با توجه به وضعیت اقتصادی و معیشتی این روز ها و با عنایت به افزایش قیمت سکه و طلا و نوسانات بسیار زیاد آن و البته اختلافات و دعواهای خانوادگی میان زوجین، همه روزه تعداد زیادی پرونده دادخواست مهریه روانه دادگاه ها شده و در این میان پرسش های بسیاری نیز ذهن افراد را درگیر خود می نماید. یکی از موضوعاتی که به طور معمول اندیشه زوج و زوجه را مشغول کرده و توانایی آن را ندارند که پاسخ روشنی را برای آن بیابند شیوه قسط بندی و میزان پیش قسط مهریه است.
نداشتن پیش قسط مهریه نیز از دیگر موضوعاتی است که معمولا ذهن مردان را به خود مشغول نموده و سوالات بسیاری را برای آنان پیش می آورد. پرسش هایی که ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده است،این پرسش های عبارت هستند از: پیش قسط مهریه ندارم، چه باید بکنم؟ در نتیجه در این نوشتار می خواهیم به این سوال پاسخ دهیم که در صورتی که نداشتن پیش قسط مهریه ندارید چه کاری می توانید انجام دهید؟ چه کسی اقساط مهریه را تعیین می کنید؟
بعد از به اجرا گذاشتن مهریه و پس از آن که زن شکایتی را مبنی بر دادخواست مهریه تنظیم نموده و به دادگاه ارجاع می دهد، مرد به طور معمول در دادگاه بدوی دادخواست اعسار و تقسیط مهریه را ارائه کرده و در این دادگاه بسته به رای و نظر قاضی، میزان پیش قسط مهریه و اقساط آن تعیین می گردد.
بعد از آن، در صورتی که زن و مرد نسبت به پیش قسط مهریه و رای دادگاه اعتراضی نداشته باشند با نوشتن این جمله که نسبت به حکم صادر شده اعتراضی ندارم و حق تجدید نظر خواهی را از خودم سلب می کنم، با رای دادگاه اعلام موافقت می کنند. واضح است که در چنین مواردی حق اعتراض از زن و رد سلب شده و دیگر امکان اعتراض به حکم را نخواهند داشت و برای مرد الزامی است که مبلغ پیش قسط و دیگر هزینه های دادگاه و نیم عشر و مواردی از این قبیل را پرداخت کرده و بعد از آن نیز اقساط را براساس رای دادگاه پرداخت کند. در غیر این صورت و در حالتی که مرد به علت عدم استطاعت در پرداخت پیش قسط مهریه نتواند پیش قسط تعیین شده را پرداخت نماید، زن توانایی آن را دارد که حکم جلب او را گرفته و مرد به زندان می افتد.
بعد از آن مرد و زن و یا یکی از آن ها توانایی آن را دارند که به رای دادگاه در مدت زمان 20 روز اعتراض نموده و درخواست تجدید نظر خواهی خود را ارائه کنند تا پرونده به دادگاه تجدید نظر فرستاده شود و در آن جا دوباره مورد بررسی قرار گیرد. در قوانین مربوط به مهریه و اعسار و قسط بندی آن، میزان مشخصی برای پیش قسط و اقساط آن مشخص نشده است و همه چیز به قاضی پرونده وابسته است.
قضات دادگاه ها نیز به طور معمول در شرایطی که مرد تقاضای طلاق داده است و وادار به پرداخت مهریه است به طور معمول میزان پیش قسط و اقساط بیشتری را تعیین می نمایند و در غیر این صورت نیز به هر حال میزان پیش قسط اولیه نسبت به کل اقساط به طور معمول زیاد است.
به طور کلی باید گفت که مهریه یک بدهی است که با نظر دادگاه به جای پرداخت یکباره به شکل قسطی دریافت می شود و این مساله هیچ تاثیر ویژه ای در ماهیت آن ندارد. برخی مردان بر این گمان هستند که پس از پرداخت چند قسط مهریه توانایی ان را دارند که دیگر آن را پرداخت کنند اما می بایست به این مساله توجه نمود که در صورت پرداخت نکردن اقساط مهریه و این دین، مهریه از حالت اقساط مهریه به حالت حال تبدیل می شود و به طور اصطلاح این دین حال می گردد و با منتفی شدن حالت اقساط مهریه مرد وادار خواهد شد تا تمامی آن را به شکل نقد پرداخت کند و دیگر امکان قسطی شدن آن وجود ندارد.
برخی تصورات غلط اشتباه دیگر هم درباره مهریه وجود دارد که به طور معمول در زندان به مردان گفته می شود. یکی از این تصورات این است که مرد این توانایی را دارد که چند قسط از مهریه را در اجرای احکام دادگاه پرداخت کند و بعد از آن این توانایی را دارد که با هدف اذیت و آزار زن اقساط دیگر را در دادگاه های شهرهای دیگر پرداخت کند. آموزش غلط دیگر دوران زندان هم این است که مرد می تواند سکه های تقلبی را به جای سکه واقعی به همسرش پرداخت کند یا این که دو قسط را بدهد و بعد یک قسط را ندهد.
