برج خنک کننده یا کولینگ تاور دارای قطعه ای است به نام فن یا پروانه که در مرکز بخش جابجایی هوا قرار دارد. پروانه کولینگ تاور قالباً در برجهای خنک کننده جریان اجباری بکار می رود و در سیستم های اتمسفریک جریان طبیعی هوا توسط باد سبب خنک کاری می شود. زمانی که فن یا پروانه در کولینگ تاور نصب می شود این قطعه با چرخش با سرعت معین سبب جابجا شدن هوا می گردد. پروانه های بکار رفته در کولینگ تاور در دو تیپ اصلی حلزونی و محوری در انواع برج خنک کننده بکار می رود. فن های حلزونی یا در اصطلاح سانتریفیوژ با گردش یک عدد پروانه بکوارد یا فورارد حول محور چرخش خود سبب دمش یا مکش هوا به داخل کولینگ تاور می گردد. پروانه محوری نیز با چرخش حول محور گشتاور موتور سبب جابجایی هوا و انتقال هوا در کولینگ تاور خواهد شد.
در پاسخ به این سوال باید اینطور بیان نمود که استفاده از پروانه در برج خنک کن سبب افزایش جریان هوا در داخل کولینگ تاور می شود. در واقع با افزایش یافتن حجم هوای جابجا شده در این تجهیز آب تا دماهای پایین تری خنک خواهد شد. بسیاری از کولینگ تاورهای جریان طبیعی که در ساختار خود هیچگونه فن یا پروانه ای ندارند همواره راندمان پایین تری نسبت به جریان القایی دارند. نوع جریان القایی با بکارگیری پروانه در سیستم هوادهی سبب افزایش تماس بین آب و هوا و در نتیجه خنک تر شدن آب می شود.
این یک سوال کاملاً رایج و منطقی در طراحی سیستم برودتی و هوادهی در یک تجهیز صنعتی می باشد. در پاسخ به آن باید اینطور بیان نمود که هدف پروانه در برج خنک کن یا کولینگ تاور ایجاد میزان معینی جریان هوای خنک می باشد. میزان هوادهی ایجاد شده توسط پروانه کولینگ تاور همواره باید متناسب با ظرفیت آب در گردش سیستم طراحی شود. علاوه بر میزان هوادهی عامل دیگری همچون فشار هوای گردشی نیز باید در طراحی پروانه هوادهی در نظر گرفته شود. قالب اکثریت برجهای خنک کننده نیاز به کمترین میزان فشار جهت مکش یا دمش هوا توسط فن می باشند. بنابراین بهترین گزینه در طراحی سیستم هوادهی برج خنک کننده استفاده از فن با هوادهی بالا و میزان فشار پایین می باشد. بهترین گزینه در انتخاب پروانه کولینگ تاور بکارگیری نوع محوری آن می باشد.
پروانه کولینگ تاور در اکثر موارد به صورت مکنده طراحی می شود و در قسمت بالای برج خنک کننده فایبرگلاس نصب می شود. این تجهیز به صورت دائم در تماس با هوای اشباع و مرطوب می باشد. از طرفی دیگر پروانه با توجه به محل نصب کولینگ تاور(محیط بیرون) باید مقاومت کافی را برابر آفتاب سوختگی داشته باشد. بهترین گزینه که هم مقاومت کافی در برابر آب دارد و هم مقاومت در برابر اشعه نور خورشید دارد فایبرگلاس می باشد. استفاده از پروانه فایبرگلاس در کولینگ تاور امروزه کاربرد فراوانی پیدا نموده است و بیشتر تولید برج خنک کننده نیز با پره فایبرگلاس با پوشش آنتی یووی عرضه می گردد.
البته بکارگیری قطره گیر یا دریفت المیناتور تأثیر بسیاری در کارکرد و عمر مفید فن خواهد داشت.
سیستم هوادهی با فن آکسیال دارای تیغه فایبرگلس به رنگ آبی یا مشکی با پوشش ژلکت آنتی یووی
فن آکسیال برج خنک کننده که دارای تیغه آلومینیومی ایرفویل می باشد و به صورت هاب و دستک مونتاژ و تولید می شود.
پروانه پلی آمید محوری در قالب کولینگ تاورهای ظرفیت پایین با تعداد پره ی بالا 5 الی 9 پره بکار می رود و بسیار سبک بوده و قابلیت چرخش با دورهای بالا را دارد.
در بیشتر کولینگ تاورهای گالوانیزه سیستم هوادهی از نوع سانتریفوژ با فن دمنده می باشد. در بیشتر تولیدات شرکت صافیاد ، اواپکو و سارآفرین از این مدل سیستم هوادهی استفاده می شود.
این مدل پروانه دارای پرتاب هوای بسیار زیاد بود و مصرف انرژی زیادی نیز دارد و امروزه تولید و بکارگیری آن کاملاً منسوخ شده است.
