشت، حتی اگر زوجه در قید حیات نباشد. یعنی با فوت زوجه حق مطالبه مهریه مانند هر حق یا مال دیگری به وراث منتقل می‌گردد.
♦ وراث زوجه می‌توانند بعد از فوت وی به قائم مقامی از طرف او مهریه متوفی را از زوج مطالبه کنند و به هیچ دلیلی زوج نمی‌تواند از پرداخت مهریه زن متوفی خود به ورثه او به هر بهانه امتناع کند؛ زیرا دین ناشی از مهریه از جمله دیون ممتاز است.
♦ حتی در صورت وجود دیون متعدد زوج، باز هم تادیه مهریه زوجه بر سایر دیون او مقدم است.
♦ برای رسیدن به این مطالبه وراث زوجه با تنظیم دادخواست مهریه متوفی به نسبت سهم‌الارث خود به طرفیت زوج، حقوق قانونی زوجه متوفی را مطالبه می‌نمایند. ورثه زوجه باید مدارکی مثل گواهی انحصار وراثت و عقدنامه زوجه را نیز به دادگاه تقدیم نمایند.
اگر زن ورثه‌ای جز شوهر نداشته باشد، تمام اموال به او خواهد رسید. از آن‌جا که با فوت زن کلیه حقوق و مطالباتش به ورثه وی می‌رسد و از جمله حقوق زن مهریه اوست. اگر در زمان حیات او از شوهر نگرفته باشد، این حق به گردن اوست؛ از این رو پدر و مادر زن از مهریه زن متوفی ارث می‌برند.
برای محاسبه مهریه، سهم شوهر از مبلغ مهریه کسر می‌شود و مطابق سهم‌الارث به پدر و مادر او داده خواهد شد.
