مهریه در زمان عقد مشخص می شود و مرد موظف است هر زمان که زوجه به مطالبه حق خود اقدام کرد، مهریه را به او بپردازد و استنکاف نکند. هر گاه به هر دلیلی، زوج از انجام این وظیفه خودداری کند، زوجه توانایی اقامه دعوی خود را در دادگاه دارد.
قانون برای وادار کردن زوج به پرداخت مهریه، طرق متفاوتی دارد. توقیف منزل مسکونی برای مهریه یکی از همین راه هاست. زمانی که زن به دریافت مهریه تمایل داشته باشد، می تواند خواهان توقیف منزل مسکونی شود.
در نهایت قاضی با در نظر گرفتن شرایط و عوامل، رای خود را صادر می کند. توقیف خانه در تامین خواسته و یا توقیف اموال برای مهریه مانعی ندارد؛ اما زوج می تواند با استناد بر مستثنیات دین، به توقیف منزل مسکونی برای مهریه معترض باشد ونسبت به رفع توقیف از دادگاه اقدام کند.
با توجه به گزارش خبرگزاری میزان، جهت دادخواست مطالبه مهریه به دو مرجع صالح می توان مراجعه کرد:
زوجه می تواند مهریه خود را از طریق اجرای ثبت اسناد رسمی مطالبه کند. در این شرایط، زن باید به مقدار نیم عشر دولتی یا معادل یک بیستم کل مبلغ مهریه، هزینه اجرا پرداخت نماید. البته این هزینه بعدا از اخذ می شود. با مراجعه به اجرای ثبت اسناد رسمی، ممکن است از اموال قابل توقیف شوهر که جزو مستثنیات دین نیستند، استعلام گرفته شود.
دادگاه خانواده نیز یک مرجع صالح برای مطالبه مهریه می باشد. اگر هزینه تمبر دادخواست مطالبه مهریه واریز شود، دادگاه خانواده می تواند پیگیری این پرونده را انجام دهد. هزینه تمبر این دادخواست مطالبه مهریه برابر با سه درصد از میزان خواسته است. زوجه در دادگاه خانواده می تواند خواهان توقیف اموال زوج شود؛ مانند توقیف منزل مسکونی برای مهریه.
در شرایطی که زوجه از پرداخت هزینه دادرسی ناتوان باشد، می تواند دادخواست اعسار خود را به دادگاه خانواده ارائه دهد و در صورت ثابت شدن اعسار، نیازی به پرداخت هزینه دادرسی نخواهد داشت. بررسی دادخواست اعسار نسبت به مهریه اولویت دارد. اگر اعسار ثابت شود، حکم دادگاه که بیان گر اثبات آن است، به دادخواست مهریه پیوست می شود.
.
مهریه به چند نوع تقسیم می شود؟
عرفا و شرعا، مهریه به دو نوع دسته بندی می شود:
مهریه عندالاستطاعه الزامی برای زوجه می باشد که جهت وصول مهریه، به اثبات استطاعت مالی زوج برای دادگاه بپردازد. البته این مسئله به معنای عدم وظیفه مرد در برابر پرداخت مهریه نمی باشد و بنا به سند رسمی ازدواج، ملزم به پرداخت مهریه است.
در مهریه عندالمطالبه نیازی به ثابت کردن استطاعت مالی زوج نمی باشد و در شرایطی که زوج قادر به پرداخت مهریه نباشد، باید به اثبات اعسار خود برای دادگاه اقدام کند. دادگاه صالح نیز پس از بررسی درخواست زوج و موفقیت با آن، به تقسیط مهریه می پردازد. مهریه، دین ممتاز به شمار آمده و نسبت به بقیه دیون ارجحیت دارد.
ابلاغ حکم به مرد و جریان دادرسی
پس از ارائه کردن دادخواست مهریه به وسیله زوجه، دادگاه به بررسی و پیگیری پرونده پرداخته و بعد از تایید موارد درج شده، زمانی برای دادرسی مشخص می کند و نسخه ای از دادخواست را برای زوج ارسال می کند. برای ادامه پرونده، زن و شوهر در تاریخ تعیین شده به دادگاه مراجعه کرده و دادخواست دریافت مهریه بررسی خواهد شد.
اموال قابل توقیف مرد
اگر فردی به پرداخت دین و بدهی الزام داشته باشد، در شرایط عدم پرداخت به هر دلیلی، می توان اموال او را توقیف کرد. مهریه هم از این قاعده مستثنی نیست و وصول آن می تواند از طریق اموال متعلق به زوج صورت گیرد. لازم به ذکر است که توقیف اموال استثناعاتی هم دارد. برای مثال اموال نباید جزو مسثنیات دین باشند.
مستثنیات دین به آن دسته از اموالی گفته می شود که با توجه به عرف، برای زندگی مدیون ضرورت دارد. مستثنیات دین شامل موارد زیر است:
به گزارش دادسان اگر منزل مسکونی زوج دارای ارزش بیشتر از حالت اعسار او با توجه به عرف باشد و اموال دیگری را جهت توقیف کردن در اختیار نداشته باشد، توقیف خانه برای مهریه به این صورت انجام می شود:
با نظارت نماینده مرجع اجرایی، مرد برای فروش منزل مسکونی اقدام کرده و با هزینه به دست آمده، یک منزل مسکونی در حد اعسار تدارک دیده و باقی مبلغ توقیف می شود. اگر زوج از فروش خانه سر باز زند، منزل مسکونی وی برای مهریه توقیف می شود و در حد اعسار، هزینه ای برای سکونت مدیون به او برگردانده می شود.
اگر مرد کارمند بخش خصوصی یا دولت بوده و حقوق و مزایای معین داشته باشد، برای مطالبه مهریه می توان اقدام کرد. در اینجا توقیف مستمری یا حقوق مرد به شرایط و وضعیتی مانند متاهل یا مجرد بودن و یا فرزند داشتن او، بستگی دارد.
