در مقاله امروز قصد داریم راجع به موضوع رانندگی بدون گواهینامه و معضلات آن خدمت شما دوستان عزیز مطالبی را ارائه دهیم امید است که مثمر ثمر واقع شود .
در کشور های مختلف جهت کم کردن خسارت های جانی و مالی از طریق حوادث رانندگی ، راه های گوناگونی را با توجه به شرایط اتخاذ کرده اند . یکی از این راه ها که در تمامی کشور ها اجباریست بیمه کردن وسایل نقلیه جهت مقابله با خطرات احتمالی اینگونه حوادث ، تا اگر حادثه ای رخ داد ، حداقل خسارت های مالی و یا حتی جانی وارد شده به فرد زیان دیده تا حدودی جبران شود . زمانی یک فرد دارای مسئولیت مدنی می شود که حادثه ای رخ بدهد و ضرر و زیانی وارد شود . این روش جزء نخستین روش های بوده که قانون گذاران جهت این کار پیش بینی نمونده اند .
موضوعی که مطرح می شود در اینجا این است که اگر اثبات شود که شخص دارنده گواهی نامه ، شرایط آن را نداشته حین تصادف در حکم فرد بدون گواهی نامه تلقی می گردد ، علاوه بر آن عدم رعایت شرایطی که در گواهی نامه درج شده است باعث کاهش مهارت فرد راننده حین رانندگی می گردد که خطر وقوع تصادف را به میزان چشم گیری افزایش می دهد .
ولی به صورت کلی در عمل رعایت نشدن اوصاف شرایط درج شده در گواهی نامه حین رانندگی ، راننده متخلف را به حساب راننده بدون گواهی نامه نمی گذارد .
به استناد ماده ۵ قانون اصلاح بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی مصوب ۱۳۸۷/۵/۱۶ اگر گواهی نامه راننده ای که تصادف کرده است توقیف گردد ( به هر علتی ) وی حق رانندگی در این مدت را ندارد و اگر این کار را انجام دهد عمل او در حکم رانندگی بدون گواهی نامه می باشد . به این دلیل که راننده راننده قطعا مرتکب خطایی شده که به خاطر آن گواهی نامه اش متوقف گردیده ، و هدف از این عمل در واقع این است که راننده خطاکار اصلاح شود تا حادثه ای مجدداً رخ ندهد . مثل افرادی که فاقد صلاحیت بوده و برای جلوگیری از بازآفرینی حوادث احتمالی به آن ها گواهی نامه داده نمی شود
درضمن برای هر یک از وسایل مخصوص حمل و نقل گواهینامه خاصی در قانون پیش بینی شده که مورد استفاده قرار بگیرد . و اگر شخصی همزمان از آن از دو وسیله نقلیه استفاده کند مثل سواری و موتور سیکلت باید گواهینامه هر دو را داشته باشد و داشتن یک گواهی نامه مجوز استفاده از هر دوی آنها نمی شود یا مثلا شخصی که گواهی نامه وسایل نقلیه سبک را دارد اقدام به رانندگی وسایل نقلیه سنگین کند ، در این حالاتی که ذکر شد رانندگی فرد در حکم رانندگی بدون گواهی نامه تلقی می شود . چون مهارت رانندگی هر وسیله نقیله با وسیله نقلیه دیگر متفاوت بوده و شخص نمی تواند با در اختیار داشتن یک گواهی نامه اقدام به رانندگی با دیگر وسایل نقلیه ای که گواهی نامه آن را ندارد بکند چون همانطور که گفتیم مهارت راندن هر وسیله در امتحان عملی متفاوت می باشد و حتی رانندگی وسایل نقلیه سنگین و داشتن گواهی نامه آن نمی تواند مبنای صحیح برای رانندگی وسایل سبک باشد که از قاعده اولویت استفاده نماییم
به محض اثبات تقصیر راننده ای که گواهی نامه ندارد در تصادف ، به علت نداشتن گواهی نامه مجازات وی تشدید می شود . البته نقد هایی به این نظریه وارد شده است که معتقدند نداشتن گواهی نامه و سایر عوامل به عنوان عناصر تقصیر غیر عمدی راننده محسوب می شوند به همین جهت باید تقصیر راننده ای که اقدام به رانندگی بدون گواهی نامه نماید مفروض باشد .
مسئولیت مدنی رانندگی بدون گواهینامه :
با استناد به ماده ۶ قانون اصلاح بیمه اجباری و مجازات اسلامی مصوب سال ۹۲ مسئولیت مدنی دارنده وسیله نقلیه موتوری زمینی ( هر نوع وسیله‌ای ) در صورت اثبات عمد راننده در ایجاد حادثه به وسیله مراجع قضایی و یا رانندگی در حالت مستی یا استعمال مواد مخدر یا روان گردان مؤثر در وقوع حادثه ، یا در صورتی که راننده مسبب بدون گواهینامه رانندگی باشد یا گواهینامه او متناسب با نوع وسیله نقلیه نباشد ؛ در تمامی حالات ذکر شده شرکت بیمه کننده موظف می‌باشد بدون گرفتن تضمین خسارت زیان دیده را پرداخت نماید و بعد از آن می تواند به قائم مقامی فرد زیان‌دیده از طریق مراجع قانونی برای استرداد تمام یا بخشی از مبالغ پرداخت شده به فرد خسارت دیده مراجعه کند .