در پاسخ به چنین نکاتی می بایست گفته شود که مهریه تنها در شعبه ای از اجرای احکام قابل پرداخت است که در آن پرونده تشکیل شده باشد و اساسا هیچ کدام از دادگاه های خانواده دیگر در سراسر کشور اقساط مهریه را از مرد دریافت نمی نمایند مگر آن که پرونده ای در آن شهر تشکیل شده باشد. این مساله هم تنها در شرایطی اتفاق می افتد که محل زندگی یا کار مرد به شهری دیگر انتقال داده شود و او بتواند این تغییر جغرافیایی را با ادله کافی به دادگاه اثبات نماید.
در آن صورت این امکان برای پرونده نیز وجود دارد که به آن شهر انتقال داده شود. البته اقساط مهریه از سوی اعضای خانواده، دوستان، پیک موتوری و مواردی از این قبیل هم قابلیت پرداخت دارد تا هیچ مردی به بهانه هایی مانند: حضور در ماموریت کاری، بیماری احتمالی، گرفتاری شغلی و مواردی از این قبیل از زیر پرداخت این دین شانه خالی نکند. در اغلب دادگاه ها هم بابت پرداخت مهریه از فرد مراجعه کننده امضا گرفته می شود تا حضور او در دادگاه اثبات گردد.
در پرداخت سکه نیز معمولا امکان انجام هیچ تقلبی نیست زیرا به دلیل برخی تقلب های گسترده مدتی است در بیشتر دادگاه های خانواده فضایی برای فروش سکه به وجود آمده که مردان با مراجعه به این بخش، سکه مورد نیاز خود را تهیه و فروشنده نیز در پاکتی سربسته این سکه را قرار داده و به دست مرد می دهد. به گزارش دنیای اقتصاد، قوه قضائیه شرایط جدیدی برای مهریه اقساطی تعیین کرده است. مردان پس از دریافت این پاکت باید به شعبه اجرای احکامی که در آن پرونده دارند مراجعه کرده و با بیان این عبارت که می خواهم سکه بدم پرونده خود را دریافت نمایند.
در چنین حالتی مرد توانایی آن را دارد که دوباره دادخواستی را مبنی بر تعدیل میزان پیش قسط و یا اقساط مشخص شده به دادگاه ارائه کند و دادگاه نیز بعد از بررسی پرونده و شرایط زوج، حکم خود را صادر کند. در دادخواست تعدیل پیش قسط مهریه، مرد می بایست ثابت نماید که مقدار حقوق او افزایش نداشته و ارزش پول رایج نیز کم شده است. این موارد از شرایط تعدیل پیش قسط مهریه به حساب می آیند.
این نکته شایان توجه است که از آن جایی که به طور معمول قضات با توجه به میزان تمکن مالی مرد و شرایط او، میزان پیش قسط و اقساط را تعیین می کنند، پرداخت نکردن پیش قسط یا پیش پرداخت مهریه مشخص شده، منجر به حبس مرد خواهد شد. همچنین این نکته نیز شایان ذکر است که در مهریه هایی که میزان آن تا 110 سکه بهار آزادی است و یا مقدار معادل آن، در صورت عدم استطاعت مال مرد از پرداخت پیش قسط مهریه و تقسیط آن، جلب مرد و حبس او امکان پذیر نیست.
پیش قسط مهریه، مبلغ اولیه ای است که می بایست به زوجه بابت مهریه اش در پرداخت مهریه اقساطی پرداخت شود و میزان آن، کاملا به نظر قاضی و تصمیم وی وابسته است، به همین دلیل، می توان با قاطعیت در مورد آن صحبت نمود. اما نکته مهم اینجا است که قاضی هم مبلغ پیش قسط را با توجه به میزان درآمد و دارایی مرد تعیین می نماید.
اما در هر صورت، امکان اعتراض به تصمیم قاضی و مبلغ پیش قسط وجود دارد و با ارائه دادخواست تعدیل پیش قسط مهریه، میتوان درخواست کاهش آن را مطرح کرد. در این گونه موارد، می بایست اثبات نمود که یا قاضی در تعیین پیش قسط اولیه و توان مالی مرد دچار اشتباه شده است، یا اینکه شرایط مالی مرد به گونه تغییر یافته که توان پرداخت آن مبلغ را ندارد.
برای دریافت پیشنهاد از وکلای متخصص و با تجربه در زمینه مهریه اقساطی به سایت دادسان مراجعه کنید.