فن کویل یک سیستم تهویه مطبوع مورد استفاده از انواع ساختمان های تجاری، صنعتی و حتی مسکونی است که از مبدل حرارتی و فن تشکیل می شود. فن کویل قابلیت های متنوعی دارد. آب سرد حاصل از چیلر و آب گرم حاصل از پکیج یا موتور خانه در لوله های فن کویل به گردش در می آید. هوای اتاق توسط فن کویل مکش می شود و داخل یونیت کشیده شده و در آنجا از روی کویل (لوله ها) رد می شود تا دمای آن تنظیم شود. در نهایت هوا با دمای مطبوع به فضای اتاق باز میگردد تا دمای محیط به حد مطلوب برسد.
نصب فن کویل راحت است اما نیاز به سرویس منظم دارد. فن کویل را می توان به صورت دیواری، زمینی، کانالی، سقفی و کاستی نصب کرد. فن کویل از طریق لوله کشی به منابع گرمایشی و سرمایشی متصل می شود (پکیج، موتور خانه، چیلر)
کولر های گازی معمولاً برای سرمایش هوا در فصل گرم مورد استفاده قرار می گیرند. البته بسیاری از آن ها به سیستم گرمایشی هم مجهز هستند ولی مصرف زیاد برق آن ها باعث می شود استفاده از سیستم گرمایشی کولر گازی اسپلیت مقرون به صرفه نباشد.
به همین دلیل معمولا برای گرمایش هوا در زمستان در خانه هایی که اسپلیت دارند از سیستم های گرمایشی دیگر مثل رادیاتور استفاده می شود.
از طرف دیگر، فن کویل ها به آب گرم پکیج گاز سوز یا موتور خانه و آب سرد تولیدی چیلر متصل هستند و با استفاده از جریان آب سرد یا گرم در لوله ها، هوای منزل را تنظیم می کنند. بنابراین قدرت سرمایش و گرمایش فن کویل تقریبا یکسان است و می توان از فن کویل برای گرم کردن خانه در فصل زمستان نیز استفاده کرد.
یکی از مهم ترین تفاوت هایی که بین فن کویل و اسپلیت وجود دارد، مرکزی یا واحدی بودن آن ها است. اسپیلت ها از جمله سیستم های واحدی محسوب می شوند. به این صورت که اسپلیت از یک یونیت داخلی (پنل) و یک یونیت خارجی (کندانسور) متصل به هم تشکیل می شود و سرمایش و گرمایش یک فضای مشخص از ساختمان را تأمین می کنند.
اما فن کویل ها به صورت چند تایی در نقاط مختلف یک ساختمان نصب می شوند و همه ی آن ها با لوله کشی آب به یک دستگاه خنک کننده مثل چیلر یا مینی چیلر و دستگاه گرمایش مرکزی مانند بویلر یا دیگ آب گرم موتور خانه یا پکیج متصل می شوند و هر کدام به صورت مستقل و جداگانه قابل کنترل هستند.
بنابراین می توان گفت که اسپلیت سیستم تهویه هوای واحدی و فن کویل سیستم تهویه هوای مرکزی به حساب می آید.
نکته قابل توجه این است که اسپیلت ها (کولر های گازی) برای مکان هایی کوچک مناسب هستند مثلاً در یک واحد با متراژ حدود 120 متر مربع ولی در فضا های وسیع تر باید از چند یونیت کولر گازی استفاده کرد که به دلیل افزایش هزینه اولیه و مصرف انرژی بالا مقرون به صرفه نیست. بنابراین بهتر است در متراژ های بالاتر از فن کویل استفاده شود.
منبع : سایت دماکالا